Herdenking Tibetaanse opstand - Main contents

Vandaag was de 52-ste herdenking van de Tibetaanse opstand in 1959. Enkele busladingen met Tibetanen kwam ervoor naar Het Plein in Den Haag waar ik ze mocht toespreken. Daarna was er een wandeling naar de Chinese ambassade. Lees hieronder de tekst van mijn toespraak op Het Plein.

Vrienden van Tibet

Vandaag herdenken we dat 52 jaar geleden Tibetanen vreedzaam in opstand kwamen tegen Chinese onderdrukking. We gedenken de vele mensen die daarbij het leven verloren. Niet alleen in 1959 maar ook drie jaar geleden ging het fout bij vreedzame demonstraties. China heeft in al die jaren niets geleerd. De enige ontwikkeling is dat er nu door de media sneller over wordt bericht. De wereld kijkt mee en leeft mee met het lot van de Tibetanen.

Er wordt vandaag op veel plaatsen aandacht besteed aan de herdenking van de opstand in 1959. Voordat ik hier kwam zag ik op televisie de beelden van het geweld tegen demonstranten in Nepal. Daar zijn ook verschillende demonstranten aangehouden. Ik ga ervan uit dat de Nederlandse politie vandaag bij de Chinese ambassade een stuk beheerster zal optreden.

Human Rights Watch heeft in zijn laatste rapport over Tibet geconstateerd dat China geen gehoor geeft aan de gerechtvaardigde wens van de Tibetanen tot meer autonomie. China blijft met veel troepen aanwezig in Tibet. Er is vervolging van Tibetanen die kritiek hebben op het politieke, culturele, religieuze en economische beleid van China. Juni vorig jaar kreeg de bekende kunsthandelaar Karma Sandrup 15 jaar gevangenisstraf op valse gronden. Bewijs dat de verdachte en getuigen waren gemarteld is buiten het proces gehouden.

Vorig jaar kwam HRW met een rapport waarin het Chinese optreden bij de demonstraties van 2008 werd gekenmerkt als een overtreding van het internationaal recht. Dit rapport dat was gebaseerd op ooggetuigeverklaringen toont aan dat de Chinese veiligheidstroepen disproportioneel geweld hebben gebruikt. Dat er is geschoten op ongewapende demonstranten, dat er willekeurige arrestaties zijn uitgevoerd en dat gevangenen zijn gemarteld. China heeft dit rapport terzijde geschoven. Ik vind dat we van de Europese Unie moeten eisen dat dit rapport wordt ingezet in de mensenrechtendialoog van de EU met China.

China heeft bekendgemaakt dat ze fors wil investeren in de eigen krijgsmacht. Sinds het bloedig neerslaan van de opstand op het Plein van de Hemelse vrede geldt er een Europees wapenembargo tegen China. Dat wapenembargo moet van kracht blijven. Anders krijgen we in China dezelfde situatie als in het Midden-Oosten. Dan worden straks Europese wapens ingezet tegen de Tibetanen, de Oeigoeren, de Inner Mongolians en andere groepen die strijden voor autonomie. Dat is onaanvaardbaar.

Vandaag is ook een bijzondere dag omdat de Dalai Lama bekend heeft gemaakt dat zijn besluit dat er een gekozen leider moet komen voor de Tibetanen moet worden uitgevoerd. Het Tibetaanse parlement in ballingschap zal vanaf 14 maart bijeenkomen en dit bespreken. De Dalai Lama zal dan zijn formele gezag overdragen aan een later gekozen leider. Dit besluit kan alleen maar gerespecteerd worden en ik wens de nieuwe gekozen leider van de Tibetanen nu al veel succes bij zijn missie. Ik zal er voor pleiten dat de nieuwe leider van de Tibetanen door de Tweede Kamer wordt ontvangen. Net zoals we eerder de Dalai Lama in het parlement hebben ontvangen.

De organisaties van Tibetanen in Nederland, Europa en de rest van de wereld wens ik alle succes in het steunen van de strijd van het Tibetaanse volk. U kunt op uw beurt daarbij rekenen op steun van de SP. Laten we samen de schouders zetten onder deze zaak en zorgen dat er voortdurende aandacht is voor de rechten van alle onderdrukten in China.