Na het Irakdebat - Main contents

Het debat over de Irakoorlog is achter de rug en de CDA-spinmachine heeft zijn werk weer gedaan. Plotseling gelooft iedereen dat de Commissie Davids tot betere resultaten zal kunnen komen dan een parlementair onderzoek. Alsof dat de kern van de zaak was. De kern is natuurlijk dat het parlement op ongehoorde wijze zijn eigen grondwettelijke bevoegdheden weggeeft. Toch is het goed even vast te stellen dát er eindelijk een onderzoek komt. Deze draai van Balkenende had tijdens de verkiezingscampagne van 2006 niet misstaan bij de ‘draai van de dag’ die Jack de Vries voor Wouter Bos had bedacht. Zou zeker een top 3 notering halen. Maar door de discussie te richten op welke vorm de beste waarheidsvinding garandeert, heeft het CDA daar de aandacht vanaf weten te krijgen.

Terug naar de kern. Het gaat hier om het controleren van de regering in een kwestie waarbij het politieke steun heeft gegeven aan de militaire aanval op een soeverein land. En dat was voor het eerst in de geschiedenis, zoals Jan Vis gisteren in een prachtig artikel in NRC aangaf. Als het parlement van mening is dat het die grondwettelijke taak het beste kan uitoefenen via een onafhankelijke commissie, dan kan het daartoe besluiten. Alleen dat is niet gebeurd. De premier heeft in een persconferentie het idee gelanceerd en vervolgens het parlement er op laten reageren. En niemand die zal zeggen dat de PvdA-fractie een vrije keuze had dit idee naast zich neer te leggen. Nee, dit was duidelijk een coalitie-afspraak. Door Bos gemaakt, totaal buiten zijn eigen Tweede Kamerfractie om. Alle krokodillentranen van PvdA en Christen Unie ten spijt over hun eerdere Beesterzwaag-afspraak, hebben ze nu weer precies hetzelfde gedaan. De mogelijkheid voor een parlementair onderzoek na Davids is een Pyrrhus-overwinning. Niemand zal daar dan nog op zitten te wachten. Tenzij Davids een broddelwerkje aflevert, maar dan wordt de positie van Balkenende wel heel onzeker.