Woonakkoord goed voor huurders, kopers en bouwers - Main contents
Het woonakkoord van D66, ChristenUnie, SGP, VVD en PvdA geeft mensen na jarenlange stilstand weer zekerheid op lange termijn.
Roepende in de woestijn
En dat was nodig ook. De afgelopen jaren heb ik vaak gewezen op de -door politieke dogma's en taboes- vastgelopen woningmarkt. Hoewel D66 steeds probeerde een helpende hand te bieden, voelde ik me op een gegeven moment zelfs roepende in de woestijn.
Giftige cocktail
Maar na het eenzijdige (huur)beleid van Rutte I, het bijsturen via het Begrotingsakkoord 2013, gevolgd door de verkeerde afslag in het Regeerakkoord van Rutte II, ligt er nu een toekomstgericht pakket. Voor huurders en kopers. Starters en doorstromers. Bouwbedrijven en woningcorporaties.
Volledig op slot
Terwijl haast iedereen last had van het slot op de woningmarkt, ontbrak de sleutel. Daarbij spreekt elke statistiek boekdelen. Het aantal woningverkopen en de huizenprijzen keldert, de nieuwbouw zakt in, makelaars en bouwbedrijven gaan failliet, starters kunnen geen huis kopen.
Intussen zitten potentiele doorstromers met een restschuld gevangen in hun huis. En scheefwoners blokkeren de toegang tot sociale huurhuizen voor mensen die ze het hardst nodig hebben. Maar er is ook weinig keus want vrije huur of koop is haast onhaalbaar. Ondanks onze omvangrijke sociale huursector van 2,4 miljoen corporatiehuizen groeien de wachtlijsten, tot wel 10 jaar.
Nietsdoen is geen optie
In zo'n situatie zijn twee ingrediënten onmisbaar: doorstroming en vertrouwen. Zodat huurders eindelijk die sociale huurwoning kunnen betrekken. Zodat startende stellen en zzp-ers eindelijk dat droomhuis kunnen kopen. Zodat huiseigenaren eindelijk hun huis kunnen verkopen. Of eindelijk aan die verbouwing kunnen beginnen. En er was een derde ingrediënt nodig. Daadkracht. Want na al die jaren van stilstand was nietsdoen, wachten, of doorschuiven geen optie meer.
Hoofdlijnen woonakkoord
Onder deze omstandigheden kwamen de vijf partijen tot een woonakkoord. Met perspectief voor de woningmarkt. Maar wat betekent dit akkoord nu voor de mensen die een huis willen huren, kopen, verhuren, verkopen of (ver)bouwen? Tijdens het debat in de Tweede Kamer zette ik het als volgt op een rij:
Sociaal
Allereerst is dit akkoord sociaal. Huurders betalen minder huur dan in het regeerakkoord. En hoeven minder lang op een huurhuis te wachten. We houden rekening met kwetsbare groepen. Door meer huurtoeslag. Door huurdaling bij onvoorziene inkomensverandering. En door gehandicapten en chronisch zieken te ontzien. Ook komt er een huurplafond tegen oneindig stijgende huur. Die in het regeerakkoord ontbrak.
Privacy
Ten tweede blijft de privacy van de huurder gewaarborgd. De verhuurder krijgt alleen de categorie van het inkomen. En mag deze enkel gebruiken voor huuraanpassing en maximaal een jaar bewaren. Het CBP krijgt een boetebevoegdheid bij misbruik.
Starters
Ten derde krijgen starters en zzp-ers nu echt méér kans op een koophuis. Door 30 miljoen extra aan startersleningen. Maar ook door meer hypotheekruimte voor mensen met een flexcontract zoals zzp-ers. En de langere aflostermijn van 35 jaar geeft starters lagere maandlasten.
Bouw
Ten vierde stimuleert dit akkoord de bouw en dus de economie; De lagere btw op verbouw maakt die steeds uitgestelde verbouwing eindelijk mogelijk. En het energiebesparingsfonds van 150 miljoen geeft een forse impuls: minder energieverspilling en meer banen.
Corporaties
Tot slot wordt de verhuurdersheffing lager dan in het Regeerakkoord, namelijk 1.7 miljard in 2017. Genoeg voor een gezonde begroting. En met genoeg investeringsruimte voor corporaties. Mits ze efficiënter en soberder werken. Onzelfstandige woningen krijgen geen verhuurdersheffing. Dat is goed voor studenten en ouderen. Door de versoepelde verkoop van corporatiewoningen wordt de private huursector een sterker scharnier tussen sociale huur en koop.
Zo biedt dit woonakkoord lange termijn perspectief voor huurders en kopers, starters en doorstromers, bouwers en corporaties. Dit akkoord dicht een gat van 1,7 miljard in de schatkist, maar stimuleert ook de bouwsector en creëert banen. Na tien jaar stilstand en onzekerheid op de woningmarkt, brengt dit akkoord rust en vertrouwen dichterbij.