Weeklog Dennis de Jong: Geen EU van de markten - Main contents
Gisteren demonstreerden tienduizenden Spanjaarden tegen het terrorisme van de markt in Europa. De betogers slaan de spijker op de kop: de echte discussie over Europa gaat over de vraag of we een Europa van de markt houden of dat we gaan bouwen aan een Europa van de mensen. Deze week bleek de PvdA-fractie in de Tweede Kamer te kiezen voor het Europa van de markt: CAO’s en stakingsrecht wilde de PvdA niet stellen boven het vrij verkeer, oftewel de markt mag het best winnen van de mens. Het is het zoveelste bewijs dat de PvdA het neoliberalisme nog niet heeft afgezworen. Hiermee bewijst zij niet alleen gewone mensen maar ook Europa een slechte dienst. Juist door zo’n houding hebben steeds meer mensen genoeg van Brussel. En dat terwijl een links alternatief, voor een sociaal Europa, voor het oprapen ligt.
Al meer dan twintig jaar zijn ‘Europese waarden’ vooral marktwaarden. Het Hof van Justitie oordeelde in een aantal zaken dat stakingen bij vestigingen van bedrijven uit andere lidstaten een aantasting kunnen zijn van het vrij verkeer. Ook mogen dergelijke bedrijven CAO’s negeren, als die niet nationaal gelden (maar bijvoorbeeld alleen voor een bedrijf of voor een regio). Al jaren voert de vakbeweging hiertegen een gevecht. Een Europa van de mensen gaat toch zeker niet de vakbondsrechten ondermijnen? Omdat de huidige verdragsbepalingen kennelijk ruimte laten voor dergelijke asociale jurisprudentie, wil de vakbeweging terecht een Protocol bij het EU-Verdrag, dat die rechten expliciet beschermt, de zogeheten sociale vooruitgangsclausule.
Tijdens het debat over de Staat van de Unie heb ik samen met Harry van Bommel een motie opgesteld die de sociale vooruitgangsclausule steunt en de regering oproept hier werk van te maken. Tot mijn stomme verbazing hoorde ik deze week dat de PvdA tegen deze motie had gestemd. Mijn PvdA-collega in het Europese Parlement, Thijs Berman, twitterde vervolgens ‘dat de PvdA nog onverkort voor de sociale vooruitgangsclausule is maar dat je in het EP ook wel eens compromissen moet sluiten om andere punten te maken’. Met andere woorden: een sociaal Europa ruil je in voor iets anders. Daarbij vraag ik me wel af voor wat dan: voor bezuinigingen op de ouderen, op de zorg, op de werklozen en op mensen met een beperking? Een mooie ruil, hoor, maar volgens mij verraad aan de vakbonden, en aan alle mensen die juist rekenen op links.
Voor de SP is de vooruitgangsclausule heilig: net als Thijs Berman heb ik tijdens het vakbondsdebat in aanloop naar de Europese verkiezingen in 2009 een plechtige verklaring getekend waarin ik beloof me 100% in te zetten voor die clausule en voor een sociaal Europa. Mijn handtekening geldt nog steeds. De handtekening van de PvdA blijkt inruilbaar voor ‘iets anderes’.