Uitleg: wat zijn stresstesten?

Source: J.C. (Jan Kees) de Jager i, published on Tuesday, July 13 2010.

Met een stresstest wordt de veerkracht van banken en verzekeraars op de proef gesteld. DNB gebruikt dit instrument al een aantal jaren om de financiële stabiliteit te onderzoeken. Kortom: kunnen de instellingen een zware recessie aan?

Een stresstest gaat uit van een fictief toekomstscenario. Men gaat uit van zwaar weer: negatieve veronderstellingen over de toekomst die in werkelijkheid anders kunnen uitpakken. Zo wordt er uitgegaan van een diepe en langdurige recessie. Van krimp van het Nederlandse bruto binnenlands product en van een sterk oplopende werkloosheid. Van dalende woningprijzen en verliezen op hypotheken. Allemaal zaken die “stress” opleveren.

Een stresstest zegt dus iets over de mogelijk kwetsbare punten van een bank in de komende jaren bij negatieve ontwikkelingen. Als banken goed uit de test komen, betekent dit dat ze tegen een stootje kunnen. Maar dit geeft geen zekerheid: het blijft immers een fictieve situatie. Het helpt toezichthouders en overheden om voorbereid te zijn, mocht zo’n scenario werkelijkheid worden.

De afgelopen maanden hebben de Europese lidstaten en toezichthouders hard gewerkt aan een gezamenlijke stresstest. 91 grote en kleine banken doen mee. Gezamenlijk zijn de banken goed voor tweederde van het Europese marktaandeel, zeer substantieel. Vier Nederlandse banken doen mee aan de stresstesten: ABN AMRO, ING, Rabobank en SNS. In de stresstest wordt ook gekeken naar risico’s die worden gelopen op Europese lidstaten, zogenaamnde landenrisico’s. Bijvoorbeeld het risico dat bepaalde staatsobligaties minder waard worden en hoe groot deze verliezen zullen zijn. Dit is een actueel thema zoals je kunt begrijpen. Rond 23 juli verwachten we de resultaten.

Ik heb eerder aangegeven dat de uitkomsten van de individuele instellingen openbaar gemaakt worden. Dat is belangrijk. Want door zo transparant mogelijk te zijn en inzicht te geven in hoe de test is gedaan en wat er uit is gekomen, kunnen we het vertrouwen van de markt in de banken verder herstellen. Als er kwetsbaarheden uit een test komen, bijvoorbeeld als blijkt dat er kapitaal nodig is, dan zal eerst gekeken moeten worden hoe het eigen vermogen verbeterd kan worden. Als dat niet kan dan is de overheid nodig om maatregelen te treffen. Landen zullen ook direct bij bekendmaking van de uitkomsten moeten vertellen hoe zij dit gaan uitvoeren.

Ik kijk met vertrouwen naar de uitkomsten van de stresstest, maar ook Nederland zal zich goed voorbereiden.