Er is een wereld te winnen… - Main contents

Bij de eerste exit-polls was het nog erg rustig voor de tv in het Haagse stadhuis. Ferry Mingele was niet te verstaan, maar de cijfers spraken voor zichzelf.

De grootste met afstand, maar verder weinig om blij mee te zijn. Een wrange bijsmaak. De latere uitslagen versterkten dat gevoel alleen maar. Onze coalitiepartner de grote verliezer en de blonde nieuwkomer de grote winnaar. En toch. Acht zetels tegen Europa en 17 met meer of mindere reserve toch voor Europa. Ook dat is nieuws - positief.

In de auto terug luister ik naar de radio. Men probeert het te duiden. ‘Het kabinet heeft campagne gevoerd voor Wilders’. ‘Er was geen campagnestrategie bij de andere partijen’. Maar over een ding is men het wel eens. De campagne van het CDA stak met kop en schouder uit boven de rest. De luchtballon, de eurocheques met daarop het bedrag dat elke Nederlandse burger jaarlijkse 2000 euro terugkrijgt van Europa, de stickers met Wim achter een auto stuur op de auto en de computergame met Wim op de motor. Joost Völlings spreekt over een sterk voorlichtingsapparaat en een sterke campagneleider.

Maar de grote vraag blijft onbeantwoord. Ging deze verkiezing vooral over Europa of vooral over dit kabinet. Daarover zijn de fractieleiders in hun debat fel. Alsof we morgen de landelijke verkiezingen hebben zijn de linkse partijen en Wilders elkaar over een weer aan het uitsluiten. Volgens Wilders en Rutte moet dit kabinet vertrekken. (Hoe zit dat trouwens met Rutte?) Volgens Halsema ging het echt over Europa. Van Geel is gelukkig de realist. Natuurlijk heeft deze uitslag ook betekenis voor het kabinetsbeleid.

De komende dagen moeten meer helderheid geven op de vraag wie er nu precies is thuisgebleven. Want met zo’n lage opkomst is dat de meest interessante vraag om de uitslag goed te kunnen duiden. .

Hoe dan ook. Het is opnieuw een wake-up call. De veenbrand laait weer op. Werk aan de winkel. Er is een wereld te winnen…