Veiligheid is des overheids - Main contents

Vorige week schreef Mr. Pieter van Vollenhoven een brief naar het kabinet over een breder onderzoek naar de Q-koorts. Maar in diezelfde brief stond nog iets meer. Van Vollenhoven wijst het kabinet op de tendens om steeds meer het accent te leggen op zelfregulering als het om veiligheid gaat. “Hoewel veiligheid een kerntaak is van de overheid, zijn burgers, organisaties en ondernemingen medeverantwoordelijk.” Van Vollenhoven vraagt zich af of er nog balans is tussen de omvang van beide verantwoordelijkheden.

Door de zelfregulering worden vele veiligheidsvoorschriften niet meer in wetten vastgelegd, maar in normen en de richtlijnen van de sector zelf. “Deze normen en richtlijnen zijn echter geen verbindende voorschriften en onttrekken zich dan ook in de meeste gevallen aan het toezicht van de overheid,” aldus van Vollenhoven. Volgens hem kan deze gang van zaken voor de samenleving “uitermate negatieve consequenties met betrekking tot het onderwerp veiligheid in zich herbergen.”

Daar denken de neoliberalen dus anders over. Bij ieder willekeurig debat is de controle door de overheid zoveel mogelijk vervangen door zelfregulering door de sector. Uit het oogpunt van winstmaximalisatie wordt echter de grens van het toelaatbare opgezocht en regelmatig overschreden. Of dat nu gaat over asbestverwijdering, veiligheid bij personenvervoer, toezicht op de banken, onderhoud van spoorwegen of de gezondheidsrisico’s bij ziekten als de Q-koorts. Steeds komen er nieuwe voorbeelden welke risico’s we daarmee lopen.

Spoorongelukken, milieuschandalen, fraudezaken en ga zo maar door. Veiligheid is dus ‘des overheids’. Eigenlijk is dat ook heel simpel. Op het voetbalveld is ook een scheidsrechter nodig. Anders werkt het spel niet. Iemand moet orde houden. Van Vollenhoven snijdt dus een zeer wezenlijk punt aan. Sinds wanneer bepalen de spelers het spel? En wat is een overtreding? Dat is de scheidsrechter, in ons aller belang. De overheid dus, door onszelf aangewezen. Neoliberaal geknabbel aan dat principe is levensgevaarlijk.