Opiniestuk Notariaat Magazine - Main contents

Verplichte koopakte bij notaris

Discussies over de verplichte inschakeling van de notaris bij het opstellen van het koopcontract zijn al sinds medio jaren tachtig gaande. De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie pleit al jaren voor een notarieel monopolie op koopovereenkomsten. De notariële beroepsorganisatie voert hierbij aan dat hiermee vastgoedfraude kan worden tegen gegaan waardoor consumenten beter beschermd worden. In 2003 heeft de toenmalige regering het systeem van een schriftelijke overeenkomst in combinatie met een bedenktijd van drie dagen ingevoerd. De verplichte notariële tussenkomst bij koopovereenkomsten werd van de hand gewezen.

Thans is bij het sluiten van de koopovereenkomst tussenkomst van de notaris dus niet verplicht. Consumenten zijn vrij om bij ondertekening van de koopakte een deskundige in te schakelen. Voor de levering- en hypotheekakte geldt echter wel een verplichte notariële tussenkomst.

Houdgreep

Consumentenbescherming staat bij de PVV hoog in het vaandel. Uiteraard zie ik de voordelen van het inwinnen van advies omtrent de koopakte bij de notaris. De notaris kan juridisch en fiscaal advies geven en is objectief bij het opstellen van de koopakte. Dit vrijblijvende recht van de consument mag echter niet leiden tot een onnodige plicht die de consument in een houdgreep houdt. Een consument kan als hij dat wenst, nu al gebruik maken van de diensten van een notaris bij het opmaken van de koopakte. Er worden dus geen nieuwe deuren geopend. Sterker nog; de rechten die de consument heeft worden juist ingeperkt. Advies kan nu namelijk niet alleen worden ingewonnen bij een notaris, maar ook bij een advocaat, makelaar of een andere deskundige. Niet valt in te zien waarom deze andere deskundigen de consument niet bij kunnen staan.

Kostenpost

Daarnaast bestaat bij mij de vrees dat de kosten voor de aankoop van een woning op gaan lopen als er een verplichte stop bij de notaris is voor het sluiten van de koopovereenkomst. Ten tijde van de totstandkoming van de Wet Koop Onroerende Zaken stelde de Minister van Justitie al dat exclusieve inschakeling van de notaris bij de koop noodzakelijkerwijs zou leiden tot verhoging van de kosten voor de koper. De notaris zal partijen moeten voorlichten en de koopovereenkomst moeten opstellen. Deze taakverzwaring, zou kunnen leiden tot hogere notariskosten wat niet ten goede komt voor de consument.

Geen dubbele stop

Kortom: Ondanks dat ik de toegevoegde waarde van de notaris erken en consumentenbescherming bij mij hoog in het vaandel staat, ben ik van mening dat het voorstel van de verplichte notariële tussenkomst bij koopakten niet tot de gewenste bescherming leidt. Consumenten dienen vrij te worden gelaten om van deze mogelijkheid gebruik te maken. De koop van een huis brengt al hoge kosten met zich mee en deze dienen niet nog hoger te worden door een extra stop bij de notaris.

Dit opiniestuk is ook te lezen in het Notariaat Magazine