Verhagen kan zich opnieuw uitvinden als groene hervormingspaus - Main contents
Met de Catshuisonderhandelingen lijkt vice-premier Maxime Verhagen zijn laatste kunstje te leveren. Het zou de grootste politieke ommekeer in tijden zijn als hij zijn kans grijpt om voluit te pleiten voor een omschakeling naar een groene economie. Het moment is perfect: de historisch hoge olie- en gasprijzen tonen aan dat het de hoogste tijd is om over te schakelen op schone energie. Verhagen heeft niks meer te verliezen, hij zal de CDA-kar niet trekken bij de volgende verkiezingen, en zijn partij heeft er alles bij te winnen. Het is een prachtig startpunt voor de nieuwe hervormingsgezinde koers van het CDA. Het is goed voor de schatkist en vitaal voor een groenere planeet. Liesbeth van Tongeren geeft een uitgeregeerd politicus gratis advies.
Toen ik oud-minister Camiel Eurlings in een debat bedankte dat hij speciaal voor mij een groene das had omgedaan, zei hij wat bozig. "Groen is ook de kleur van het CDA." Helaas heb ik Maxime Verhagen nog nooit op een groene das kunnen betrappen, laat staan op een heldergroene visie. Toch is er hoop.
Er is een indrukwekkend lijstje van oud-staatslieden die na hun politieke carrière of aan het einde daarvan het groene licht zien. Jan-Peter Balkenende was als premier op weinig groens te betrappen, maar onlangs opende hij een grote conferentie voor groene koplopers in het bedrijfsleven. Oud-premier Lubbers is mede-initiatiefnemer en actief lid van het internationale duurzaamheidsinitiatief Earth Charter. Al Gore zette het klimaatdebat internationaal hoog op de politieke en maatschappelijke agenda en ook Bill Clinton en Tony Blair zetten tegenwoordig hun groenste beentje voor. Verhagen kan ervoor zorgen dat hij ook in dit rijtje terecht komt. Hij heeft zelfs de kans om zichzelf nu al van zijn groenste kant te laten zien. Niet na, maar nog tijdens zijn politieke carrière. Nu Verhagen zich niet meer bezig hoeft te houden met politieke ambities, kan hij zich volledig richten op het vergroenen van de economie.
Verhagen zou er sowieso goed aan doen om zijn inhoudelijke programma nog eens tegen het licht te houden. De nuchtere Nederlandse realiteit breekt al zijn rechtse luchtkastelen een voor een af. Neem kernenergie. Verhagen wilde koste wat het kost een tweede kerncentrale. Al moest hij de heipalen eigenhandig de grond inslaan. Maar energiebedrijven krijgen de financiering niet rond. Tot zover het rechtse fabeltje dat kernenergie goedkoop is. Er is nog nooit een kerncentrale gebouwd zonder overheidsgeld. GroenLinks heeft bij Verhagen afgedwongen dat er geen cent belastinggeld naar een nieuwe kerncentrale toe mag. Met succes, want het nucleaire feest gaat nu niet door. Er zijn meer luchtkasten die in elkaar vielen. Zoals plannen voor de opslag van CO2 onder Barendrecht en Noord Nederland. Onder druk van de Tweede Kamer heeft hij af moeten zien van deze plannen. Ook heeft Verhagen zijn plannen voor boringen naar schaliegas in de ijskast moeten zetten. Deze techniek om de laatste restjes gas uit de bodem te persen is onbewezen. We weten te weinig over de risico’s voor mens en milieu.
Het is nog niet te laat. Zolang het kabinet nog niet gevallen is, kan Verhagen zich gaan storten op nieuwe, toekomstgerichte plannen. Het CDA-rapport ‘Kiezen en Verbinden’ kiest duidelijk voor rentmeesterschap en groene energie. De extreem korte groene paragraaf uit het regeerakkoord staat haaks op de nieuwe CDA-visie. Er is dus werk aan de winkel voor Verhagen. Hij heeft nu de kans om in het Catshuis het regeer- en gedoogakkoord drastisch te vergroenen. Hopelijk staart hij zich niet blind op cijfertjes, maar heeft hij oog voor mensen nu en in de toekomst.
Dit is het moment om te kiezen voor energiebesparing en schone energie. Dat levert banen op. Groene koplopers als Denemarken, Duitsland en Spanje bewijzen het. In heel Europa hebben miljoenen mensen hun baan te danken aan energiebesparing en schone energie. Schone energie kan ons onafhankelijker maken van dure fossiele energie, Poetin en oliesjeiks uit het Midden-Oosten. Verhagen zou een voorbeeld moeten nemen aan de groene koplopers in Europa. Voor de Nederlandse kust hebben we zeeën van ruimte voor windmolens. De prijzen van windmolens en zonnepanelen dalen met de dag. Maar dan moet je er wel voor kiezen en het mogelijk maken. Kiezen en verbinden. Weg met overbodige regeltjes die groene particulieren en energiebedrijven in de weg zitten. Ruim baan voor groene consumenten en producenten.
Het is tijd dat Verhagen een keuze maakt. Wil hij de geschiedenis in als de vicepremier van het CDA die met zijn rug naar de toekomst stond en ons land terugwierp in het verleden? Of wil hij bekend staan als de staatsman die tijdens zijn politieke carrière het licht zag, zijn beleid radicaal bijstelde en aansluiting vond bij de groene koplopers van Europa? Het logo van het CDA is al groen. Nu de standpunten en voorstellen van Verhagen nog. Dat is belangrijker dan de kleur van zijn das.