Slimmer omgaan met grondstoffen: 5 ideeën voor de EU

Source: J.A. (Judith) Merkies i, published on Thursday, May 24 2012, 0:31.

Vandaag stemt het Europees Parlement over het rapport over de EU-grondstoffenstrategie. Een efficiënt gebruik van hulpbronnen is een voorwaarde voor duurzame groei. Om een concreet vervolg te geven aan deze woorden zijn volgens de woordvoerder namens de Fractie van Socialisten en Democraten, Judith Merkies (PvdA) duidelijke keuzes noodzakelijk. ''We moeten milieuschadelijke subsidies stoppen, fiscale regels ontwikkelen die innovatieve businessmodellen stimuleren en een belastingverschuiving in de richting van natuurlijke grondstoffen bevorderen. Naar aanleiding van het grondstoffenrapport presenteer ik daarom vijf ideeën om op Europese schaal slimmer met grondstoffen om te gaan'', aldus Merkies.

Vanochtend op BNR Nieuwsradio introduceerde Merkies er al twee: de omslag naar een businessmodel waarin leasen centraal staat en meer overzicht in de wereld van de keurmerken. De drie andere: een verbrand- en stortverbod voor recyclebaar afval, een belastingverschuiving van arbeid naar grondstoffenverbruik en stimuleringsregels voor gebruik van tweedehands materiaal.

Europe 2020

De Europese natuurlijke hulpbronnenstrategie is een van de zeven pijlers van het EU-groeiprogramma voor het komende decennium, ook wel ‘Europe 2020’. Het programma heeft tot doel om de economie van de EU slim, duurzaam en inclusief te maken.

De vijf ideeën van Merkies:

  • • 
    Introduceer een leasemodel. Dit is een nieuw businessmodel, waarbij producten niet meer gekocht, maar geleaset worden. Dat is goed voor milieu, consument en producent. Grondstoffen blijven langer in omloop en hoeven dus minder vaak ‘maagdelijk’ aangeboord te worden.* Het Europees Parlement doet op verzoek van Merkies onderzoek naar de praktische implicaties van het model.
  • • 
    Zorg voor één duidelijk keurmerk. Het huidige woud aan keurmerken is te onoverzichtelijk. Merkies roept de Europese Commissie daarom op om met één keurmerk te komen. Dan kunnen consumenten meteen zien of producten gemaakt zijn met oog voor milieu, sociale omstandigheden en grondstofefficiëntie. Het is zo makkelijker om een weloverwogen keuze te maken voor een pak koffie, een spijkerbroek of een mobiele telefoon.
  • • 
    Kondig per 2020 een verbod af op verbranding en stort van recyclebaar afval. Het is zonde om afval dat opnieuw te gebruiken is als grondstof, af te schrijven. Met verboden vanuit de verschillende EU-lidstaten worden bedrijven en overheden gestimuleerd om het maximale uit hun afval te halen. Zeker in landen als Italië, dat kampt met een groot afvalprobleem, is dit hard nodig.
  • • 
    Een belastingverschuiving van arbeid naar grondstoffengebruik. Op deze manier beloon je producenten die zuinig omgaan met grondstoffen. Tegelijkertijd druk je de arbeidskosten die nodig zijn om tot de noodzakelijke innovatie te komen. Lidstaten zouden er goed aan doen om de mogelijkheden tot een dergelijke verschuiving te onderzoeken.
  • • 
    Maak regels voor hoogwaardig hergebruik. Dat afval opnieuw gebruikt wordt als grondstof, is niet voldoende. Lidstaten kunnen erop toezien dat de afvalstoffen op de meest hoogwaardige manier opnieuw worden toegepast. Dat kan variëren van rioolwater waaruit fosfaat wordt onttrokken tot computers en mobieltjes die goud opleveren.

Bron afbeelding: SXC / iprole