Wettelijk minimumloon moet onverkort gehandhaafd blijven

Source: A.J. (Ad) Koppejan i, published on Thursday, January 20 2011.

Tijdens debat over postmarkt gepleit voor beter toezicht op eerlijke concurrentie, goede postbezorging en fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden.

De Tweede Kamer sprak vorige week en vandaag over de arbeidsomstandigheden en de arbeidsvoorwaarden in de postmarkt. Nu de postmarkt geliberaliseerd is, zijn er naast TNT, nieuwe postbedrijven gekomen als Sandd en SelektMail. Zij betalen hun personeel veelal per geleverd poststuk, in plaats van via een arbeidsovereenkomst. Dit zorgt voor oneerlijke concurrentie; een arbeidsovereenkomst is voor een bedrijf veel duurder. Bovendien is het salaris voor de bezorgers via deze OVO's (Overeenkomst van Opdracht) lager, hierdoor kunnen mensen soms nauwelijks meer een minimumloon verdienen, en bouwen ze geen rechten op voor sociale zekerheid en dergelijke. Met de liberalisering van de postmarkt was afgesproken dat, gefaseerd, 80% van de medewerkers zouden werken met een arbeidscontract. In de praktijk is daar tot op heden weinig van gekomen. Daardoor is er een conflict ontstaan tussen de vakbonden en de postbedrijven.

De Commissie Vreeman heeft op verzoek van de Tweede Kamer en staatssecretaris Bleker, de mogelijkheden verkend om de vastgelopen besprekingen tussen de vakbonden en de postbedrijven over de arbeidsvoorwaarden weer vlot te trekken. Vorige week heeft ze haar rapport gepresenteerd. Hierin staat dat de postbedrijven iets langer de tijd krijgen, (uiterlijk 1 januari 2014), om 80% van hun medewerkers een arbeidcontract aan te bieden. Voor 1 april 2011 dienen vakbonden en postbedrijven overeenstemming te hebben bereikt over de wijze waarop dit gerealiseerd moet worden. Slagen ze daar niet in, dan zal de overheid het per wet bepalen.

Zelf sprak ik vorige week al mijn waardering uit voor de Commissie Vreeman. Zowel om de inhoud van hun advies, als ook om hun prestatie om vakbonden en werkgevers weer om tafel te krijgen. Voor het CDA was het altijd het doel, dat zij er gezamenlijk uit zouden komen. Wel heeft het rapport mij gesterkt in de opvatting dat er beter toezicht nodig is op de werking van de postmarkt, zowel als het gaat om het toepassen van sociale en fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden als over het handhaven van een gelijk speelveld. Hoe gaat het kabinet waarborgen dat postbedrijven daadwerkelijk de gevraagde bijdrage leveren? Kan de eis voor een percentage dienstbetrekkingen opgenomen worden in de postwet? Hier zou dan wat het CDA betreft alleen per CAO van afgeweken mogen worden.

Omdat hetgeen zich nu in de postmarkt voordoet ook in andere sectoren kan voorkomen heeft de minister van Sociale Zaken aangekondigd onderzoek te doen naar het gebruik van de OVO als alternatief voor een regulier arbeidscontract. Ik wil dat dit onderzoek met name gebruikt wordt om wettelijke maatregelen te ontwikkelen waarmee ook in andere sectoren dan de postmarkt, misbruik van deze contractsvorm voorkomen wordt. Het gaat vaak al om laag betaald werk. Maar daar moet nog wel een fatsoenlijke boterham mee te verdienen zijn. We willen voorkomen dat mensen onder het wettelijk minimumloon worden betaald. Daar staan we voor als CDA. De minister heeft in antwoord hierop toegezegd dit onderzoek ook hier voor te willen gebruiken.

Als CDA hebben we vandaag tijdens de stemmingen een aantal moties ondersteund waarmee wij druk zetten op een spoedige oplossing van het conflict over onvoldoende arbeidsovereenkomsten in de postsector en het tegen gaan van misbruik van de contractvorm "Overeenkomst van Opdracht".

Zie hieronder de letterlijke tekst van mijn bijdrage aan het debat.

Voorzitter,

We vinden het een goede zaak dat de inspanningen van dhr. Vreeman en zijn commissie er toe hebben geleid dat postbedrijven en vakbonden weer met elkaar in gesprek zijn. Overleg over betere arbeidsvoorwaarden en meer arbeidscontracten op de postmarkt.

Partijen dienen nu spoedig tot een akkoord te komen. Er moet snel een eind komen aan de huidige onzekerheid. 1 april 2011 is voor ons een harde datum.

We beseffen allemaal dat de postbode zoals we die jaren aan de deur hebben gehad, helaas niet meer terugkomt. We hebben te maken met veranderende marktomstandigheden, ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, opkomst van email en internet en een andere, efficiëntere wijze van werken.

Maar nieuwe ontwikkelingen mogen wat het CDA betreft niet eenzijdig ten koste gaan van de arbeidsomstandigheden van de postbezorger. Die moeten sociaal en verantwoord blijven.

Goed dat de staatssecretaris de Kamer in het 2e kwartaal nog informeert over de mogelijke bijdrage van meer ex ante mededingingstoezicht. Het CDA vindt dat de recent geliberaliseerde postmarkt vraagt om meer toezicht en betere instrumenten om dat toezicht ook goed uit te voeren. En wel om de volgende 3 zaken te waarborgen:

  • 1. 
    een gelijk speelveld voor alle partijen, bestaande en nieuwe toetreders;
  • 2. 
    een goede postbezorging;
  • 3. 
    en sociale arbeidsvoorwaarden met handhaving van het minimumloonprincipe.

Wat dit laatste betreft; uitholling van het minimumloon als gevolg van misbruik van de Overeenkomst onder Opdracht gebeurt niet alleen op de postmarkt.

Goed dat de minister hier nader onderzoek naar doet. De uitkomsten dienen gebruikt te worden om daar waar nodig, als overheid krachtig in te grijpen. Het wettelijk minimum loon dient wat het CDA betreft onverkort gehandhaafd te blijven. Het blijft van belang om als samenleving voor iedere werkende Nederlander een redelijk bestaansminimum te garanderen.