Hypotheekrente-aftrek: hoezo een probleem?

Source: A. (Aukje) de Vries i, published on Monday, September 10 2012, column.

De VVD vindt dat mensen zelf mogen bepalen waar en hoe ze wonen. De VVD wil het eigenwoningbezit stimuleren. Dit is een solide investering in de toekomst en biedt mensen de mogelijkheid hun wensen zelf te realiseren. De VVD is voor een vrije woningmarkt, met steun voor hen die het echt nodig hebben.

De VVD zet daarbij in op drie onderdelen om de hele woningmarkt aan te pakken. In de eerste plaats willen we de huursector en rol van woningbouwcorporaties grondig herzien. In de tweede plaats wil de VVD de hypotheekrenteaftrek toekomstbestendig maken, maar aan de huidige hypotheken wordt niet getornd. Ten derde wil de VVD een ‘Startersoffensief’ om het voor jongeren aantrekkelijker te maken een eerste eigen woning te betrekken.

Op dit moment wordt de hypotheekrente-aftrek door veel partijen als een probleem gezien. Waarom nu opeens? Want de hypotheekrente-aftrek stamt toch echt al uit 1893! Veel partijen zien echter nu het financieel moeilijk is, dit als de oplossing voor het overheidstekort. Een makkelijke bezuiniging over de ruggen van de woningbezitters.

Vooraanstaande economen zijn het er over eens, als je de hypotheekrente-aftrek afschaft, dan moet je dat budgettair neutraal doen. Dat wil zeggen dat de inkomstenbelasting dan met eenzelfde bedrag omlaag zou moeten. Dat de hypotheekrente-aftrek een financieel probleem is, is daarmee een non-argument. Veel partijen vergeten dit onderdeel maar eventjes als ze de plannen omarmen. Overigens geeft dat individueel nog wel heel veel verschillen.

De hypotheekrente-aftrek is dé schuld van de sterk stijgende woningprijzen, volgens enkele partijen. Dat de woningprijzen zo konden stijgen heeft echter zeker ook te maken met het sterk regulerende rol van de overheid als het gaat om het bouwen van woningen (ruimtelijke ordening). Op veel plekken mocht/mag niet gebouwd worden. En gemeenten deden er in sommige gevallen ook jaren over om de plannen van de grond te krijgen met de ellenlange procedures en het verwerven van gronden. Kortom jarenlang was er sprake van schaarste. En als iets schaars is, wordt het duur(der). Rabobank topman Piet Moerland waarschuwde overigens recent ook voor een tekort aan woningen in de komende jaren. Ieder jaar komen er 70.000 nieuwe vragers bij, maar er worden maar 45.000 woningen gebouwd.

Daarnaast hebben de mogelijkheden die banken boden, volledig aflossingsvrije hypotheken, aan de prijsstijging bijgedragen. De VVD is er dan ook voorstander van dat hypotheken afgelost worden. In het zogenaamde Lente-akkoord (VVD, CDA, D66, Groenlinks, Christenunie) is daarom geregeld dat de na 1 januari 2013 afgesloten hypotheken alleen nog maar aftrekbaar is op basis van annuïtaire aflossing. Het staat woningeigenaren natuurlijk wel vrij een andere hypotheekvorm te kiezen. Het geldt alleen voor de nieuwe gevallen, want de overheid moet wel betrouwbaar zijn.

De VVD vindt het stimuleren van het eigen woning bezit belangrijk. Mensen kunnen zo vermogen opbouwen. Koopwoningen hebben vaak ook een positieve invloed op de woon- en leefomgeving. De hypotheekrente-aftrek is bovendien een correctie op de hoge inkomstenbelasting in Nederland.

Voor starters op de woningmarkt wil de VVD het verder makkelijker maken om een woning te kunnen kopen, om zo de woningmarkt weer op gang te krijgen. Onder meer door de overdrachtsbelasting voor starters af te schaffen, de huizenkopers de mogelijkheid te bieden een iets hogere hypotheek te nemen, om een deel van de kosten koper en kleine aanpassingen aan de woning in de hypotheek mee te financieren, en door jongeren de mogelijkheid te bieden een hypotheek af te sluiten voor 35 jaar in plaats van 30 jaar.

Uit recent onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) kwam naar voren dat de VVD-plannen het beste zijn voor de woningmarkt. Ook de leden van de Vereniging Eigen Huis vinden dat de woningmarkt het beste af is bij VVD. En het CPB heeft uitgerekend dat de huizenprijzen bij de PvdA en SP dalen met respectievelijk -5 en -4%, en de huurprijzen met respectievelijk +3% en -5%. Bij de VVD stijgen de koopprijzen met +2% en de huurprijzen met +1%.

Aukje de Vries

Kandidaat Tweede Kamerlid VVD (nr. 45)