Oprichting Stichting Deposito Garantiefonds

Source: A. (Aukje) de Vries i, published on Thursday, December 20 2012, column.

Voorzitter, de VVD is in beginsel positief over de voorgenomen ex ante financiering van het deposito garantiestelsel. Het heeft een aantal voordelen. Banken die failliet gaan betalen zelf mee aan het fonds. Het bevat daarnaast een prikkel voor banken die meer risico nemen, omdat deze banken een hogere risico-bijdrage betalen aan het fonds. En het biedt de consument meer zekerheid, want er is sowieso geld gereserveerd. Bij een aantal specifieke onderdelen hebben we nog wel vragen en plaatsen we kanttekeningen.

Om te beginnen bij de kredietverlening. Voorzitter, de VVD is van mening dat het DGS een positieve bijdrage levert aan de stabiliteit van het financiële stelsel in Nederland. De VVD is echter wel bezorgd dat DGS in combinatie met Basel III en de bankenbelasting een negatieve impact heeft op de kredietverlening van banken richting consumenten en bedrijven. De VVD sluit zich dan ook bij de conclusie van de minister dat negatieve effecten op kredietverlening zoveel mogelijk moeten worden beperkt. De minister geeft in zijn reactie op het KPMG rapport aan dat wanneer er sprake zal zijn van een acuut forse krimp van de kredietverlening bestudeerd zal worden of er instrumenten zijn die kredietverlening minder belasten. Kan de minister aangeven welke instrumenten hij tot zijn beschikking heeft om te reageren op de ontwikkelingen in de kredietverlening? De minister heeft in reactie op vragen van de VVD ten aanzien van de analyse van de DNB over de effecten van maatregelen op de kredietverlening geantwoord dat de regeldrukeffecten voor banken in het kaart worden gebracht door een Rijks breed vastgestelde meetmethode waar het ministerie van EZ voortouwnemer van is. In de meest recente voortgangsrapportage programma regeldruk bedrijven wordt echter niet ingegaan op de regeldrukeffecten voor banken. Graag een toezegging van de minister dat de regeldrukeffecten van banken voortaan standaard gemeld wordt in de voortgangsrapportage.

Dan de fondsopbouw. Voorzitter, in het begin zal het DGS-fonds nog niet toereikend zijn om, als een bank “omvalt”, de vergoeding volledig te dekken. In dat geval moet er nog aanvullend ex post financiering plaatshebben om alles te vergoeden. De VVD wil van de minister weten hoe deze ex post methodiek gaat plaats vinden, zowel in de periode van fondsopbouw als in de periode erna als het fonds niet toereikend blijkt te zijn.

Voorzitter, de ex ante financiering van het depositogarantiestelsel is ook bedoeld om een prikkel in te bouwen voor banken als het gaat om het nemen van risico’s. De VVD vraagt zich af of de gekozen systematiek voldoende prikkels bevat voor banken om minder risicovol te opereren. Ik vraag de Minister dan ook of die prikkel niet veel groter moet worden in het voorstel.

Voorzitter, in Europa wordt momenteel onderhandeld over de herziening van de Richtlijn Depositogarantiestelsels om te komen tot een harmonisatie van verschillende stelsels. De VVD vindt het een goede zaak dat er wordt geharmoniseerd, omdat de concurrentiepositie van banken daarmee gelijk wordt.

Ik wil graag van de minister weten wat de stand van zaken en planning is met betrekking tot de herziening van de EU-richtlijn, en in hoeverre het voorliggende voorstel aansluit bij de toekomstige Europese regelgeving.

De doelomvang voor het basisbedrag in dit voorstel is nu 1% en een plafond van 2%. Het conceptrichtlijn voorstel van de Commissie uit 2010 schrijft voor dat elke lidstaat een minimaal plafond van 1,5% van de gedekte deposito’s moet hanteren. Welk percentage wordt er naar verwachting opgenomen bij de herziening? In uw brief van 1 oktober 2012 wordt aangegeven dat de richtlijn DGS voor het eind van 2012 aangenomen moet zijn. En als er op korte termijn dus overeenstemming is te verwachten over de herziening van de EU-richtlijn, zou het dan niet beter zijn om te wachten met de implementatie van dit voorstel?

Kan de Minister toezeggen dat het Nederlandse systeem wordt aangepast, indien de uitkomsten van de onderhandelingen over het EU-richtlijn DGS hiertoe aanleiding geven?

Voorzitter, de Algemene Rekenkamer heeft een brief gestuurd dat ze vinden dat voor het DGS-fonds het verplicht schatkistbankieren moet gaan gelden. De VVD deelt de lijn van de Minister dat de middelen in het fonds geen publieke middelen zijn en dat schatkistbankieren dus niet aan de orde is. De VVD is ook om andere redenen geen voorstander van verplicht schatkistbankieren. Het is niet wenselijk dat er een te grote verwevenheid is tussen de financiële positie van de banken en de kredietwaardigheid van een land. Het liquiditeitsrisico moet niet bij de staat worden belegd. Bovendien, geen enkel ander land in de Europese Unie doet aan schatkistbankieren met middelen uit een DGS-fonds.

Voorzitter, ik kom bij de consument. Voor de VVD is het belangrijk dat consumenten er op kunnen vertrouwen dat hun spaargeld veilig is. Een vangnetregeling, zoals het DGS is er om die zekerheid te bieden in het geval een bank in de problemen raakt.

De Minister heeft medio juni 2012 aangegeven dat hij in overleg zou treden met DNB en de banken over hoe de kennis over het DGS het beste aan de consument over gebracht kan worden. De VVD wil graag weten wat daarvan de uitkomsten zijn en hoe de consument nu daadwerkelijk beter wordt geïnformeerd.

Het verbeteren van de communicatie over DGS om de kennis van de consument over DGS te vergroten was ook een van de aanbevelingen van de Commissie De Wit-II.