Kinderen zonder ouderlijke zorg: conferentie in Florence

Source: P.H. (Pieter) Omtzigt i, published on Sunday, March 7 2010.

Vandaag heb ik in Florence mijn rapport gepresenteerd over kinderen, die niet door hun ouders opgevoed worden. Dit rapport heb ik geschreven voor de Raad van Europa en gepresenteerd bij het onderzoekscentrum van UNICEF in Florence, het innocenti centrum.

Dit is een 14e eeuws weeshuis, waar kinderen naartoe gebracht werden die geen ouders meer hadden of wiens ouders niet in staat waren voor hen te zorgen. Via een babyluikje konden ze worden afgegeven.

De sterfte in het kraambed is hard afgenomen en veruit de meeste kinderen worden door hun eigen ouders opgevoed. Toch blijft er een grote groep kinderen, die niet door hun eigen ouders wordt opgevoed voor een groot aantal verschillende redenen. En in een aantal landen groeit die groep ook hard. Weliswaar zijn grote instituten gelukkig bijna overal verdwenen, maar nieuwe problemen komen op.

Zo zijn er in Roemenie alleen al 350.000 kinderen, die getroffen worden door migratie van één of beide ouders. Van 126.000 kinderen in dat land wonen beide ouders in het buitenland. En de helft van deze kinderen is jonger dan 10 jaar.

Dit probleem zal door globalisering en hoge lokale werkloosheid de komende tijd nog groter kunnen worden.

Verder is er sprake van kinderhandel van het Oosten naar het Westen voor goedkope arbeid, kinderprostitutie en illegale adoptie. Hier doet zich overigens een zeer vervelend probleem voor: er is een totaal gebrek aan coördinatie in opsporing en in het verzamelen van data. Dat betekent dat er geen goed beeld bestaat van de stand van zaken, van de effectiviteit van beleid en de mogelijke manieren om aan deze praktijken een eind te maken.

In Centraal en Oost Europa wonen ongeveer 1,5 miljoen kinderen in publieke instituties, een groot aantal. En hoewel het geboortecijfer dramatisch is afgenomen in die landen, zien ze wel een stijging en soms zelf een verdubbeling van het aantal kinderen dat niet door hun ouders wordt opgevoed.

Er is dus sprake van een fors probleem, dat behoorlijk onderschat wordt. De UNICEF experts, die aanwezig waren, gaven aan dat ook zij zullen samenwerken om deze problemen beter in kaart te brengen en beleid te formuleren waardoor deze kinderen wel door hun eigen ouders opgevoed kunnen worden.

Het onderzoek doe ik samen met WIO (World Initiative for Orphans, www.wio.org)

Samenvatting in mijn speaking notes :

Highlights of the Report:

Children without Parental Care: Urgent need for Action

The present report is motivated by the rapporteur’s concern about the persistently large number of children without parental care, the new problems they are facing in a globalised context, the lack of appropriate alternative care and the too limited efforts made on the reduction of children placed in large institutions in favour of other care arrangements.

The persistently large number of children without parental care

In Serbia, the number of abused and neglected children known to the system of social welfare has considerably increased in past years, not necessarily for reasons of an increase in victims, but rather due to the fact that there is greater awareness on the issue

The new problems Europe is facing in a globalised context

According to available data, especially the new EU member states are affected by the considerable migration of workers. The situation of migrants’ children who are left behind on their own in the country of origin when parents emigrate to other countries in search of a job is an issue of great concern.

The estimated number of children in Romania affected by their parents’ migration at the time of research was about 350.000 of whom 126.000 are affected by the migration abroad of both parents, and half of them are less than 10 years old.

Recent studies confirm that there seems to be a general tendency of child trafficking from eastern to western countries for cheap labour, child prostitution or linked to illegal international adoption. When trying to access more specific information, one can observe a dramatic absence of harmonised and systematic data collection, analysis, dissemination and exchange at all levels.

The lack of appropriate alternative care and the too limited efforts made on the reduction of children placed in institutions in favour of other care arrangements.

In Central and Eastern Europe alone, almost 1.5 million children live in public care. In some countries, the annual number of ‘children left without parental care’ has more than doubled over the last ten years, despite falling birth rates[1]. The vast majority of children in institutions still have biological parents, and only a small percentage of them are orphans. The social and economic instability of the early transition period put family structures under particular pressure, and in the absence of preventative measures and support mechanisms, led to an increase in the number of children left without parental care and being placed in formal care, usually in institutions.

Conclusions

Despite all efforts made at European level, the lack of quantitative and qualitative data on children without parental care in Europe is one of the main constraints to effective intervention and evidence-based policy making, as well as to monitoring the implementation and effectiveness of policies in favour of these vulnerable children[2]. Data is not collected in a consistent way across Europe and various definitions are used when it comes to designating orphans or alternative care.

As undertaken in individual studies so far, data on children without parental care should be collected more systematically by member states themselves and at European level, and presented in an accessible manner so as to be operational as a source of information and European “best practice” when it comes to public action to be taken. A more coordinated action at Council of Europe level could also be a starting point for a more systematic collection and exchange of data in the future.

[1] UNICEF, The State of the World’s Children 2005.

[2] UNICEF Innocenti Research Center.