Kan niet, bestaat niet - Main contents

De afgelopen week was in alle opzichten bijzonder. Er is veel gebeurd, en ook heel veel bereikt. Dat is gelukt dankzij de fracties van D66, Groenlinks en de ChristenUnie, samen met VVD en CDA. Deze partijen stonden aan de basis van het begrotingsakkoord. Dat akkoord is belangrijk voor de toekomst van Nederland. Door de tegenvallende economie dreigden de overheidsfinanciën te ontsporen. Die dreiging is nu afgewend. Het is een pakket met pijnlijke maatregelen, maar wel een afgewogen pakket waarin ook hervormingen zitten waar al tientallen jaren zonder resultaat over werd gesproken. Door nu orde op zaken te stellen, schuiven we de rekening niet door naar toekomstige generaties.

De week begon in Washington, waar ik tijdens een vergadering van het IMF werd geïnformeerd over het mislukken van de Catshuisbesprekingen. Dit kwam ook voor mij als een grote verrassing. Ik ben zo snel mogelijk teruggevlogen naar Nederland. Maandag kwamen we met het kabinet bijeen om te spreken over de ontstane situatie en later die dag heeft de minister-president het ontslag van het kabinet aangeboden aan de koningin. Voor ons allemaal een grote teleurstelling. Daarbij ontstond onrust op de financiële markten. Men was bang dat Nederland het niet meer voor elkaar zou krijgen een sluitende begroting voor 2013 in te dienen. Nederland heeft financieel-economisch al jarenlang een goede reputatie, en het kabinet was vastberaden daaraan vast te houden. Behoorlijk heftig om de week zo te beginnen, maar ook de dagen daarna zal ik niet snel vergeten... Woensdagochtend begon ik aan mijn ronde langs alle fracties in de Tweede Kamer om te verkennen wat de mogelijkheden waren om toch tot een begrotingsakkoord te komen. Ik ging daarbij letterlijk van deur tot deur. En de horde journalisten, fotografen en cameramensen in mijn kielzog werd met het uur langer. Het was - op zijn zachtst gezegd - een bijzondere ervaring.

De opgave was groot en er was weinig tijd, want Nederland moest uiterlijk 30 april aan de Europese Commissie laten weten hoe het begrotingstekort wordt teruggedrongen. Want uiteraard is ook Nederland gebonden aan de afspraken uit het Europese Stabiliteits- en Groeipact. Ik heb het al vaak gezegd, en ik wil het graag nog eens benadrukken: we houden ons aan deze afspraken in belang van Nederland. Om ons eigen land er beter van te maken. Het is goed voor alle mensen in Nederland dat het vertrouwen van financiële investeerders en bedrijven die banen scheppen in Nederland hoog blijft. Dat is juist ook belangrijk voor de zwakste groepen in de samenleving.

Ik heb de afgelopen dagen vaak gehoord dat het nooit zou lukken om in één week tijd tot een akkoord te komen. Maar, 'kan niet, bestaat niet'. Dat het lastig zou worden, dat wist ik ook wel. En natuurlijk waren er ook tijdens het proces spannende momenten, de voortdurende onzekerheid of het zou gaan lukken. Tegelijkertijd heb altijd geloofd in een goed eindresultaat. Maar zonder de constructieve houding van de partijen in de Tweede Kamer was het nooit gelukt. Het begrotingsakkoord dat er nu ligt, zal onze groei versterken. Bovendien zorgt het pakket voor hervormingen op de drie grote onderwerpen waar in Nederland jarenlang over is gediscussieerd: de AOW-leeftijd, de woningmarkt en de arbeidsmarkt. Het begrotingsakkoord omvat in totaal € 12 miljard aan hervormingen en besparingen. Hiermee dringen we ons begrotingstekort in 2013 terug tot 3% van het bruto binnenlands product. De begroting voor 2013 staat hiermee alvast in de steigers. Het waren vermoeiende dagen, maar met zo'n eindresultaat kan ik alleen maar tevreden zijn.