Beleid buitenland - Main contents
Contents
De migratie-agenda van de Europese Unie i heeft vier doelstellingen: niet-reguliere migratie (bijvoorbeeld via mensensmokkelaars) minder aantrekkelijk maken, levens redden en de buitengrenzen beveiligen, een geharmoniseerd Europees asielbeleid en het aantrekken van mensen met vaardigheden. Asiel en migratie is een beleidsterrein waarop zowel de EU als de individuele lidstaten bevoegdheden hebben. De EU mag bijvoorbeeld de bewaking aan de EU-buitengrenzen versterken, terwijl de individuele lidstaten beslissen over de integratie van migranten in hun land.
Het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) van de EU richt zich voornamelijk op het wereldwijd bevorderen van democratie en mensenrechten, het stimuleren van vrije en eerlijke handel, en het garanderen van vrede en veiligheid. Daarom vinden regelmatig bijeenkomsten plaats tussen de ministers van Buitenlandse Zaken van Europese lidstaten i. De Europese Dienst voor Extern Optreden (EDEO), onder leiding van de Hoge Vertegenwoordiger i Josep Borrell i, vertegenwoordigt de EU in de rest van de wereld.
Het beleid buurlanden, officieel het Europees Nabuurschapsbeleid (European Neighbourhood Policy ofwel ENP) richt zich op buurlanden die geen lid zijn van de Europese Unie i. De Europese Unie wil die landen ondersteunen bij democratiseringsprocessen en hun economische ontwikkeling, en nauw samenwerken op het gebied van veiligheid en migratie. Dit moet bijdragen aan stabiliteit aan de buitengrenzen van de Europese Unie.
Nationale veiligheid is in de Europese Unie de uitsluitende verantwoordelijkheid van elke afzonderlijke lidstaat. De militaire verdediging van veel lidstaten wordt, behalve door hun eigen nationale leger, gegarandeerd door de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie i (NAVO). Wel wordt er op de nodige fronten nauw samengewerkt door de lidstaten.
Binnen de Europese douane-unie passen de EU-lidstaten onderling geen invoertarieven toe en hanteren zij voor goederen uit het buitenland dezelfde tarieven. Op 1 januari 1993 werden alle douaneformaliteiten aan de binnengrenzen afgeschaft. De EU werd daardoor één grondgebied zonder grenscontroles. De afwezigheid van douaneformaliteiten is een belangrijk onderdeel van de interne markt i.
De Europese Unie levert vier soorten humanitaire hulp: noodhulp, voedselhulp, hulp aan vluchtelingen en het ondersteunen van onderwijs. Ieder jaar worden er gebieden in de wereld getroffen door natuurrampen en oorlogen. Via de Europese hulporganisatie ECHO i levert de Europese Unie i in dit soort gevallen hulp aan de getroffen gebieden. Daarnaast bestaat er een Europese snelle interventiemacht om in het geval van crisissituaties snel ter plaatse hulp te verlenen.
De EU voert een actief mensenrechtenbeleid. Zo vraagt de EU zowel binnen als buiten de EU voortdurend aandacht voor schendingen van mensenrechten. Speerpunten daarbij zijn de rechten van vrouwen, kinderen, minderheden en ontheemden.
Het ontwikkelingsbeleid van de EU is erop gericht om hulp te bieden en handel te drijven. Achtergebleven bevolkingsgroepen moeten weer controle krijgen over hun eigen ontwikkeling. Deze ontwikkeling moet op duurzame wijze en in onderlinge samenwerking plaatsvinden.
Met dit beleid wil de EU de veiligheid waarborgen, nu binnen de Schengenzone landsgrenzen verdwenen zijn. Die zone is er sinds het Verdrag van Schengen i. Dat regelt het vrije verkeer van personen i tussen 27 deelnemende landen in Europa. Op grond van dit verdrag kunnen burgers van de deelnemende landen vrij reizen binnen de Schengenzone. Om deze vrijheid in goede banen te kunnen leiden, heeft de EU competenties op het beleidsterrein van visa.
Sinds de aanslagen van 11 september 2001 in New York staat terrorismebestrijding hoog op de Europese agenda. In de decennia die volgden is ook Europa meermaals getroffen door terroristische aanslagen. Deze aanslagen hebben het EU i-beleid mede gestuwd. Ook voor andere grote samenwerkingsverbanden in en buiten Europa (Raad van Europa i, OVSE i en NAVO i) is terrorismebestrijding een prioriteit.