Meer slagkracht bij aanpak van schuldencrisis - Main contents

Het zal weinig mensen zijn ontgaan dat er in de Tweede Kamer drie dagen is gedebatteerd over het Europese noodfonds, het ESM. Na een zwaar debat heeft de Kamer vandaag ingestemd met dit permanente noodfonds. Er is al veel aandacht aan besteed in de media, maar toch merk ik dat er nog misverstanden bestaan. Ik wil daarom graag nog een keer het belang van het noodfonds uitleggen en aangeven waarover Nederland meebeslist.

Het noodfonds is een belangrijk onderdeel in de aanpak van de schuldencrisis. Met het ESM kan hulp worden geboden (in de vorm van leningen) aan eurolanden in grote financiële problemen. Het doel erachter is te voorkomen dat problemen in het ene land negatieve gevolgen hebben voor andere landen en uiteindelijk de hele eurozone raken. Waaronder ook Nederland. Leuk is anders, maar het is wel nodig. Het is dan ook goed dat er een positief resultaat is behaald tijdens het debat in de Tweede Kamer vandaag. En een ruime meerderheid instemt met het fonds.

Over het noodfonds wordt veel bangmakerij verteld. Eén van de misverstanden is dat Nederland een ‘blanco cheque’ zou uitschrijven aan het ESM. Dit doen we zeker niet. We hebben nu duidelijke afspraken gemaakt over een garantie van Nederland voor een bijdrage van maximaal 40 miljard euro. Een hoger bedrag dan dit kan niet opgevraagd worden zonder nieuwe instemming van Nederland én het Nederlandse parlement. Van de 40 miljard euro garanties wordt 4,6 miljard euro in de kas van het ESM gestort. Dit zijn overigens eenmalige bedragen. Het huidige tekort op de Nederlandse begroting is jaarlijks tientallen miljarden. Jaar in jaar uit.

Het is ook een misverstand dat er moet worden bezuinigd vanwege de bijdrage aan dit noodfonds. De reden voor de bezuinigingen is de tegenvallende economie en de daarmee gepaard gaande lagere inkomsten. Dit vanwege de financiële crisis. Juist om erger en nog meer bezuinigingen te voorkomen, is het noodzaak dat we de schuldencrisis adequaat kunnen bestrijden. Daarmee herstelt het vertrouwen en dat is ook in geld uitgedrukt veel belangrijker dan de bijdrage aan het noodfonds.

Een ander hardnekkig misverstand is het vetorecht. En er zijn veel misverstanden over waar Nederland nu wel en niet over mag mee beslissen bij het ESM. Eigenlijk is het heel eenvoudig: Nederland beslist altijd mee: als er geld uit het ESM gaat, dus bij een lening aan een land en ook als er extra geld in moet. Ieder land heeft voor beide beslissingen vetorecht. In het ESM-verdrag is daarnaast een aparte regel opgenomen voor een noodgeval: als de hele eurozone in gevaar komt als er niet direct wordt ingegrepen, dan hebben de landen geen vetorecht, maar is een gewogen meerderheid van 85% nodig. Deze regel is in het leven geroepen om de slagkracht van het fonds te vergroten, zodat één land niet een beslissing kan blokkeren waardoor alle eurolanden, en dus ook Nederland, in gevaar worden gebracht. Dit overigens op uitdrukkelijk verzoek van de Tweede Kamer zelf omdat het noodfonds zo effectief onze belangen kan beschermen. Dit punt was al maanden geleden in de Tweede Kamer afgekaart. … Het lijkt wel verkiezingstijd ….

Klik hier voor uitleg over hoe het Europese noodfonds ESM werkt.