Ontwikkelingshulp met een commercieel luchtje

Source: P.F.C. (Paulus) Jansen i, published on Thursday, July 1 2010, 13:31.

De Nederlandse publieke drinkwaterbedrijven kloppen zichzelf op de borst als Maatschappelijk Verantwoord Ondernemers: ze mogen maximaal 1% van hun omzet besteden aan ondersteuning van drinkwaterprojecten in ontwikkelingslanden, die een bijdrage kunnen leveren aan de realisatie van de milleniumdoelstelling. Maar er zit een luchtje aan al de filantropie.

Vitens en Evides zijn sinds kort betrokken bij de verbetering van de drinkwatervoorziening in China

De twee grootste bedrijven, Vitens en Evides, hebben een gemeenschappelijke dochter die zich ook richt op de internationale afzet van de Nederlandse drinkwaterkennis. Vorig jaar stelde ik al vragen aan minister Cramer over uitspraken van staatssecretaris handel Frank Heemskerk, die op een beurs in China geroepen had dat de Nederlandse watersector meer de boer op moet om onze kennis te “vermarkten”. De antwoorden van Cramer stelden me niet gerust.

Is daar iets op tegen? Wat mij betreft niet als dat gebeurt door de Nederlandse ingenieursbureau’s en commerciële bedrijven. Maar de drinkwaterbedrijven zijn nutsbedrijven/monopolisten die werken met het geld van gebonden klanten. Weliswaar zijn er allerlei boekhoudkundige eisen om de omzet uit verschillende activiteiten gescheiden te houden, maar die zijn bepaald niet waterdicht. Een ander risico is dat de drinkwaterbedrijven onbezoldigde acquisitie zitten te bedrijven voor de Nederlandse commerciële sector.

Hoe dat werkt deed De Pers op 23 juni uit de doeken. In dat artikel kom ik zelf ook aan het woord.

Ik ben er dan ook voorstander van dat de publieke drinkwaterbedrijven zich niet gaan begeven op het terrein van de consultants, ingenieursbureau’s en aannemers. Ze moeten hun steun aan ontwikkelingsprojecten concentreren op de landen waar de nood het hoogst is. En de transparantie over die projecten moet verbeterd worden, zodat gemeenteraadsleden en statenleden kunnen controleren of projecten écht zoden aan de dijk zetten. Gelukkig zijn er nu al SP-statenleden als Alex Mink, die Vitens flink op de huid zit.