“gratis” energie uit de grond - Main contents

Vlakbij het Haga-ziekenhuis aan de Leyweg in Den Haag is de afgelopen maanden een muur van zeecontainers opgetrokken, waarachter een geheimzinnige boorinstallatie schuil gaat. Is er olie gevonden in Den Haag Zuidwest?

Dat niet, maar de boortoren is er wel neergezet voor energiewinning. Woensdag a.s. start het boren voor twee leidingen die straks twee kilometer de grond in gaan. Door de ene wordt heet (75 graden) water opgepompt, door de andere lauw water teruggepompt. De aardwarmte onder Den Haag wordt straks gebruikt voor de verwarming van 4.000 woningen.

Ik was vandaag samen met de kamerleden Samsom (PvdA) en Van Tongeren (GL) op uitnodiging van de Stichting Platform geothermie op werkbezoek bij het project, een initiatief van de gemeente Den Haag, drie woningcorporaties en twee energiebedrijven.

aan de zijde van de Leyweg is de boorlocatie afgeschermd door een wal van zeecontainers, verzwaard met zandzakken. Die beschermen de bewoners van de aan de overzijde gelegen woningen tegen het geluid van de pompen en het noodaggregaat.

Geothermie lijkt misschien het ei van Columbus, omdat je gratis energie uit de grond haalt. Wie zou dat niet willen? De keerzijde is dat de investering in de boring, het netwerk en een backupvoorziening een investering vergt van ruim €10.000 per woning. Een geothermische bron heeft ook een beperkte levensduur, van rond de 50 jaar. In die tijd moeten de investeringen dus afgeschreven worden.

Een discussiepunt tijdens het bezoek was: hoe kan je bestaande wijken op zo’n systeem aansluiten? Conclusie was dat het daarvoor nodig is dat die bestaande woningen beschikken over een lage-temperatuur-verwarmingssysteem LTV) normale woningverwarming heeft een aanvoertemperatuur van 90 graden, bij geothermie ligt dat rond de 60 graden. Je hebt dan grotere radiotoren nodig, dan wel radiotoren met een kleine ventilator die sneller de warmte uit het water halen. Natuurlijk kan je er ook voor kiezen om alsnog vloerverwarming aan te leggen, maar dat is voor bestaande woningen gewoonlijk geen haalbare kaart.

Precies om deze reden pleit ik er al drie jaar voor dat bij de komende wijziging van het Bouwbesluit nieuwe gebouwen standaard van LTV voorzien moeten worden. Zo kunnen ze straks goedkoper gebruik maken van geothermische of zonthermische energie. Maar ook in combinatie met een HR-ketel zorgt LTV voor een efficiëntere, zuiniger verwarming.

Geothermische energie is niet alleen interessant voor het verwarmen van woningen, hij is ook bruikbaar voor het verwarmen van kassen. Drie jaar geleden was ik al eens op bezoek bij A+G van den Bosch in Bleiswijk, een familiebedrijf dat als eerste ging pionieren met deze vorm van duurzame energie. En in Heerlen is SP-wethouder Riet de Wit de motor achter het mijnwaterproject, ook gebaseerd op geothermische warmte.