Waarom de monarchie zo slecht nog niet is... - Main contents

Volksstammen duiken de stoffige zolder op, spreiden in het gemeentepark een tafellaken, en storten daar hun oude meuk op uit. "Alles moet weeeeg!", klinkt het. De meisjes met viool en blokfluit die het Wilhelmus spelen. Eieren gooien naar familieleden, voor maar 1 euro. Elders walmt de barbecue, waar kipsaté wordt gebraden. Keiharde dancemuziek bij het poppodium. Oude dames met een oranje hoed. Lauwe cola, en heel, heel veel mensen op de straat. Heerlijk, het is weer Koninginnedag!

Loeren op de troon

Dezer dagen verschijnen er tal van enquetes over de monarchie. De uitkomsten zijn voorspelbaar: een zeer grote meerderheid van Nederland van de monarchie wel best zo. Beatrix is populair, Willem-Alexander wordt het steeds meer, en Maxima overtreft iedereen in sympathie. Allemaal niets nieuws.

Wel nieuw is de groeiende aandacht voor de mogelijke troonsafstand van Beatrix. In de enquetes wordt dan gevraagd of Beatrix 'dit jaar', 'volgend jaar' of in '2010' moet aftreden. Andere opties zijn er blijkbaar niet. Het loeren op de troon is begonnen. En moet Willem Alexander zich dan koning Willem-Alexander noemen, of Willem de Vierde? En moet Maxima dan haar Argentijns paspoort opgeven of niet? Enzovoort. Heerlijk voer voor verjaardagen en partijen.

Waarom is die monarchie wel nuttig?

Die monarchie die we hebben is natuurlijk wat wereldvreemd en ouderwets. In een geoliede democratie als de onze is het bovendien vreemd dat iemand door erfopvolging tot zo'n positie kan komen. Moeten we de monarchie dan toch maar afschaffen? Ik vind van niet. Allereerst kan het koninklijk huis niet zoveel kwaad; echt last hebben we er niet van. Daarnaast is een staatshoofd met een kroontje wel handig als je op handelsmissie gaat. Er zijn dus genoeg praktische redenen om de monarchie gewoon te handhaven. Maar ik ben ook om een principiele reden wel voor zoiets als de monarchie. Juist in een geolie, hypermoderne, democratische maatschappij als de onze, waarin

alles beredeneert en transparant moet zijn en op cijfermatige logica hangt, is een 'hoekje' voor het immateriele en het traditionele juist wel nuttig. Een samenleving heeft behoefte aan geschiedenis, aan iets wat niet voltrekt 'logisch' is. In landen waar een republiek is, zie je die zoektocht ook en eindigt dan bijvoorbeeld in mystifisering van de familie Kennedy, zoals in Amerika. Naast de link met geschiedenis en de traditie, zet zo'n familie ook nieuwe trents. De manier waarop menselijke zaken als geboorte, doopplechtigheden, huwelijken en begrafenissen worden vormgegeven, laat ook iets van de immateriele staat van Nederland zien, maar dan met een gouden randje. Mooi dat we zo'n traditie hebben, en als we 'm niet hadden zouden we 'm opnieuw uit moeten vinden.

Mijn eigen partij D66 is altijd genuanceerd geweest over de monarchie. Er zijn zowel voor als tegenstanders van de monarchie in de partij, hoewel niemand er echt zwaar aan tilt. Anders dan sommige mensen denken heeft er ook nog nóóit in ons partijprogramma gestaan dat we de monarchie willen afschaffen. Wel pleiten we voor hervorming van de monarchie. Daar ben ik ook erg voor. De monarch moet van politieke macht worden vrijgemaakt. Ze heeft nu bijvoorbeeld invloed op kabinetsformaties en maakt deel uit van de regering. Dat maakt de koning of koningin kwetsbaar, dus zou het ook voor de symbolische kracht van de monarch beter zijn als die macht wordt afgenomen.

Stage lopen?

Even, tenslotte, wat anders. Elk half jaar heb ik twee nieuwe stagiaires nodig. De komende weken ben ik op zoek voor stagiaires voor na de zomervakantie. Interesse? Kijk HIER voor meer informatie.

Gisteren verscheen er trouwens weer een nieuwe column van mijn hand op GeenStijl. Over files. Die column lees je HIER.

Nu het oranjezonnetje in!