Europa zet eerste stap in beperking export afluistertechnologie - Main contents
Technologie waarmee internet- en telefoonverkeer kan worden onderschept komt niet in aanmerking voor een Europese exportvergunning als het risico bestaat dat het ontvangende land deze technologie inzet voor het schenden van de mensenrechten. Dat besloot het Europees Parlement dinsdag op initiatief van de Groenen. Een belangrijke stap om onderdrukkende regimes aan te pakken, aldus GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini.
Europese technologie in foute handen
Dat Europese bedrijven geen moeite hebben om afluistertechnologie te verkopen aan foute regimes blijkt uit deze voorbeelden.
-
-In Libië werd deze zomer het hoofdkwartier van Khadaffi's internetspionnen ontdekt. Zij bleken door het Franse bedrijf Amesys te zijn uitgerust met technologie om e-mails en chats van burgers te onderscheppen.
-
-In Egypte demonstreerde het Britse bedrijf Gamma International vorig jaar aan het regime-Mubarak hoe Skypegesprekken kunnen worden afgetapt.
-
-Fox-IT, het Nederlandse bedrijf dat onlangs in opdracht van minister Donner de Iraanse hack bij certificatenleverancier Digitar onderzocht, probeerde in 2003 nog technologie te verkopen aan Iran.
“De meeste Europese bedrijven die aftaptechnologie produceren doen geheimzinnig over hun klanten buiten Europa”, constateert Sargentini, “maar erg kieskeurig zijn ze niet. Door onderdrukkende regimes te voorzien van de middelen om hun eigen burgers te bespioneren, brengen zij de levens van oppositieleden en demonstranten in gevaar.”
Dual use-verordening
Tot nu toe konden Europese bedrijven deze afluistertechnologie vrijwel ongehinderd exporteren. Daar komt nu verandering in doordat het Europarlement instemde met een compromis met de Europese ministers over de herziening van de dual use-verordening. Deze wet regelt de controle op de export van goederen en technologie die zowel voor civiele als militaire doeleinden kunnen worden gebruikt, zoals uranium.
De verordening introduceert nieuwe exportvergunningen die in de hele Europese Unie geldig zijn, onder meer voor telecommunicatietechnologie. Maar deze exportvergunningen mogen niet worden benut voor het leveren van aftaptechnologie aan landen die er mensenrechten mee kunnen schenden, zo hebben de Groenen afgedwongen. “En dat is een doorbraak”, aldus Sargentini.
Zwakte in verordening
Sargentini: “Tegelijk is het nog maar een eerste stap. Alle EU-lidstaten moeten nu een vorm van exportcontrole invoeren en informatie daarover gaan uitwisselen, maar van een waterdicht systeem is nog geen sprake.” De lidstaten houden een ruime beleidsvrijheid om toch exportvergunningen af te geven voor afzonderlijke exporteurs, producten of bestemmingen. Bovendien vinden de exportcontroles in de regel niet vooraf plaats, maar pas nadat de goederen al zijn uitgevoerd. “Dat is een majeure zwakte in de vandaag aangenomen verordening”, aldus Sargentini.