Ir. G.J.M. (Gerrit) Braks - Main contents

Vooraanstaand CDA-politicus uit een Brabants boerengezin. Werkte in Brussel als landbouwraad en werd toen hij nog maar drie jaar Tweede Kamerlid was al minister van Landbouw in het eerste kabinet-Van Agt i. Keerde vervolgens na een jaar onderbreking in 1982 op die post terug. Kreeg als minister te maken met zaken als de mestproblematiek, problemen rond het dierenwelzijn en de visfraude i. Omdat coalitiegenoot PvdA vond dat hij tegen dat laatste te weinig had gedaan en het vertrouwen in hem opzegde, trad hij in 1990 af. Werd daarna voorzitter van de KRO, senator en voorzitter van de CDA-Eerste Kamerfractie. Sloot zijn politieke loopbaan af als voorzitter van de Eerste Kamer, een ambt dat hij met de hem kenmerkende gemoedelijkheid vervulde. Was in 2007-2008 waarnemend burgemeester van Eindhoven

CDA
functie(s) in de periode 1977-2003: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK, voorzitter Eerste Kamer, minister

• - 

  KVP (Katholieke Volkspartij), from 1975 until 11 October 1980
• - 

  CDA (Christen-Democratisch Appèl), from 11 October 1980

• - 

  landbouwraad, Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de EG (Europese Gemeenschappen) te Brussel, from 1 July 1969 until 8 June 1977
• - 

  hoofdingenieur voor bijzondere opdrachten, from 20 September 1976 until 8 June 1977
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 8 June 1977 until 6 March 1980
• - 

  minister van Landbouw en Visserij, from 5 March 1980 until 11 September 1981
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 10 June 1981 until 9 September 1981
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 15 September 1981 until 4 November 1982
• - 

  minister van Landbouw en Visserij, from 4 November 1982 until 7 November 1989
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 3 June 1986 until 14 July 1986
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 September 1989 until 7 November 1989
• - 

  minister van Onderwijs en Wetenschappen, from 15 September 1989 until 7 November 1989 (nadat minister Deetman was afgetreden vanwege zijn benoeming tot Tweede Kamervoorzitter)
• - 

  minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, from 7 November 1989 until 18 September 1990
• - 

  voorzitter KRO (Katholieke Radio-Omroep), from 11 March 1991 until 1 April 1996 (begon zijn werkzaamheden al op 1 januari 1991)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 11 June 1991 until 10 June 2003
• - 

  fractievoorzitter CDA Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 8 June 1999 until 2 October 2001
• - 

  voorzitter Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 2 October 2001 until 10 June 2003
• - 

  waarnemend burgemeester van Eindhoven, from 1 September 2007 until 7 April 2008

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid Raad van Commissarissen Heveco B.V., from 2005 until 2006
• - 

  adviseur Den Ouden B.V. te Schijndel, from 2006 until 2010
• - 

  bemiddelaar conflict over Waterplan Westland, from December 2008
• - 

  adviseur Wijn Bouw, Baarn, from 2011

• - 

  lid Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad, from June 1996 until December 2001
• - 

  lid College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 8 June 1999 until 2 October 2001
• - 

  voorzitter College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 2 October 2001 until 10 June 2003
• - 

  voorzitter Huishoudelijke Commissie (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 2 October 2001 until 10 June 2003

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Was in de periode 1977-1980 woordvoerder landbouw en Europese zaken van de CDA-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met ontwikkelingssamenwerking. In de periode 1981-1982 hield hij zich bezig met buitenlandse zaken (internationale economische betrekkingen).
• - 

  Was woordvoerder landbouw en buitenlandse zaken van de CDA-Eerste Kamerfractie. Hield zich aanvankelijk ook met hoger onderwijs bezig.

• - 

  Behoorde in 1979 tot de vijf leden van zijn fractie die tegen het wetsvoorstel Aanpassing aan de richtlijn van de EG inzake gelijke behandeling van mannen en vrouwen stemden
• - 

  Behoorde in 1992 tot de minderheid van zijn fractie die vóór een wijziging van de Winkelsluitingswet stemde

• - 

  Was in 1984 verantwoordelijk voor de invoering van het in E.G.-verband genomen systeem van melkquotering. Hiermee wordt de melkproductie aan een maximum hoeveelheid (melkquotum) gebonden. Bij overschrijding is de producent een superheffing verschuldigd.
• - 

  Bracht in 1985 samen met minister Winsemius de notitie Mestproblematiek uit. Hierin wordt de aanpak geschetst van de toegenomen productie van dierlijke mest. Gevolg daarvan is onder meer te hoge concentraties mineralen (stikstof, fosfaat) en zware metalen, die schadelijk zijn voor landbouw en milieu. Het wettelijk instrumentarium zal worden aangepast (via de Wet bodembeschermingen en een Meststoffenwet) en er komt een organisatie- en overlegstructuur voor de aanpak van de problemen. Het instellen van een landelijke mestbank krijgt voorrang en wordt gezocht naar betere afzetmogelijkheden. (18.897)
• - 

  Nam in 1986 na de ramp in de kerncentrale van Tsjernobyl maatregelen om radioactieve besmetting in de landbouw te voorkomen, zoals een verbod om vee buiten te laten en het uit de handel laten nemen van bepaalde bladgroenten (20.330)
• - 

  Verdedigde in 1989 als minister van Onderwijs en Wetenschappen samen met staatssecretaris Dees een wetsvoorstel inzake aanpassing van de regelgeving voor academische ziekenhuizen. Het wetsvoorstel was in 1988 ingediend door minister Deetman en staatssecretaris Dees en werd in 1990 door minister Ritzen en staatssecretaris Simons in het Staatsblad gebracht. (20.889)
• - 

  Bracht in 1989 samen met minister Nijpels het Bestrijdingsplan Verzuring uit (18.225, nr. 31)

• - 

  Bracht in 1981 de Wet agrarisch grondverkeer (stb. 248) tot stand. Invoering van een landbouwkundige toetsing bij grondverkoop moet leiden tot afremming van de stijging van grondprijzen. Door de gemeente voor landbouw of natuur bestemde terreinen mogen alleen worden verkocht als de grondkamer daarvoor toestemming geeft. Het Bureau Beheer Landbouwgronden krijgt een voorkeursrecht bij verwerving van landbouwgronden en natuurterreinen. Het wetsvoorstel was in 1979 met de titel "Vervreemding landbouwgronden" ingediend door zijn voorganger Van der Stee. (15.969)
• - 

  Bracht in 1985 de Interimwet beperking varkens- en pluimveehouderijen (Stb. 1) tot stand. Door deze wet kan vooruitlopend op totstandkoming van mestwetgeving in geheel Nederland, dan wel in bepaalde delen de vestiging en uitbreiding van varkens- en pluimveehouderijbedrijven beperkt worden. (18.695)
• - 

  Bracht in 1986 samen met minister Nijpels de Meststoffenwet (Stb. 598) tot stand, waardoor boeren onder meer verplicht worden een mestboekhouding bij te houden, de particuliere mestbanken een wettelijk kader krijgen en de overheid instrumenten krijgt om het mestoverschot terug te dringen. Het in 1984 ingediende wetsvoorstel werd in de Tweede Kamer medeverdedigd door minister Winsemius. (18.271)
• - 

  Bracht in 1985 de Machtigingswet Stichting Centraal fonds draf- en rensport (Stb. 330) tot stand. Door de oprichting van een centraal fonds komt er een beleidsbepalend orgaan, dat onder meer is belast met het bepalen van de bestemming van de uit de totalisator vrijgekomen gelden. (18.327)
• - 

  Bracht in 1990 de Wet op de uitoefening van de diergeneeskunst 1990 (Stb. 214) tot stand. Naast regelingen voor dierverloskundigen en kastreurs wordt een regeling voor de tuchtrechtspraak ingevoerd. Het wetsvoorstel was in 1982 ingediend door minister De Koning en daarna door staatssecretaris Ploeg tijdens de schriftelijke voorbereiding in de Tweede Kamer verdedigd. (17.646)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Kreeg in 1990 te maken met felle protesten van akkerbouwers tegen het niet doorgaan van de verhoging van de graanprijzen. Stelde een commissie van wijze mannen (De Koning, Wiegel en Meijer) in, die tot opschorting van de actie leidde. De in april 1990 door de EG-ministers vastgestelde graanprijs nam de ontevredenheid slechts deels weg.
• - 

  Trad in 1990 af als minister nadat de PvdA-Tweede Kamerfractie op 19 september had laten weten het vertrouwen in hem op te zullen zeggen vanwege het door hem gevoerde beleid om visfraude tegen te gaan. De PvdA-fractie meende dat de geformuleerde doelstellingen van het visserijbeleid niet waren gehaald en dat de Kamer onvoldoende was geïnformeerd. Braks wees deze conclusies van de hand, maar zag in het gebrek aan vertrouwen bij één van de regeringsfracties reden om af te treden.
• - 

  Was in 1993 kandidaat voor de functie van secretaris-generaal van de FAO (Food and Agrigation Organisation), maar kreeg onvoldoende steun
• - 

  Werd op 2 oktober 2001 met 63 van de 69 stemmen gekozen tot Eerste Kamervoorzitter
• - 

  Speelde in 2001 een belangrijke rol als adviserend lid van het CDA-bestuur bij de aanwijzing van Balkenende als nieuwe lijsttrekker. Als Brabander gaf hij de voorkeur aan Balkenende boven zijn provinciegenoot Van Geel.

• - 

  In 1986 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 6 op de CDA-kandidatenlijst
• - 

  In 1989 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 4 op de CDA-kandidatenlijst

• - 

  lid Tweede Kamer, November 1990

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Elsevier, 27 juni 1987
• - 

  KRO Communicatie & Marketing (samenst.), "Gerrit Braks: Geloven in wat je doet" (Hilversum, 1996) (Uitgegeven ter gelegenheid van het afscheid van G.J.M. Braks als KRO-voorzitter)
• - 

  O. van der Kroon, "Ministerie in crisis: Over visfraude, milieubehoud en boerenbelang" (Amsterdam, 1994)
• - 

  H. Siemes, "Gerrit Braks, carrière met een diploma handmelken" (2008)
• - 

  J. van Merriënboer, "En dan denk ik aan Brabant... Gerrit Braks (1933-2017)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2017, 155

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.