Visa Waiver Programma - Main contents
in Nieuws
Morgen leggen Raad en Commissie verklaringen af over de te varen koers van de Europese Unie ten aanzien van de onderhandelingen met de VS over de voorwaarden die voortvloeien uit de Amerikaanse plannen om het Visa Waiver Programma (VWP) te herzien.
Feit is dat op basis van het huidige VWP niet alle EU-lidstaten gelijkwaardig worden behandeld. Tot op de dag van vandaag zijn twaalf lidstaten uitgesloten van deelname en moeten inwoners van deze lidstaten dus nog altijd een visum aanvragen om naar de VS te kunnen reizen. De niet-deelnemende lidstaten lijken er veel voor over te hebben om aan het VWP te mogen meedoen. Overigens vormen ook de andere lidstaten, ofwel zij die al wel deelnemen aan het VWP, een interessante prooi voor de Amerikanen. Zij willen hun deelname aan het programma immers graag behouden.
De VS spelen handig in op de bestaande gevoeligheden en vergaande bereidwilligheid van de lidstaten. Via bilaterale besprekingen wordt deelname toegezegd in ruil voor allerhande gegevens. Dat het hierbij al snel om een Europese bevoegdheid gaat, en dus niet om een nationale bevoegdheid, lijkt de Amerikanen weinig te deren. Dat de betrokken lidstaten eenzelfde mening is toegedaan, is echter bizar. Inmiddels zijn 7 lidstaten (Estland, Letland, Litouwen, Tsjechië, Slowakije, Hongarije en Malta) bezweken voor de avances van de Amerikanen. Het gevaar van een domino-effect lijkt reëel.
Afgelopen vrijdag heeft de Europese Commissie een mandaat gekregen om namens de EU-lidstaten met de VS te onderhandelen. Om iedereen aan boord te houden, is dit mandaat echter buitengewoon beperkt en gaat het vooral om verkennende gesprekken. Er is gekozen voor een twee-sporen benadering, de zgn. "twin-track procedure" (het EU-spoor waarvoor de EC aan zet is en het nationale spoor waarvan de contouren nog volstrekt onduidelijk zijn). Oftewel, vooralsnog krijgen de lidstaten alle ruimte om bilateraal met de VS verder te praten.
Volgens Hennis-Plasschaert wordt door deze opstelling de in potentie machtige onderhandelingspositie van de Unie volledig ondermijnd: "De opstelling van de landen die bilateraal aan het onderhandelen zijn met de VS is in mijn ogen volstrekt onaanvaardbaar. Bij mij rijst de vraag: waarom maken lidstaten überhaupt deel uit van de Europese Unie? Bestaat er nog iets als gemeenschapszin? Het verdeel-en-heers spelletje van de Amerikanen kan alleen worden tegengegaan als de 27 lidstaten gelijk optrekken. Het gaat erom dat we als Unie één sterk signaal naar de andere kant van de Atlantische Oceaan sturen."