Te Gast: creativiteit en innovatie nodig voor leefbaarheid platteland - Main contents
2 juni 2010
In de komende jaren zullen delen van Fryslân te maken krijgen met bevolkingskrimp. De eerste reflexreactie als het gaat om krimp is extra woningen bouwen. Bouwen tegen krimp en om voorzieningen te houden is een heilloze weg. Voorzieningen zoals buurtwinkels namelijk vooral door schaalvergroting, én doordat mensen meer hun eigen weg kiezen (individualisering).
Mensen moeten in beginsel zelf bepalen waar en hoe ze willen wonen. Bouwen in dorpen mag mits er vraag is. De vraag staat centraal, niet het aanbod. Anders bouw je voor leegstand. Kwaliteit is het doel, niet groei.
Krimp hoeft geen probleem te zijn. Leegstand is dat wel. De provincie moet stedelijke vernieuwingsmiddelen inzetten om de gevolgen van krimp op een goede manier op te vangen. Dat kan door de sloop van slechte woningen, waarbij er minder woningen worden teruggebouwd of er meer groen komt.
Schaalvergroting, individualisering en krimp hebben gevolgen voor voorzieningen en dienstverlening. Sommige dorpen zullen veranderen in woondorpen. In het kader van behoud van leefbaarheid van het platteland moeten er voorzieningen blijven op centrale locaties. Dan kunnen kwaliteit en continuïteit worden gewaarborgd.
Niet de aanwezigheid van voorzieningen bepaalt of het in een dorp prettig wonen is, aldus hoogleraar Thissen. In de praktijk is er een verschuiving naar woondorpen, waar bewoners bewust gaan wonen vanwege de prettige leefomgeving, maar niet op het dorp zijn aangewezen voor hun sociale contacten of voorzieningen. Wat wel bepalend is voor de leefbaarheid is de woonkwaliteit en de aanwezigheid van sociaal kapitaal.
Voorzieningen moet wel bereikbaar blijven. Bereikbaarheid is wat ons betreft bereikbaarheid met de auto (voor het platteland onmisbaar!) en het openbaar vervoer, maar zeker ook snel internet.
Zaken als boodschappendiensten moet je voor senioren goed regelen in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en via vrijwilligerswerk. Sommige apotheken bezorgen al medicijnen thuis. Zorg moet kleinschalig, in de buurt en persoonsgericht, bijvoorbeeld door meer inzet van de wijkverpleegkundige.
Er is steeds meer mogelijk via internet. Webwinkels zijn niet meer weg te denken. Ook in het onderwijs zijn mogelijkheden voor ICT. De bibliotheek zal ook drastisch veranderen. Nu is het een gebouw of bibliobus met boeken. In de toekomst: boekenpinautomaat, plugin- of optear bibliotheek of het bestellen van boeken en ophalen bij een centraal punt in het dorp. Ook de e-boeken zullen de komende jaren oprukken, met alle gevolgen van dien voor de bibliotheek. Creativiteit en innovatie zullen in de toekomst de leefbaarheid van het platteland waarborgen.
Sylvia Hosman - Benjamins - (kandidaat) Statenlid VVD
Aukje de Vries - kandidaat - Statenlid VVD