Betalingsverkeer: goed regelen, niet doorslaan

Source: A. (Aukje) de Vries i, published on Thursday, June 20 2013, column.
hier alleen pinnen
Bron: Blog Aukje de Vries

In april van dit jaar waren er forse storingen in het betalingsverkeer, die tot grote onrust hebben geleid bij klanten en ondernemers. Storingen bij ING, door DDOS-aanvallen, maar ook bij iDeal. Nederland heeft een sterk ontwikkeld elektronisch betalingsverkeer. Maar is daardoor ook kwetsbaar! De recente aanvallen hadden dan ook een grote impact op het vertrouwen in het betalingsverkeer. Het betalingsverkeer moet gewoon goed geregeld zijn. Maar de VVD wil niet dat we doorslaan met regelgeving, want de betrouwbaarheid van online betalingsverkeer is al zeer hoog.

In april van dit jaar waren er forse storingen in het betalingsverkeer, die tot grote onrust hebben geleid bij klanten en ondernemers. Storingen bij ING, door DDOS-aanvallen, maar ook bij iDeal.

Nederland heeft een sterk ontwikkeld elektronisch betalingsverkeer. Maar is daardoor ook kwetsbaar! De recente aanvallen hadden dan ook een grote impact op het vertrouwen in het betalingsverkeer. Overigens zijn banken, volgens de VVD, allereerst primair zelf verantwoordelijk voor het op orde hebben van hun netwerken en systemen.

Naar aanleiding van de incidenten hebben de Ministers van Financiën en V&J en de banken(-sector) afspraken gemaakt om storingen in het betalingsverkeer tot een minimum te beperken. Het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) maakt een analyse welke alternatieven er zijn bij storingen en of aanvullende alternatieven noodzakelijk zijn.

Kan de minister aangeven hoe het staat met de uitvoering van de gemaakte afspraken? Wanneer is de genoemde analyse van het MOB klaar? Welke aanvullende maatregelen bovenop de gemaakte afspraken zijn nodig?

De VVD wil er overigens wel voor waken dat we niet doorslaan met regelgeving, want de betrouwbaarheid van online betalingsverkeer is al zeer hoog.

In het rondetafelgesprek bleek dat niet duidelijk is hoe de verantwoordelijkheden en bevoegdheden liggen bij het toezicht op het betalingsverkeer. De VVD vindt dit echt onbegrijpelijk! De taakomschrijving van DNB is behoorlijk abstract en beperkt en zij heeft geen formeel instrumentarium om in te grijpen. Dit wordt deels aangepakt in de Wijzigingswet financiële markten 2014 ('Wft Afwikkelondernemingen"). Maar deze gaat over betaalsystemen en niet over interbancaire betaalproducten. Dit betekent dat nog steeds niet de hele keten van betalingsverkeer is afgedekt.

De VVD vindt het van cruciaal belang dat duidelijk is hoe de verantwoordelijkheden zijn als het gaat om het toezicht op de totale keten van het betalingsverkeer. Dit moet zo snel mogelijk helder zijn! Betalingsverkeer maakt namelijk onderdeel uit van de vitale infrastructuur. Het moet klip en klaar zijn wie wat mag en moet doen, om storingen te voorkomen en tijdens storingen.

De VVD vindt dat DNB het eerste aanspreekpunt is als het gaat om het toezicht op de keten van het betalingsverkeer. De taakomschrijving moet duidelijk zijn en zij moeten instrumentarium hebben om in uitzonderlijke gevallen in te kunnen grijpen. Is de taakomschrijving zoals deze nu geformuleerd is volgens de minister toereikend? Hoe moet die aangescherpt worden? Welke zaken moeten nog geregeld worden?

Ondernemersorganisaties pleiten voor een pin -backup-faciliteit, zoals in België voor uitgesteld pinbetalen. Hier kleven ook nadelen aan, bijvoorbeeld mensen met onvoldoende saldo en criminelen die weten dat er storingen zijn. In het MOB wordt er al 3 jaar gesproken over een oplossing. Dat duurt natuurlijk veel te lang! De NVB heeft aangegeven dat men er nu voor de zomer uit wil zijn. Wat de VVD betreft moeten de banken en de betrokken partijen snel zelf tot een oplossing komen en overeenstemming bereiken. Kan de minister voor 1 juli a.s. terugkoppelen op welke wijze dit gebeurt?

Ondernemersorganisaties pleiten ook voor het openen van het interbancaire systeem in weekenden en op feestdagen. In de huidige 24/7 economie lijkt dat wenselijk. Kan de minister aangeven wie dat regelt en wat de voor- en nadelen daarvan zijn, bijvoorbeeld qua kosten?

Ook storingen bij iDeal leverden voor klanten en ondernemers problemen op. Het MOB onderzoekt alternatieve betalingsmethodes bij storingen. Kijkt het MOB ook naar meer keuzemogelijkheden bij het betalen op internet, dus naast iDeal het aanbieden van creditcard of acceptgiro, zodat als er één uitvalt, je anders kan betalen? Wanneer is dit onderzoek gereed? En kan de minister de resultaten van dit onderzoek tussentijds terugkoppelen?

Tot slot nog een paar andere zaken.

In het kader van Single Euro Payments Area (SEPA) wordt een zogenaamd IBAN-rekeningnummer ingevoer. Het MKB ligt met de invoering achter op schema volgens het MOB-jaarverslag 2012. Wat is de actuele stand van zaken en hoe is iedereen toch voor 1 februari 2014 tijdig klaar? En welke risico's voor het betalingsverkeer zijn er als niet iedereen op tijd klaar is?

De heftige reacties op de verkoop van pingegevens door het bedrijf Equens laat zien hoe belangrijk mensen privacy vinden. Er wordt gewerkt aan een herziening van de Europese richtlijn betaaldiensten (PSD). Hoe zit het daar met de privacy? En wordt daar de mogelijkheid geboden voor toegang tot de betaalrekening door derden?

Tot slot, het aantal geldautomaten daalt sinds 2008 gestaag. Per miljoen Nederlanders zijn er zo'n 450 pinautomaten, in andere West-Europese landen is dat hoger (ruim 780). Als de laatste geldautomaat verdwijnt uit een dorp levert dat vaak veel commotie op. Welke afspraken zijn hierover gemaakt in het MOB? Zijn deze afspraken voldoende om te garanderen dat pinautomaten voldoende bereikbaar blijven?