Laat elk talent tot zijn recht komen - Main contents

Maidenspeech Kamerlid Mohandis op 29 november 2012

Laat elk talent tot zijn recht komen

Elke jongere heeft recht op hoger onderwijs. Onderwijs waarin de student de ruimte krijgt om zijn of haar talenten te ontplooien. Daarom ben ik blij dat de langstudeerboete van tafel is. Deze studieboete stond haaks op het stimuleren van studenten om zich te ontwikkelen. Dat stel ik in mijn maidenspeech, die ik gisteren in de Tweede Kamer hield.

Gesproken woord geldt

Voorzitter dank u wel,

Een bijzonder moment om hier voor het eerst te mogen spreken over de langstudeerboete waar veel onrust over was. Ik ben ook blij dat we deze maatregel met terugwerkende kracht ongedaan maken. Dank aan collega Tanja Jadnanansing die bezig is geweest met dit onderwerp.

Voordat ik hier op in ga, wil ik gebruik maken van mijn maidenspeech om iets meer te vertellen over datgene wat mij inspireert.

Voorzitter:

Laat elke talent tot zijn recht komen.

Tien jaar geleden werd ik politiek actief bij de jongerenvereniging van de PvdA, de Jonge Socialisten.

Ik werd lid, omdat ik streed voor de belangen van jongeren en meer wilde doen dan alleen overleggen met lokale politici en instanties. Ik had niet gedacht dat ik hier nu al zou staan.

In mijn periode als gemeenteraadslid in Gouda had ik te maken met te veel jongeren die hun opleiding niet afmaakten en daardoor geen werk konden vinden. Te veel jongeren die van huis uit niet de juiste begeleiding kregen.

Jongeren die wel onderdak hadden, maar geen thuis waar ze de ondersteuning kregen die ze verdienden als het moeizaam ging op school. Jongeren die weliswaar genoeg voeding kregen, maar niet altijd de juiste opvoeding, wat tot verkeerd gedrag op school leidde, met voortijdig schoolverlaten als gevolg.

En wat te denken van al die jongeren die geen stage kunnen vinden tijdens hun MBO-opleiding, doordat ze geen relevant netwerk hebben in combinatie met de soms matige stagebegeleiding vanuit school.

Met als consequentie:

Geen stage - geen diploma,

Geen diploma - geen werk,

Geen werk - weinig toekomstperspectief.

Als raadslid in Gouda sprak ik jongeren aan op hun eigen verantwoordelijkheid. Leren of werken. Nee, geen uitkering. Maak er wat van, grijp je kansen.

Ik heb altijd gestreden voor jongeren die niet eerlijk werden behandeld en dat extra duwtje nodig hadden om wat stappen vooruit te komen.

Want elke jongere heeft talent.

Onderwijs is een van de belangrijkste motoren voor emancipatie. Jongeren leren kritisch na te denken over complexe vraagstukken. Onderwijs is in staat hen voor te bereiden op de arbeidsmarkt en al datgene wat hen te wachten staat. Betrokken leraren en betrokken ouders geven veel jongeren de juiste houvast om te presteren. Iets wat logisch lijkt, maar wat niet vanzelfsprekend is.

Ikzelf heb aan den lijve mogen ervaren hoe belangrijk het is dat ouders betrokken zijn bij het onderwijs van hun kinderen. Betrokken ouders die hun kinderen helpen met het maken van keuzes op het moment dat er moet worden gekozen voor een vervolgopleiding.

Ja, ook ik wilde heel graag naar de mavo, maar het vbo-schooladvies was voor mijn ouders een advies dat je respecteert en accepteert en niet aanvecht. Ik dank mijn ouders voor de steun die ik kreeg, voor hen was het Nederlandse onderwijssysteem best wel ingewikkeld. Ik heb me verbaasd over hoe de ouderbetrokkenheid van mijn toenmalige klasgenoten het schooladvies in groep 8 kon beïnvloeden. Of dat wenselijk is?

In mijn omgeving waren er ook veel jongeren die deze betrokkenheid van huis uit miste. Terwijl het schooladvies na de basisschool voor veel jongeren een bepalend moment voor de schoolloopbaan die hen te wachten staat.

Elke jongere die begint op het vmbo heeft het recht om te eindigen in het hoger onderwijs.

Er zijn leerlingen die een lange aanloop nodig hebben om het talent dat ze hebben tot zijn recht te laten komen. Deze laatbloeiers moeten door kunnen groeien, het stapelen van opleidingen moet daarom altijd mogelijk zijn.

Het onderwijs moet toegankelijk zijn voor iedereen. Kwaliteit moet altijd leidend zijn. Goed onderwijs is de voedingsbodem, de basis die jongeren in staat stelt om hun talent te ontdekken en te ontplooien, waardoor ze beter kunnen presteren.

Mijn eerste ervaringen in het hoger onderwijs: het was echt het gevoel een nummer te zijn. Natuurlijk is het vanzelfsprekend dat er meer zelfstandigheid wordt geëist naarmate je ouder wordt. Toch voelde het niet altijd fijn, want leren gaat beter in een omgeving waar je je thuis voelt.

De menselijke maat mag iets meer terugkomen in het hoger onderwijs, geen leerfabrieken en groter en groter, scholen waar je alles van het intranet moet halen. Aandacht en contact zijn altijd de basis voor goed onderwijs en zorgen er voor dat studenten het beste uit zichzelf kunnen halen.

Ik had vaker te maken met het intranet dan met mijn docenten.

Dat doet niets af aan de kwaliteit van docenten, maar ze waren veel tijd kwijt aan papieren rompslomp. Lesgeven doe je niet door formulieren in te vullen, maar door het gesprek aan te gaan met leerlingen en studenten.

Ja, er waren toppers van docenten die ik meemaakte tijdens mijn schoolloopbaan. Maar er waren ook docenten waarvan ik me afvroeg hoe ze ooit leraar zijn geworden.

Een goede school heeft gemotiveerde, bevoegde en bekwame docenten nodig. Leerlingen en studenten hebben recht op een docent die oog heeft voor het talent dat zij in zich hebben.

Voorzitter, vandaag bespreken we het wetsvoorstel met betrekking tot het intrekken van de langstudeerboete.

De PvdA is blij dat de langstudeermaatregel wordt ingetrokken. Een maatregel waar wij ons altijd tegen hebben verzet.

Dit jaar zijn er meer partijen, waaronder de bedenkers van deze maatregel, die deze maatregel in twijfel hebben getrokken vóór de campagne, tijdens de campagne en na de campagne. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.

Tijdens de campagne sprak ik diverse studenten die hier mee te maken kregen. Wat een onzekerheid en een woede heerste er bij deze studenten. Een maatregel die haaks staat op het stimuleren van studenten om zich te ontwikkelen, om een studie te combineren met nuttige werkervaring in een bestuur van een studentenorganisatie, een jongerenvakbond of een politieke jongerenvereniging.

Een maatregel waar studenten zich niet op konden voorbereiden. Een maatregel met een straffend karakter.

De PvdA vindt dat studenten niet gestraft moeten worden als studenten iets langer doen over hun studie. We moeten het stimuleren als studenten zich buiten de schoolbanken begeven en ervaringen op doen die hen ten goede komen tijdens hun verdere carrière en leven.

Studenten zijn zelf verantwoordelijk voor hun studieloopbaan en moeten beseffen wat de waarde is van een studie. Een studie is een investering in jezelf, een investering die zich terug verdient.

Deze regering gaat een sociaal leenstelsel invoeren die de studielast naar toekomstige draagkracht organiseert, maar niet direct keihard straft als je iets uitloopt doordat je jezelf breed wilt ontwikkelen tijdens je studie.

Studeren is investeren in je eigen talent, iets wat we nooit uit het oog mogen verliezen.

Ik dank iedereen en in het bijzonder mijn ouders die me altijd hebben gesteund, al vonden ze het onderwijssysteem best wel ingewikkeld. De trots die ze uitstraalden toen ik mijn diploma’s haalde op het VBO, MBO en HBO motiveert mij om te knokken voor al die jongeren in het onderwijs.

Laat elk talent tot zijn recht komen.

Dank u wel voorzitter.