Communautair - Main contents

Communautair omvat alle zaken waarvoor de EU-lidstaten bevoegdheden hebben overgedragen aan de Europese Unie i. Als een onderwerp onder het communautair recht valt, heeft de Europese Unie de bevoegdheid hierover te beslissen en kunnen individuele lidstaten de besluiten daarover niet tegenhouden.

Een voorbeeld van een communautair onderwerp is het Europese milieubeleid. De EU stelt bijvoorbeeld regels op over het gebruik van schadelijke stoffen bij productie van goederen. Een individuele lidstaat mag vervolgens geen regels opstellen die de Europese communautaire regels over het gebruik van schadelijke stoffen ondermijnen.

De term is afkomstig van het Franse 'communauté' dat gemeenschap betekent. Het woord is een verwijzing naar de voorloper van de Europese Unie, de Europese Gemeenschap i.

Supranationaal en intergouvernementeel

De term communautair is nauw verbonden met de term 'supranationaal i'. Wanneer landen in internationaal verband bevoegdheden overhevelen naar internationale instellingen, zoals de EU, dan wordt de term supranationaal gebruikt.

Tegenover supranationaal staat 'intergouvernementeel i'. Besluitvorming volgens intergouvernementele methode betekent dat iedere lidstaat een veto heeft en nieuwe regelgeving kan blokkeren. Pas als alle lidstaten het eens zijn over een nieuwe regel wordt er een bevoegdheid voor dat ene specifieke punt overgedragen aan een niveau boven de lidstaten.

Subsidiariteit

Naast de manier waarop besluiten genomen worden, gaat het begrip communautair ook om het niveau waarop besluiten genomen worden. Communautair betekent dat zaken Europees worden geregeld. Daartegenover staat het beginsel van subsidiariteit i. Dat beginsel gaat over de vraag of een beleidsonderwerp überhaupt Europees geregeld moet worden of dat lidstaten daarover mogen beslissen.

Communautaire rechtsorde

Het begrip communautaire rechtsorde gaat over alle wetgeving die op het Europees niveau geldig is. In het jargon wordt in dit verband ook wel gesproken over het acquis communautaire i. Het belangrijkste kenmerk van Europese regelgeving is dat het voorrang heeft boven nationale regelgeving. Dit voorkomt dat nationale lidstaten met nationale wetgeving Europese afspraken te niet kunnen doen.

Ontstaan van de term

Het principe van de communautaire rechtsorde werd in 1962 voor het eerst expliciet uitgesproken door het Europees Hof van Justitie i in het arrest Van Gend & Loos. Vervoersbedrijf Van Gend & Loos vroeg of bepalingen uit het Europese recht directe werking hadden in de lidstaten en het Hof bevestigde dit.