Sociale woestijn is ver te zoeken

Source: A. (Aukje) de Vries i, published on Thursday, August 30 2012, column.

De FNV organiseerde afgelopen dinsdag een verkiezingsdebat in Leeuwarden. De FNV voert gedurende de verkiezingscampagne actie onder het motto “sociale woestijn”. Over angstbeelden gesproken. Er wordt vooral geageerd tegen een aantal maatregelen uit het Lente-akkoord (VVD, CDA, D66, Groenlinks, Christenunie). Als de plannen doorgaan, wordt gewaarschuwd, gaan we terug naar de tijd van het Wilde Westen en wordt Nederland een sociale woestijn. En de vakbond geeft daarbij ook nog maar even het stemadvies bij om vooral links te stemmen.

Natuurlijk kwam het ontslagrecht aan bod. In slechts 10% van de gevallen wordt ontslag geweigerd volgens de FNV. En daarom zou versoepeling niet nodig zijn. De redenering kan natuurlijk ook gewoon andersom zijn. Het gaat niet om baanzekerheid, maar om werkzekerheid. En werkzekerheid krijg je doordat er geïnvesteerd wordt in de opleiding en training van werknemers, niet door het huidige ontslagrecht, want dat biedt schijnzekerheid. Belangrijk is dat er een uniforme procedure voor het ontslagrecht komt en iedereen het zelfde behandeld wordt. En dat dit dus niet afhankelijk is van de gekozen route, UWV of kantonrechter. Vereenvoudiging van het ontslagrecht betekent niet dat je zomaar iemand kan ontslaan. De werkgever moet het onderbouwen en de huidige ontslaggronden wijzigen niet. Er moet een zorgvuldige hoorprocedure zijn en daarna kan de werknemer eventueel nog naar de rechter stappen. Daarbij komt dat 2/3 van de werkgevers verwacht sneller weer personeel in vast dienst te nemen als ze weten dat ze werknemers weer makkelijker kunnen ontslaan. Vereenvoudiging van het onslagrecht levert ca. 2,5 miljard euro per jaar aan welvaartswinst op door stijging van de arbeidsproductiviteit met 0,4%. Dit is gebaseerd op berekeningen van het CPB. Hoezo sociale woestijn?

Een baan verliezen is een persoonlijk drama. De VVD wil de eerste klap voor mensen beter opvangen. Daarom wil de VVD de WW in de eerste drie maanden verhogen (van 70% naar 80% van het laatst verdiende loon), en tegelijkertijd de WW-duur korter maken (1,5 jaar). Het overgrote deel van de mensen maakt minder dan een jaar gebruik van de WW. 60% van de mensen vindt in het eerste jaar weer een nieuwe baan, in de daarop volgende 3 jaar, komt daar maar 10% bij. Snel weer een baan vinden is belangrijk. En het is dan ook zaak om een prikkel in te bouwen. Als werken meer gaat lonen dan neemt de inspanning om werk te zoeken toe, zo werd bevestigd door een CPB-rapport in 2008. Het voorstel om de eerste 6 maanden WW door de werkgever te laten betalen, schrapt de VVD. De VVD wil de lasten voor werkgevers laag houden. Bedrijven nemen anders minder snel mensen aan. En zeker voor het MKB is dit een vaak onoverbrugbare kostenpost, die zeker een MKB-bedrijf fors in de moeilijkheden kan brengen. Hoezo sociale woestijn?

De FNV houdt een pleidooi om de zorgpremie inkomensafhankelijk te maken. Net alsof die nu niet al voor het heel groot deel inkomensafhankelijk is. Want ongeveer de helft van de zorgpremie is al inkomensafhankelijk, de AWBZ-premie is inkomensafhankelijk en de eigen betalingen in de AWBZ en WMO zijn vaak inkomens- en vermogensafhankelijk. En ook in de nominale premie zit een inkomensafhankelijk element, mensen met een laag inkomen hebben recht op de inkomensafhankelijke zorgtoeslag als financiële tegemoetkoming voor de zorgpremie. De sterkste schouders dragen al de zwaarste lasten in de financiering van de zorg. Dat er wel wat moet gebeuren als het gaat om het beteugelen van de zorgkosten, daar is iedereen het wel over eens. Maar een sociale woestijn?

Want het aandeel huishoudens met een laag inkomen is sinds begin jaren ’90 gehalveerd tot 7,7% in 2010. Hoezo sociale woestijn? En het VVD verkiezingsprogramma zorgt voor de meeste banen volgens het CPB. Er komen 375.000 banen bij. En dat terwijl de SP en PvdA juist slecht scoort op dit onderwerp. Hoezo sociale woestijn? Hoezo links stemmen?

Werken moet weer gaan lonen. Dat een werkloze alleenstaande ouder die 4 dagen gaat werken voor het minimumloon er in Nederland meer dan 1.000 euro op achteruit gaat, vindt de VVD onacceptabel. Daarom verhoogt de VVD bijvoorbeeld de arbeidskorting met 1.000 euro. Wie kan werken, moet werken. En voor als het echt (even) niet gaat, moet er een vangnet zijn. Ondernemers zien heus wel in dat hun arbeidskrachten cruciaal zijn. Geef ondernemers de ruimte, want de ondernemers creëren de banen en niet de overheid. En die sociale woestijn? Die is ver te zoeken.

Aukje de Vries

Kandidaat Tweede Kamerlid VVD (nr. 45)