Van Annapolis naar Madrid - Main contents
Terwijl ik dit schrijf, opent de Spaanse premier Zapatero de ministeriële conferentie van de OVSE in Madrid. De tafel waaraan de ruim 50 delegaties zitten is zó groot, dat ze Zapatero moeten volgen via een beeldscherm. Alleen aan het rode lampje van de microfoon kan je zien waar Zapatero zit. Links van mij zit de minister uit Oezbekistan, rechts die uit Polen. Naast de Pool zit de Portugees, Luis Amado, die eergisteren ook in Annapolis aan tafel zat. Hier in Madrid wil iedereen die er niet bij was van ons horen wat er in Annapolis is gebeurd. Wie je ook spreekt, iedereen is het er over eens dat Annapolis weer een opening heeft geboden voor de hervatting van het vredesproces. Zelfs de meest voorzichtige en doorgaans sceptische collega's geven te kennen dat zowel het duidelijke tijdpad, als de afspraak dat álle moeilijke punten ter discussie zullen staan, betekent dat partijen bereid zijn serieuze gesprekken te voeren.
Het was ook een bijzonder gebeuren, daar op die Navy Academy, een klein uur rijden van Washington. Het gehele gehoor was verrast door de toespraak van President Bush, waarin hij onthulde dat de partijen het eens waren geworden over de hervatting van de onderhandelingen en zelfs het willen afronden van de onderhandelingen vóór het einde van Bush' ambtstermijn. Nog de avond tevoren, tijdens het diner op het State Department in Washington, was diezelfde Bush erg terughoudend en bijzonder kort van stof. Toen was er nog geen akkoord, een nacht onderhandelen schijnt uitkomst geboden te hebben. Het is misschien aardig hier een sfeerschets van Annapolis te geven. Eerlijk gezegd genoeg om tien blogs te vullen, maar dat zou u waarschijnlijk gauw gaan vervelen.
Om te beginnen het diner op maandagavond: het vond plaats op de bovenste verdieping van het State Department, dat een sober, betonnen gebouw is zonder opsmuk en wordt gebruikt voor internationale ontvangsten. Die verdieping is indrukwekkend ingericht. Hij is helemaal voorzien van glanzende lambrisering en meubels en schilderijen uit de tijd van het begin van de Amerikaanse onafhankelijkheid. Het heeft iets onechts, zo'n ruimte binnen dat kale gebouw, maar het is een "statement" naar alle buitenlandse bezoekers: dit zijn wij, een jong land, maar trots, zelfbewust en sterk.
De ministers van de veertig uitgenodigde landen en de andere gasten zijn nog op zoek naar hun plaatsen aan de vele tafels als president Bush rustig staat te wachten bij het spreekgestoelte voor dat hij het welkomstwoord kan uitspreken. Secretary Rice staat naast hem en vraagt iedereen te gaan zitten, zodat de president kan spreken. Aan mijn tafel zitten de minister van Oostenrijk, Algerije, Polen, Bahrein en Spanje. Ook een Amerikaanse vice-minister neemt plaats.
Condoleeza Rice introduceert de president, die snel van wal steekt, zonder te wachten op de enkeling die zijn of haar plekje aan tafel nog niet gevonden heeft. Ik zit klaar met pen en papier om Bush' woorden op te tekenen. Hij heeft het over de twee staten, oplossing en over de noodzaak voor alle partijen om over hun schaduw heen te springen. Na zes of zeven zinnen stopt hij. Eventjes, denk ik, misschien om een slok water te drinken. Fout, hij is al klaar! Meteen beent hij glimlachend onze kant op en begint aan onze tafel mensen een hand te geven. Na een ferme handdruk, een blik recht in de ogen, een warme glimlach en een aardige opmerking over Nederland, is de volgende aan de beurt. Vele, vele duizenden keren per jaar moet de Amerikaanse president dit doen. Op dit punt is hij niet te benijden. Maar hij doet dat zeer professioneel. Iedereen, waar ook vandaan, hoezeer ook oneens met het beleid van de Amerikanen, is zichtbaar vereerd met de persoonlijke aandacht van de president. Na zijn vertrek begint de exegese van zijn speech. Algemeen oordeel: het kan niks worden, met die conferentie, want hij had helemaal niets te melden. Een verkeerde inschatting, zoals een dag later zou blijken. Maar daarover later meer.
Meer informatie