Grote woorden en naakte cijfers - Main contents

Op deze dag na Prinsjesdag en de tweedaagse Algemene Politieke Beschouwingen (APB) in de Tweede Kamer is er genoeg om op terug te blikken.

Debat zonder inhoud

Natuurlijk het van grote woorden en forse uitspraken doorspekte debat met als sluitstuk de plotse 'fittie' tussen PVV leider Wilders en premier Rutte, die elkaar tekstvast ophitsten: "doe eens normaal man!"

Ondanks het feit dat een felle toon en valse klanken de APB al kenmerkten en ontregelden (er was minder aandacht voor de inhoud) kwam het moment toch uit de lucht vallen. Zo was het verrassend omdat Wilders in plaats van Job Cohen ("Bedrijfspoedel") of Groen Links ("Strandpartij") nu de premier provoceerde.

Wie het fragment terugkijkt, ziet een andere bijzonderheid, namelijk dat beide politici de controle -die ze zo graag bewaren-volledig verliezen. Wilders die zijn woede niet regisseert, maar zich erin verliest ("Ja wat ach. Doe eens normaal man"). En de premier, wiens stem eerst omhoog gaat ("tjongejonge") en vervolgens omlaag als hij zich herpakt ("Ik zou zeggen, doet u zelf eens normaal").

Wat voor betekenis het heeft voor de coalitie zal de toekomst uitwijzen. Een ding kunnen we nu al vaststellen: het overblijvende (breed)beeld van dit politieke debat past niet bij de situatie in Nederland (forse bezuinigingen) en de woelige wereld om ons heen (schuldencrisis en economische onzekerheid). Kijvende politici helpen mensen niet door deze zware tijden heen.

Tegelijk moeten we het toch ook niet erger maken dan het is. Toen SP-er Jan Marijnissen in 1994 "Effe dimmen" zei, stond het parlement op zijn kop. Nu is hij een van de meest gewaardeerde politici van de afgelopen decennia.

Daarbij is er tijdens de APB zeer inhoudelijk gesproken over zaken als het bezuinigingspakket, de rol van Europa, de betaalbaarheid van de zorg, het pensioenakkoord en de hervormingen die ons land nodig heeft. Zie hier de inbreng van Alexander Pechtold namens D66.

Feiten en cijfers in het gedrang

Behalve de omgang met woorden, baart de politieke omgang met cijfers steeds meer zorgen. En daarbij doel ik niet op Rutte's rekenfout van 50 miljard of de begrotingsmist die minister van Financien de Jager graag oproept.

Nee, ik bedoel dat politici feiten en cijfers steeds vaker bij het grofvuil zetten zodra die ideologisch even niet uitkomen. Berucht is natuurlijk het staaltje statistiek schutteren van PVV-collega Helder. Maar naast onbeholpenheid zijn er ook gerichte pogingen om bepaald wetenschappelijk onderzoek in te dammen. Zo wilde de VVD-fractie de subsidie voor het KNMI schrappen omdat ze teveel met klimaatverandering bezig waren.

Laatste loot aan deze boom was de boze brief van het ministerie van Economische zaken aan het Centraal Planbureau (CPB). Zij hadden namelijk doorgerekend dat de bezuinigingen op het Persoonsgebonden Budget (PGB) minder opleverden dan het kabinet had gehoopt. Dat kwam slecht uit, dus was het rapport 'broddelwerk' en het CPB 'partijdig'.

Een ding is zeker. Van het uitkleden van cijfers en het opblazen van woorden wordt het er in de Tweede Kamer niet beter op. Een betere kwaliteit en productiviteit van het politieke debat begint met een betere omgang met zowel woorden als cijfers. Amen.