Net als Rosenthal trapt Timmermans op de rem bij hogere VN-status Palestijnen - Main contents
De oud-diplomate heeft zich moeten neerleggen bij de voor haar teleurstellende opstelling van de minister van buitenlandse zaken. Haar partijgenoot Timmermans laat de Nederlandse delegatie vandaag bij de Verenigde Naties in New York zeggen dat Den Haag op de rem staat bij het verzoek van de Palestijnse president Abbas om een hogere status bij de VN te krijgen (zie kader). Zo'n stapje naar erkenning van een Palestijnse staat is 'ontijdig en onverstandig', vond de nieuwe PvdA-minister eerder deze maand.
Het afhoudende standpunt van de Nederlandse regering is een tegenvaller voor het nieuwe PvdA-Kamerlid. Bonis herinnert zich levendig hoe Timmermans recent als volksvertegenwoordiger nog gretig voorstander was van een Palestijnse opwaardering in VN. Maar in het kabinet, waar de VVD-ministers scherp letten op de Amerikaanse en Israëlische bezwaren tegen zulke 'eenzijdige' steun aan de Palestijnen, kon hij zijn oude opstelling niet overeind houden. Vandaar zijn keuze zich te scharen aan de zijde van de minderheid van landen in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Uiteindelijk wil Timmermans nog steeds wel de Palestijnse autoriteit te hulp schieten in dit diplomatieke spel, maar niet nu. "Hoewel er tegen de genoemde statuswijziging als zodanig geen juridische bezwaren bestaan, acht het kabinet de effecten ervan per saldo negatief", schreef hij de Tweede Kamer.
Aan het Binnenhof wordt zijn standpunt over de Palestijnen in de VN inmiddels beschouwd als een belangrijke aanwijzing voor de koers die het kabinet Rutte II gaat varen. Zal het nieuwe kabinet van VVD en PvdA zich anders gaan opstellen in de gevoelige Midden-Oostenpolitiek, die volgens veel critici veel te pro-Israëlisch was onder de vorige VVD-minister van buitenlandse zaken Uri Rosenthal? Of bewijst Timmermans met zijn voet op de rem dat deze regering niets nieuws van plan is in de opstelling jegens Israël en de Palestijnen?
PvdA'er Désirée Bonis is er heilig van overtuigd dat er vernieuwing gaat komen. In de VVD-fractie denken ze daar echter heel anders over.
Bonis zegt: "Het Nederlandse Midden-Oostenbeleid zal zeker anders worden. Niet alleen in de toon, maar ook wat betreft de inhoud. Iedereen kent het commitment van Frans Timmermans aan de Palestijnen. Onder Rosenthal was er een kabinetskoers om alleen maar Israël te steunen. De VVD zit nu vast aan een regeerakkoord waarin dankzij de PvdA meer evenwicht zit".
Maar de buitenlandspecialist van de VVD-fractie, Han ten Broeke, rekent er op dat het kabinet gewoon het oude Nederlandse geluid blijft uitdragen. "De erkenning van de Palestijnse staat moet het resultaat zijn van onderhandelingen met Israël en niet van een eenzijdige stap, zoals president Abbas nu wenst", zegt hij. "De lijn van het tweede kabinet Rutte wordt niet anders. Het is consistent Nederlands beleid en minister Timmermans voert dat uit".
De liberaal zegt zich telkens behoorlijk kwaad te maken over het verwijt dat het vorige VVD-CDA, met gedoogsteun van de PVV, puur pro-Israëlisch was. Weliswaar stond in het vorige regeerakkoord van VVD en CDA nadrukkelijk dat Nederland verder moest investeren in de band met Israël, maar er stond ook dat Nederland voorstander bleef van een tweestaten-oplossing. In het nieuwe regeerakkoord wordt gesproken over 'goede banden' met zowel Israël als de Palestijnse autoriteit, op weg naar vredesonderhandelingen. Andere woorden die volgens Ten Broeke nog steeds betekenen dat de Palestijnse staat er alleen kan komen als gevolg van onderhandelingen, de 'tweestaten-oplossing'.
Binnen die oude krijtlijnen zal ook de PvdA zich blijven bewegen en dat betekent volgens Ten Broeke dat hoogstens de toon van het kabinet een beetje kan veranderen, de inhoud niet. Hij geeft een doordenkertje mee: "Het verschil tussen oud-Tweede Kamerlid Frans Timmersmans en minister Timmermans zal groter zijn dan het verschil tussen minister Rosenthal en minister Timmermans".