Eurlings: we stoppen met marktwerking loodswezen - Main contents
Minister Eurlings ziet geen brood meer in de invoering van marktwerking bij het loodswezen. Die conclusie trok hij woensdag na een overleg met de Kamer over de evaluatie van de wet markttoezicht registerloodsen. Een groot succes voor de SP!
Het loodswezen is in 1988 verzelfstandigd en geprivatiseerd. De ruim 400 registerloodsen verenigd in de Nederlandse Loodsencorporatie hebben zich destijds ingekocht in Nederlands Loodswezen BV, het bedrijf dat voor alle Nederlandse havens de facilitaire ondersteuning verzorgt. Daar werken ook nog eens 350 mensen, zoals machinisten, stuurlui en administratief personeel. De tarieven staan onder toezicht van de NMa. Dat heeft als doelstelling om de tarieven kostengeoriënteerd te maken, wat betekent dat grote schepen minder gaan betalen en kleine schepen (veel) meer. Tot op heden worden de loodstarieven voor kleinere schepen gesubsidieerd vanuit de tarieven voor de grote schepen, niet alleen vanuit het solidariteitsbeginsel, maar ook vanwege de rationele afweging dat de scheepvaartsector zelf gebaat is bij een fijnmazig netwerk van grote en kleinere havens en een voldoende grote vloot aan kleinere schepen, die de haarvaten van het netwerk kunnen bereiken. De SP vindt daarom dat als de tarieven op sectorniveau kostendekkend zijn de NMa niet zo fundamentalistisch moet zijn over een beetje solidariteit tussen groot en klein. Daarbij moet bedacht worden dat de Nederlandse loodstarieven in vergelijking met de regio beneden het gemiddelde liggen.
Het vorige kabinet had het plan om op termijn concurrentie toe te staan: bij iedere haven zouden dan meerdere loodsenorganisaties hun diensten mogen aanbieden. De loodsen hebben van meet af aan gesteld dat de totale omvang van de sector veel te klein is om met concurrerende organisaties te gaan werken. Dat leidt tot versnippering van kennis, gesjoemel met veiligheidsnormen, cherry picking en het wegvallen van de beloodsing in de kleinere noordelijke havens. De SP heeft dat standpunt altijd gedeeld en inmiddels wordt er kamerbreed geroepen dat de marktwerking van tafel moet. Eurlings ging daarom overstag en beloofde ook dat de tariefdifferentiatie gebaseerd mag blijven op solidariteit tussen groot en klein. Prima. Wat ons betreft gaan we nog een stapje verder en bouwen we Nederland Loodswezen BV om tot een publiek nutsbedrijf, waardoor deze primaire veiligheidstaak weer in overheidshanden komt. Helaas is daar nu nog geen meerderheid voor.
Een ander onderwerp dat op verzoek van de SP aan de agenda was toegevoegd was het experiment met de bediening op afstand van vier kleine sluizen in Zeeland.
De Grevelingensluis wordt sinds maart 2009 op afstand bediend
Dat zou volgens de minister de service aan de beroeps- en recreatievaart moeten verbeteren en tegelijkertijd efficiencywinst moeten opleveren. Volgens de praktijkmensen, de sluiswachters en de schippers, maakt het experiment tot dusver de pretenties totaal niet waar. Er zijn veel meer storingen dan vroeger. Op zo’n moment is het erg onhandig als de sluiswachter 50 kilometer verderop achter een monitor zit. Eurlings beloofde om onze aangeleverde gegevens over het aantal storingen verder uit te zoeken en geen besluit te nemen over de algemene invoering van onbemande sluizen eer door praktijkproeven ondubbelzinnig bewezen is dat het méér kwaliteit oplevert voor de klanten en écht efficiënter is. Voor de grote sluizen lijkt me deze strategie ook extra veiligheidsrisico’s op te leveren.