Kabinet moet aanpassen amnestiewet Suriname veroordelen - Main contents
Foto Flickr / nicholaslaughlin
De Amerikaanse, Britse en Canadese ambassadeurs hebben in Paramaribo heel helder tegen de autoriteiten gezegd dat het aannemen van de gewijzigde amnestiewet gevolgen zal hebben voor de relaties met Suriname. Nederland heeft dat niet gedaan. Ik vind dat onbegrijpelijk en ook laf.
Nederland en Suriname zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wij delen honderden jaren geschiedenis, wij delen een taal, wij genieten van elkaars culturen, onze gemeenschappen zijn verweven, aan beide zijden van de oceaan. Niets kan dit veranderen. Geen ruzie tussen regeringen, geen onenigheid tussen politici, geen crimineel die zijn in Nederland opgelegde straf weet te ontlopen.
Daarom vind ik ook dat wij elkaar altijd de waarheid moeten zeggen. Dat wij onze mening niet moeten verstoppen, uit angst voor eventuele politieke gevolgen, uit angst om voor ‘neo-koloniaal’ te worden uitgemaakt. Daarom vind ik dat wij luid en duidelijk aan de Nationale Assemblee moeten laten horen dat wij de voorgenomen aanpassing van de amnestiewet (die ervoor kan zorgen dat president Desi Bouterse en de andere verdachten in het proces rond de Decembermoorden niet verder worden vervolgd) schokkend vinden. Dat de aanname van een dergelijke wet niet zonder gevolgen kan blijven voor de politieke en diplomatieke relatie tussen Nederland en Suriname.
De Nederlandse regering weigert dit te doen. Ik heb nu twee keer gevraagd om een standpunt en men wil niet eerder reageren dan nadat er in Suriname onomkeerbare beslissingen zijn genomen.
Nu is het moment om kleur te bekennen. Nu is het moment om te laten weten dat door een parlement ingrijpen in een lopend proces in strijd is met een hele reeks internationale mensenrechtenverplichtingen die Suriname uit vrije wil is aangegaan, zowel in verband van de Verenigde Naties als de Inter-Amerikaanse organisatie waar Suriname lid van is. De scheiding der machten, een fundamenteel principe van iedere rechtsstaat, wordt door een meerderheid van het Surinaamse parlement zo op flagrante wijze geschonden.
Dertig jaar geleden vonden de Decembermoorden plaats. Vijftien mannen werden van hun bed gelicht, vreselijk gemarteld en vervolgens als beesten afgeslacht. Hun nabestaanden en vrienden, in Suriname en in Nederland, wachten al 30 jaar op gerechtigheid. Zij rouwen om hun dierbaren, zij zijn boos dat de daders niet zijn bestraft voor deze zeer, zeer ernstige misdaden. Nu is er eindelijk, eindelijk uitzicht op een uitspraak van de militaire rechter. Nu kan eindelijk het recht zijn loop hebben. En nu dreigt dat wederom te worden gedwarsboomd, door dezelfde mensen die onder sterke verdenking staan rechtstreeks bij de moorden betrokken te zijn.
Als de Surinaamse volksvertegenwoordiging er voor kiest het recht hier niet te laten zegevieren, zal zij de Surinaamse rechtstaat een ernstige slag toebrengen. In heel Latijns-Amerika hebben parlementen de moed gehad de pijnlijke, zwarte bladzijden van de eigen dictatoriale geschiedenis onder ogen te zien. De ervaringen van Argentinië en Chili laten zien dat verzoening pas mogelijk is nadat de rechter zijn werk heeft gedaan en daders ter verantwoording heeft geroepen. Zonder gerechtigheid geen verzoening, geen hoop op een betere toekomst.
De Nederlandse regering zou dit meteen en in heldere taal namens alle Nederlanders aan de Surinaamse regering moeten overbrengen. Gemeenschappen die door het lot met elkaar onlosmakelijk verbonden zijn, kijken niet weg als zij iets zien gebeuren dat het daglicht niet verdraagt.