Goedbedoelde subsidies ondermijnen werking ETS - Main contents

Op 22 november stond er een artikel van René Leegte in de EnergieActueel. hieronder treft u de tekst hiervan aan.

De Tweede Kamer spreekt binnenkort over de derde fase van het ETS, het Europese emissie handelssysteem in broeikasgassen. Goed bedoelde subsidies ondermijnen echter de werking van de ETS, waardoor er geen richtinggevende prijs voor CO2 tot stand komt. De belastingbetaler betaalt, terwijl de energiebedrijven niet worden geprikkeld tot duurzame en schone innovatie. Als wij niets veranderen, wordt Nederland een land van kolencentrales en windmolens.

Het ETS is het grootste milieu-instrument in de wereldgeschiedenis. Het ETS-systeem zou het tempo van verduurzaming moeten aangeven, door een jaarlijks krimpende CO2-uitstoot plafond. CO2 rechten zouden kunstmatig schaars worden gemaakt en bedrijven zouden onderling in die rechten mogen handelen. Bedrijven die minder CO2 uitstoten, houden rechten over, die ze zouden kunnen verkopen. Zo zou een efficiënt systeem ontstaan. Zou. Want wie kijkt naar de huidige praktijk, komt tot de conclusie dat het systeem compleet faalt.

De gedachte van de ETS is, dat het voor bedrijven duur zal worden om CO2 uit te stoten. Een hoge prijs zal leiden tot investeringen in hernieuwbare energie. Maar, de prijs voor CO2 is laag en het is onzeker of die substantieel zal stijgen. Bovendien zijn CO2 rechten niet alleen goedkoop, maar ook onbeperkt houdbaar. Op dit moment staan er naar schatting 1400Mt CO2 rechten als potje met vet klaar voor barre tijden.

Belastingbetaler

De belangrijkste reden voor de lage prijs zijn de goedbedoelde subsidies voor hernieuwbare energie en energiebesparing. Miljarden zijn - en worden - uitgegeven aan subsidies voor windmolens en zonnepanelen. Het gevolg is dat er minder CO2 wordt uitgestoten. Hierdoor zijn het niet de bedrijven die voor de investering betalen. Het is de belastingbetaler die er uiteindelijk ervoor opdraait. Het gevolg is dat de bedrijven de CO2 rechten goedkoop - en onbeperkt - in hun zak houden. Niets innovatie in een duurzame economie. Onlangs nog trok het bedrijf Delta aan de bel, omdat de lage CO2 prijs leidt tot investeringen in kolencentrales en niet in schone kerncentrales. Onbedoeld worden wij een land van kolencentrales en gesubsidieerde windmolens en zonnepanelen. Uiteindelijk schiet het klimaat er niets mee op.

Kijk naar de miljarden subsidies die Nederland in hernieuwbare energie gestoken heeft en kijk daarna naar de armzalige 3,8% aandeel hernieuwbare energie, als erfenis van het vorige kabinet. Of, kijk naar Duitsland, waar bijna 50 miljard subsidie in zonne-energie heeft geleid tot nog geen 1% aandeel in de energiemix.

Groeicrisis

Wil Nederland inzetten op duurzame groei, dan zullen wij het ETS fors moeten aanscherpen. De eerste stap daarbij is stoppen met alle goedbedoelde subsidies die het ETS ondermijnen.

Laat ik het wat breder stellen. De huidige economische crisis is geen schuldencrisis, maar een groeicrisis. We hebben een nieuw groeiconcept nodig wil Europa uit zijn schulden kunnen groeien. Voor de VVD is het duidelijk dat "duurzaamheid" het antwoord is. Duurzaamheid betekent vergroening, maar ook dat we nuchter durven kijken naar de effecten van beleid en de mens zien als diegene die zelf in staat is binnen dat concept richting te kiezen. Dat betekent afspraken maken met de overheid die ruimte bieden. De onlangs gesloten Green Deal geeft een eerste aanzet. Ondernemers met goede groene ideeën worden geholpen door de regels en wetten weg te nemen, die uitvoering ervan anders in de weg zitten. Dat zet de weg open voor nieuwe initiatieven die leiden tot groene groei.