Allemaal door de naaktscanner? - Main contents
We moeten niet teveel over privacy kletsen, maar gewoon alle vliegtuigpassagiers controleren met de bodyscanner, aldus de voorzitter van de Nederlandse verkeersvliegers.
Ik begrijp de zorg van piloten, na de mislukte aanslag op de vlucht tussen Schiphol en Detroit, maar overhaaste inzet van de bodyscanner - zeg maar naaktscanner - is een slecht idee. Niet voor niets heeft het Europees Parlement vorig jaar bedongen dat de voor- en nadelen van de naaktscanner eerst goed worden onderzocht. Daar is Schiphol op dit moment mee bezig.
Zijn er risico’s voor de gezondheid van passagiers? Valt te garanderen dat de naaktscans niet worden opgeslagen? Kunnen de scans geanalyseerd worden door de computer, in plaats van bekeken te worden door mensenogen? En hoe groot is dan de kans op fouten?
Dat het pardoes invoeren van naaktscans niet verstandig is bleek op de Britse luchthaven Heathrow. Daar namen stewardessen massaal aanstoot aan de ‘gluurscanner’. Als het vliegend personeel de apparatuur al niet vertrouwt, dan hoef je er bij reizigers niet eens mee te beginnen. Want één ding is duidelijk: passagiers kunnen niet verplicht worden om door de naaktscanner te gaan. Hun moet altijd een alternatief worden geboden, zoals fouillering. Dat heeft eurocommissaris Tajani van Transport vorig jaar nadrukkelijk toegezegd aan het Europarlement.
Een belangrijke toezegging, want er zijn minstens drie grondrechten in het geding: de menselijke waardigheid, de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de integriteit van het menselijk lichaam. De reden waarom ik de naaktscanner toch niet op voorhand afwijs is dat het voor sommige mensen juist minder intimiderend is om door de naaktscanner te gaan dan om gefouilleerd te worden. Misschien dat ik zelf ook voor de scanner zou kiezen. Maar ik ben dan ook niet Holland’s Next Top Model en ook nog geen Bekende Nederlander, dus ik hoef niet bang te zijn dat een onderbetaalde beveiliger mijn naaktscan doorspeelt aan GeenStijl…
Hoe groot is het risico op misbruik van de beelden? Moeten straks alle vliegtuigpassagiers door de naaktscanner, of alleen zij die voor een extra check in aanmerking komen? Wordt de keuze voor fouillering bestraft met een extra lange wachtrij? Hoe valt te voorkomen dat de naaktscanner te pas en te onpas wordt ingezet, van voetbalstadions tot scholen?
Nog meer vragen waarop de Europese Commissie een antwoord zal moeten hebben, alvorens zij een voorstel indient om de naaktscanner toe te staan als controlemiddel op Europese luchthavens. Ik voorzie een stevig debat in het Europarlement.
Ondertussen moeten we niet de illusie hebben dat de techniek ons totale veiligheid kan brengen. De volgende terrorist propt z’n anus vol met explosief poeder. Zo kan ook de naaktscanner worden misleid.
Ouderwets inlichtingenwerk blijft nodig om terreuraanslagen te verijdelen. Als ik piloot was, zou ik me meer zorgen maken om het feit dat de Amerikaanse veiligheidsdiensten juist in dit opzicht weinig alert lijken te zijn geweest. Er waren voldoende aanwijzingen om Umar Farouk Abdulmutallab aan een extra controle te onderwerpen, zoals het verontruste telefoontje van zijn vader naar de Amerikaanse ambassade in Nigeria. Laat de veiligheidsdiensten eerst eens aantonen dat zij de beschikbare informatie tijdig analyseren en uitwisselen, alvorens ons te vragen om nog meer van onze privacy in te leveren.