Dr. L. (Leendert) Ginjaar

Wat streng ogende, bedachtzame, maar tevens voorkomende en bescheiden scheikundige, die na een loopbaan bij TNO VVD-minister van Volksgezondheid en Milieuhygiëne in het kabinet-Van Agt I¹ werd. Bracht als minister diverse milieuwetten tot stand, zoals de Wet algemene bepalingen milieuhygiëne en de Wet geluidhinder. Daarnaast breidde hij wettelijke regelingen voor over de milieu-effectrapportage en bodembescherming. Regelde samen met minister De Ruiter² de abortuskwestie. Nadien Eerste Kamerlid, fractievoorzitter van de VVD-senaatsfractie en VVD-voorzitter³. Bekleedde die laatste functie ten tijde van het tweede kabinet-Lubbers⁴ en stuurde in 1989 aan op de val van dat kabinet. Speelde tevens een belangrijke rol bij de wisseling van het leiderschap van de VVD tussen Voorhoeve⁵ en Bolkestein⁶. Zijn echtgenote was Tweede Kamerlid en staatssecretaris.

VVD
functie(s) in de periode 1977-2003: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK, minister

• - 

  lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, from 15 January 1971 until 19 December 1977
• - 

  minister van Volksgezondheid en Milieuhygiëne, from 19 December 1977 until 11 September 1981
• - 

  minister belast met aangelegenheden betreffende het wetenschapsbeleid, from 1 April 1979 until 3 May 1979 (na het overlijden van minister Peynenburg)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 25 August 1981 until 10 June 2003
• - 

  voorzitter College van Bestuur Rijksuniversiteit Utrecht, from 1 September 1982 until 1 January 1986
• - 

  deeltijd-hoogleraar milieu-gezondheidkunde, Rijksuniversiteit Limburg te Maastricht (1 dag in de week), from March 1990 until September 1994
• - 

  fractievoorzitter VVD Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 11 March 1997 until 14 September 1999

• - 

  Het volksgezondheidsbeleid werd behartigd door staatssecretaris Veder-Smit, maar hij was wel specifiek verantwoordelijk voor de wetgeving inzake afbreking van zwangerschappen

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid begeleidingscommissie Beleidskader Sociale Zorg, provincie Zeeland
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Stichting Renesse
• - 

  lid Commissie van Toezicht bijzondere leerstoel 'Risico-analyse', Universiteit Maastricht
• - 

  lid Stichtingsraad Zeeuws Landschap

• - 

  voorzitter vaste commissie voor het Wetenschappelijk Onderwijs en Wetenschapsbeleid (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 20 September 1983 until 10 June 2003
• - 

  plaatsvervangend voorzitter vaste commissie voor Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 23 June 1995 until 11 March 1997
• - 

  lid College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 11 March 1997 until 14 September 1999

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Hield zich in de Eerste Kamer vooral bezig met milieubeheer, hoger onderwijs en landbouw
• - 

  Was na 1999 enkele keren fungerend Kamervoorzitter

• - 

  Stemde in 2001 als enige van zijn fractie tegen de wetsvoorstellen Tijdelijke referendumwet en opneming in de Grondwet van bepalingen inzake het correctief referendum (eerste lezing).
• - 

  Behoorde in 2001 tot de vier VVD-Eerste Kamerleden die alleen vanwege politieke redenen vóór het wetsvoorstel gemeentelijke herindeling Den Haag stemden

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Bracht in 1979 het SO-2 beleidskaderplan uit. Hierin wordt beleid aangekondigd om verontreiniging door zwaveldioxide te bestrijden. Er komt een uitstootplafond en er komen kwaliteitsnormen. Onder andere overschakeling naar andere energiedragers dan kolen en aardolie speelt daarbij een belangrijke rol. (15.834)
• - 

  Tijdens zijn ministerschap kwam (in 1980) het eerste gifschandaal, dat van Lekkerkerk, naar buiten, waarbij een woonwijk op vervuilde grond bleek te zijn gebouwd. Bracht hierover samen met staatssecretaris Koning een notitie uit. (dossier 16.187)
• - 

  Diende in 1980 het wetsvoorstel Wet bodembescherming in. De wet werd in 1986 door minister Winsemius in het Staatsblad gebracht (16.529)
• - 

  Diende in 1981 het wetsvoorstel Wet milieugevaarlijke stoffen in. De wet werd in 1986 door minister Winsemius in het Staatsblad gebracht. (16.800)
• - 

  Diende in 1981 een wetsvoorstel tot regeling van de milieu-effectenrapportage in. De wet werd in 1986 door minister Winsemius in het Staatsblad gebracht. (16.814)

• - 

  Bracht in 1979 de Wet Geluidhinder (Stb. 99) tot stand, die regels bevat over het voorkomen of beperken van geluidshinder. Er komen voorschriften voor apparaten, geluidnormen en -metingen, heffingen, alsmede indicatieve meerjarenprogramma's geluidshinder. Het wetsvoorstel was in 1975 ingediend door minister Vorrink. (13.639)
• - 

  Bracht in 1979 de Wet algemene bepalingen milieuhygiëne (Wet a.b.m.h.) (Stb. 442) tot stand. Daarin zijn onder meer regels opgenomen over procedures rond de verlening van milieuvergunningen en inspraak en beroep. Daardoor moet betere coördinatie ontstaan op milieugebied. Onder andere worden regels gesteld inzake de wijze van en termijn voor publicatie, terinzagelegging en kennisgeving van besluiten, alsmede inzake de wijze waarop bezwaar kan worden gemaakt en de daarbij geldende termijnen. Het wetsvoorstel was in 1976 ingediend door minister Vorrink. (14.311)
• - 

  Bracht in 1980 een wijziging (Stb. 757) van de Wet a.b.m.h. tot stand, waarbij een Centrale raad voor de milieuhygiëne werd ingesteld. (14.818)
• - 

  Bracht in 1981 samen met minister De Ruiter de Wet afbreking zwangerschap (Stb. 257) tot stand. Uitgangspunt van de wet is dat vrouwen die door een ongewenste situatie in een noodsituatie verkeren, recht op hulp hebben. Na zorgvuldige afweging en een beraadtermijn van vijf dagen is onderbreking van een zwangerschap van niet langer dan 13 weken toegestaan. De ingreep moet plaatsvinden in een ziekenhuis of in een abortuskliniek, die daarvoor een vergunning heeft. Medewerking aan een zwangerschapsonderbreking is niet verplicht. Abortus provocatus blijft strafbaar als misdrijf indien niet de nodige zorgvuldigheid is betracht of de wet niet is nageleefd. De wet trad 1 november 1984 in werking. (15.475)
• - 

  Bracht in 1981 een wet (Stb. 409) tot herziening van de Hinderwet tot stand. De wet wordt gemoderniseerd, er komt een mogelijkheid om problemen bij verordening te regelen (in plaats bij vergunning voor een afzonderlijk complex) en er wordt een mogelijkheid geschapen om financiële tegemoetkoming te verlenen indien ingrijpende aanpassingen in een bedrijf nodig zijn. Naast de sanctie dat een bedrijf gesloten moet worden, komen er minder verregaande sancties. (15.027)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Speelde in 1990 als VVD-voorzitter een belangrijke rol bij het aftreden van fractievoorzitter Voorhoeve. Had kort van het aftreden Voorhoeve nog steun toegezegd. Zijn rol werd sterk bekritiseerd en op de algemene ledenvergadering in Zwolle werd een motie van afkeuring met klein verschil verworpen. Kondigde toen wel zijn vertrek aan.
• - 

  Werd in 1999 verrast door de tegenstem die Hans Wiegel in de Eerste Kamer liet horen tegen het tweede-lezingvoorstel over het correctief referendum. Hij trok het zich als fractievoorzitter persoonlijk sterk aan, dat hij verwerping van het voorstel niet had weten te voorkomen.

• - 

  Werd in 1981 gekozen door Groep I: Noord-Brabant, Zeeland, Utrecht en Limburg

• - 

  J.M. Bik, "Een strikt pettenregime. Prof.dr. L. Ginjaar (1928-2003)", NRC Handelsblad, 19 september 2003
• - 

  H. Wiegel, "Gedachten aan Leendert Ginjaar (1928-2003)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2004, 138

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

• 1. 

  Dit kabinet van CDA en VVD kwam na een lange formatieperiode tot stand, nadat vorming van een tweede kabinet-Den Uyl was mislukt. Hoewel de PvdA bij de verkiezingen van 1977 de grootste partij was geworden, werd CDA-leider Dries van Agt premier.
   
• 2. 

  Knappe gereformeerde jurist met moderne opvattingen, die zijn studie volgde in Utrecht, maar na een loopbaan in de advocatuur en de rechtspraak hoogleraar was aan de Vrije Universiteit. Vooral deskundig op het gebied van familie- en jeugd(straf)recht en een bekwaam wetgever. Verdedigde als minister van Jusititie in het kabinet-Van Agt I samen met minister Ginjaar een nieuwe, liberale regeling van zwangerschapsonderbreking (abortus). Behield zijn portefeuille in de kabinetten-Van Agt II en Van Agt III. Werd tot veler verrassing minister van Defensie in het kabinet-Lubbers I. In de kwestie van het mogelijk plaatsen van kruisraketten behoorde hij bepaald niet tot de 'haviken', maar hij verdedigde dat wel. In brede kring gerespecteerd minister. Na zijn aftreden procureur-generaal en wederom hoogleraar.
   
• 3. 

  De partijvoorzitter van de VVD is Eric Wetzels. Hij volgde in 2021 Christiamne van der Wal op.
   
• 4. 

  Dit kabinet was qua politieke samenstelling een voortzetting van het eerste kabinet-Lubbers. De coalitiepartijen CDA en VVD hadden bij de verkiezingen van 1986 hun gezamenlijke meerderheid in de Tweede Kamer behouden.
   
• 5. 

  Hoogleraar en wetenschapper, die in 1986 Ed Nijpels opvolgde als fractieleider van de VVD. Was directeur van de Telders-stichting, het wetenschappelijk bureau van de VVD, en daarna hoogleraar internationale betrekkingen. Werd in 1982 Tweede Kamerlid en was aanvankelijk buitenland-woordvoerder. Lijsttrekker in 1989. Op hem bleef het stempel staan van een in de politiek verdwaalde professor. Deelde de politieke leiding van de VVD met vicepremier De Korte, wat onduidelijk was. Trad af op Koninginnedag 1990 en werd opgevolgd door Frits Bolkestein. Stapte over naar de wetenschap, als directeur van Instituut Clingendael. Keerde in 1994 terug als minister van Defensie en kreeg daar te maken met het Srebenica-drama. Na zijn ministerschap Tweede Kamerlid, hoogleraar en lid van de Raad van State. Stapte in 2010 over van de VVD naar D66.
   
• 6. 

  Succesvolle en erudiete VVD-politicus, die zijn partij in 1994 en 1998 naar verkiezingsoverwinningen leidde. Afkomstig uit het bedrijfsleven (Shell) en uit hoofde van zijn functies lange tijd in het buitenland verblijvend. Was staatssecretaris van buitenlandse handel in het eerste kabinet-Lubbers en daarna een vooraanstaand VVD-Kamerlid. Volgde in 1988 Van Eekelen op als minister van Defensie en werd in 1990 politiek leider van de VVD, als tussentijdse opvolger van Voorhoeve. Bleef daarna, net als Romme (KVP) in de jaren vijftig, buiten het kabinet. Wist als geen ander het publieke debat te stimuleren door pittige uitspraken en plaatste het thema 'integratie' blijvend op de politieke agenda. In 1999-2004 Europees Commissaris voor de interne markt. Was daarna bijzonder hoogleraar in Delft en Leiden.