EU-begroting: de kater komt later

Source: E.M.R. (Esther) de Lange i, published on Tuesday, February 19 2013.

Tjonge, wat was premier Rutte toch blij dat hij het miljard euro korting op de Nederlandse afdracht aan de EU had behouden, die zijn voorganger Balkenende 7 jaar geleden had afgedwongen. En de rest van Nederland feestte mee. Maar wie de tientallen pagina's aan documenten doorleest, ontdekt een ander beeld. Zoals zo vaak: de kater komt later.

Want de EU-begroting gaat over héél véél meer dan de miljard euro korting. Elke balans kent immers twee kanten. Rutte heeft zich blindgestaard op zijn eigen miljard, maar zag niet dat andere regeringsleiders ondertussen verderop aan het strepen waren in begrotingsposten die Nederland aangingen. Of ze regelden op de valreep nog een Europese bijdrage voor een eigen probleemregio. Zo sleepte België diep in de nacht nog 50 miljoen uit de strijd voor Belgisch Limburg, dat getroffen is door de sluiting van de Fordfabriek in Genk. Nederland regelde niets voor de eigen krimpregio's en dreigt bovendien achteraan in de rij te staan wanneer de uitgaven aan individuele landen en concrete projecten worden bepaald. Die miljard euro korting komt ons zo duur te staan!

Het zijn de Nederlandse onderzoekers, regio's en boeren die het gelag gaan betalen voor de grote kaasschaaf van Rutte en zijn collega's. Zo wordt de bezuiniging op de uitgaven voor het landbouwbeleid wel heel eenzijdig bij Nederlandse boeren gelegd. Boeren in andere landen merken nauwelijks verschil, terwijl de Nederlandse sector gemiddeld in één klap meer dan tien procent inlevert. Ook is er binnen het landbouwbeleid bij de regeringsleiders veel te weinig aandacht voor vernieuwing en innovatie, terwijl Nederlandse agrariërs daar nu juist zo goed in zijn.

We stellen als maatschappij terecht hoge eisen aan hoe onze boeren produceren. Grote aandacht voor milieu, klimaat, natuur en dierenwelzijn zorgen er echter wel voor dat de kosten van de productie in de Europese Unie veel hoger zijn dan die in de rest van de wereld. De kosten voor Nederlandse boeren zijn nog extra hoog vanwege de grondprijs én vanwege het feit dat we er in Nederland vaak nog een paar nationale laagjes regelgeving bovenop leggen. Maar ondertussen moeten die boeren wel concurreren met anderen.

Als we nu eens een eerlijke prijs kiezen voor ons voedsel en niet voor de kiloknaller, dan kon de boer zijn brood verdienen. Maar dat doen we niet. En de eenzijdige 2% korting van Albert Heijn en Jumbo op de prijs die zij betalen aan de boeren helpt ook niet. Als we boeren willen overhouden in Nederland en Europa, en we hebben ze nog hard nodig om alle monden te voeden in de toekomst, dan zullen we ze moeten compenseren voor de hoge eisen die wij stellen. Want een boer die geen vlees op de plank brengt voor zijn gezin , heeft ook geen geld om te investeren in duurzame technieken. En dat is voor een goede toekomst hard nodig.

Sowieso schiet het besluit van de regeringsleiders ernstig tekort in visie en toekomstgerichtheid. Wat betreft moderne infrastructuur heeft Rutte zijn partijgenoot Neelie Kroes financieel uitgekleed. Voor haar plan voor breedband blijft van de voorgestelde 9 miljard nog geen miljard over. Geen wonder dat Kroes na afloop teleurgesteld sprak over een 'troosteloos compromis'.

In deze tijd van economische crisis zou Europa bovendien een helpende hand moeten uitsteken naar de werkzoekenden. Maar ook daar is weinig van terug te vinden.

Helaas ontbreekt in de begroting ook elk spoortje van een betere begrotingscontrole. Want het stoort mij enorm dat vele landen jaarlijks een janboel maken van de uitgaven. Ik had Rutte voorgesteld om een deel van de begroting te blokkeren totdat de Europese Rekenkamer de uitgaven heeft goedgekeurd. Maar Rutte heeft deze kans voor open doel laten liggen.

Gelukkig is het nu het Europarlement aan zet. Het parlement zal de begroting goedkeuren of terugsturen, zodat Rutte en zijn collega's hun huiswerk moeten overdoen. Het echte onderhandelen is pas begonnen.

Heel wat Europarlementsleden van andere partijen hebben al tevoren geroepen dat ze tegen de begroting gaan stemmen. Dat gaat ons te snel. De vijf CDA-Europarlementsleden (de grootste delegatie onder de Nederlandse Europarlementsleden) bekijkt het akkoord de komende weken kritisch. We zullen niet aarzelen tegen te stemmen als dat Nederland vooruit helpt. Maar dan kijken we wel naar het hele plaatje van 959 miljard: we zijn niet bij voorbaat tegen of juist juichend over 1 miljard, als dat ons ondertussen honderden miljoenen kost.