AIFM-richtlijn en pensioenfondsen

Source: A. (Aukje) de Vries i, published on Sunday, May 19 2013, column.
AIFMD
Bron: Blog Aukje de Vries

Bij de implementatie van de AIFM - richtlijn (Alternative Investment Fund Managers Directive) heeft de Tweede Kamer unaniem een amendement van de VVD aangenomen. Het amendement zorgt dat beheerders van beleggingsfondsen, als ze uitsluitend voor pensioenfondsen werken, uitgesloten zijn van de richtlijn. Nederland heeft een mooi pensioenstelsel en dat moeten we koesteren. De VVD is van mening dat Nederland over de Nederlandse pensioenfondsen gaat, en dat Europa hier niet over zou moeten gaan. De minister wil dit amendement nu terug draaien.

Voorzitter, De VVD heeft zorgen dat de AIFM (Alternative Investment Fund Managers Directive) in de praktijk eigenlijk niets anders betekent dan dubbel toezicht op het Nederlandse pensioenvermogen en het risico dat de kosten daarvan worden doorbelast aan de deelnemers van de pensioenfondsen.

Voorzitter, In de richtlijn staat dat deze niet van toepassing is "op organen of andere instellingen die fondsen ter ondersteuning van sociale zekerheids- en pensioenstelsels beheren". Hét discussiepunt was daarom of beheerders van beleggingsfondsen, als ze uitsluitend voor pensioenfondsen werken, uitgesloten zijn van de richtlijn of niet.

VVD en PvdA hebben een amendement ingediend om deze beheerders van beleggingsfondsen uit te zonderen van de AIFM-richtlijn. Het amendement is met algemene stemmen aangenomen.

Toch heeft de Minister, slechts na vragen van de Eerste Kamer of het aangenomen amendement niet in strijd was met de richtlijn, besloten om een novelle in te dienen om het amendement terug te draaien. Er was sprake van "voortschrijdend inzicht". Reden genoeg om dit niet als hamerstuk geruisloos voorbij te laten gaan.

Bij de behandeling in de Tweede Kamer zei de Minister dat de Europese toezichthouder ESMA met een nadere uitleg zou komen over de interpretatie van de AIFM-richtlijn. Dat kwam er niet! Daarna werd gesteld dat op "werkvloerniveau" is aangegeven dat het amendement niet kan. En uiteindelijk komt er op 17 april jl. een ambtelijk mailtje dat het niet kan. Met daaronder wel een disclaimer dat wat er in de mail staat nooit beschouwd mag worden als een officieel standpunt van de Europese Commissie.

Voorzitter, de VVD is het zat dat de Europese Commissie blijkbaar niet gewoon een officiële schriftelijke reactie kan sturen over de interpretatie van een voorstel van diezelfde Europese Commissie. Als we in Nederland een vraag stellen vanuit de Tweede Kamer komt er gewoon een brief met antwoord van de Minister. En zo hoort dat ook!

De verantwoordelijk Europees Commissaris zou simpelweg schriftelijk en officieel duidelijkheid moeten verschaffen over de interpretatie en de motivatie.

Voorzitter, de VVD wil verder van de minister weten hoe we dit soort discussies in de toekomst kunnen vermijden. Nederland heeft een behoorlijk afwijkend en uniek systeem van pensioenfondsen. Het belang van de Nederlandse pensioenfondsen moet altijd op het netvlies staan van de bewindslieden en de Europese Commissie zelf. Hoe gaat de minister het belang van de Nederlandse pensioenfondsen borgen in toekomstige onderhandelingen? Een vergelijkbare discussie lijkt namelijk plaats te vinden bij de EMIR-richtlijn (European Market Infrastructure Regulation).

Voorzitter, dan wil ook nog stilstaan bij de kosten voor de implementatie van de richtlijn. Deze kunnen nog steeds niet goed worden geschat. De definitieve omvang kan pas worden aangegeven als alle nadere regels zijn vastgesteld. Dit lijkt een "carte blanche". De VVD vindt dit niet wenselijk. Hoe kan de minister in de toekomst zorgen dat tijdig duidelijk is wat de kosten van implementatie van richtlijnen zijn?

Het pensioenstelsel heeft te maken met veel teveel verschillende richtlijnen vanuit Europa: IORP, MIFID, EMIR, AIFM. Deels overlappen ze, deels sluiten ze niet aan. En dat geldt voor andere sectoren ook. De VVD maakt zich zorgen over dit fenomeen. Oproep van de VVD: zorg dat er meer duidelijkheid en transparantie komt!