De valkuilen van het Catshuis - Main contents

Het zijn rare weken. Sinds coalitiepartijen en gedogers (en subgedogers en schaduwgedogers?) in het Catshuis zitten, is het hollen en stilstaan in de Tweede Kamer. Aan de ene kant gebeurt er van alles, zoals het plotse vertrek van Brinkman uit de PVV. Of de onderbreking van de onderhandelingen door Wilders (ditmaal niet voor een rookpauze). Maar aan de andere kant staat alles stil. Inhoudelijke debatten zijn deze dagen schaars. Want de financiele zoektocht in het Catshuis werpt zijn schaduw op vele plekken vooruit.

Mysterieuze glimlach

Bij debatten over spoorbouw, verkeersveiligheid, de postmarkt of huurbeleid ging het nog, maar bij debatten over de bouwsector of de Nieuwe Westelijke Oeververbinding (NWO) hing het Catshuis als een donkere wolk boven de vergaderzaal. Wat gaat er gebeuren met de hypotheekrenteaftrek? Wanneer komt er duidelijkheid over de overdrachtsbelasting? Gaat er bezuinigd worden op infraprojecten als een tweede tunnel in het Rotterdamse havengebied? Minister Spies (Wonen, CDA) en Minister Schultz (Verkeer, VVD) wisten het niet. Althans, dat zeiden ze met een mysterieuze glimlach tegen de Tweede Kamer.

Uitstel en vooruitschuiven

Helaas maken de premier en de vice-premier het nog veel bonter. Rutte (VVD) breekt in tijden van onzekerheid doodleuk zijn belofte aan het bedrijfsleven. Terwijl EZ-minister Verhagen zo door het Catshuis in beslag is genomen, dat hij verder nergens aan toekomt. Dus stagneert de behandeling van de aanbestedingswet en de telecomwet in de Eerste Kamer. En vraagt hij uitstel van alle debatten in de Tweede Kamer. Dus voorlopig geen tijd voor de Nederlandse exportcijfers, het Nationaal Hervormingsprogramma, de Digitale Agenda of de storingen bij Vodafone. Alsof de groei van de Nederlandse economie (en dus de afname van het begrotingstekort de staatsschuld!) erbij gebaat is om alles maanden voor ons uit te schuiven. Intussen is duidelijk dat het nog wel een week of twee duurt voor ze eruit zijn. Als ze eruit komen natuurlijk.

Valkuilen van het Catshuis

Dat is een valkuil van het Catshuis. Onnodig tijd verliezen met onderling gedoe terwijl tempo geboden is. Want wie ingehaald wordt door een nieuwe werkelijkheid, moet opnieuw beginnen. Een tweede valkuil is dat onderhandelaars zich als beperkte boekhouders blindstaren op de cijfers van nu. En vergeten de blik op de toekomst werpen. Naast bezuinigen is namelijk ook hervormen en investeren nodig. De derde valkuil is de wurggreep van de negatieve uitruil. Taboes en dogma's als de hypotheekaftrek en de ontwikkelingshulp lekten al uit. Maar als niemand durft te bewegen, staat alles stil.

De onderhandelaars in het Catshuis moeten dus op hun tellen passen. Want wie in een valkuil van het Catshuis trapt, valt diep.