Nieuwe bijstandswet noodzakelijk onderhoud aan verzorgingsstaat - Main contents

Gisteren heeft het kabinet zijn voorstel voor de nieuwe Wet Werk en Bijstand naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze wet -die op 1 juli 2014 moet ingaan- biedt mensen die niet zelf in hun levensonderhoud kunnen voorzien, een uitkering op bestaansniveau en vormt zo het vangnet van onze verzorgingsstaat.

Om het draagvlak onder de verzorgingsstaat in stand te houden, en de wet toekomstbestendig, is regelmatig onderhoud nodig.

In het nu ingediende wetsvoorstel wordt ernstig misbruik (als bijvoorbeeld mishandeling van de behandelend ambtenaar) stevig gestraft en wordt de bijstandsgerechtigde gestimuleerd om (weer) mee te doen op de arbeidsmarkt. Dat eerste is logisch, het laatste belangrijk. Want hoewel niemand 'leeft om te werken', is werk wel vaak dé manier om mee te doen. Op de arbeidsmarkt, maar ook in onze samenleving. Omdat je er sociale contacten mee opdoet. Er zelf mee in je levensonderhoud kunt voorzien.

Voor de PvdA is het wel van belang dat altijd rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden waarin iemand verkeert. Of het nu gaat om het bepalen of en hoe iemand straf verdient, of om de precieze invulling van de verplichting om je best te doen werk te vinden. Het 'prikkelen' van mensen mag niet doorslaan. Daarnaast moet er voor gewaakt worden dat de zogenaamde 'maatschappelijke tegenprestatie' en het weer aan de slag gaan leiden tot verdringing op de arbeidsmarkt. En bijstandsgerechtigden mogen uiteraard hulp van hun gemeente verwachten. De PvdA zal zich hier bij de behandeling van de wet sterk voor maken.

In de nieuwe wet wordt de zogenaamde 'kostendelersnorm' ingevoerd. Als sprake is van meerdere bewoners die een uitkering ontvangen op één adres, dan vindt een verlaging van de uitkering(-en) plaats. Betrokkenen kunnen immers bepaalde kosten (bijvoorbeeld de huur) delen. Anders dan in de plannen van het vorige kabinet, leidt de kostendelersnorm er níet toe dat iemand die werk vindt of heeft daarvoor wordt gestraft met de verlaging van de uitkering van een huisgenoot. Dat vindt de PvdA positief, want zo loont het om te werken.

Ook positief is de PvdA tenslotte over het feit dat in de nieuwe wet meer ruimte is voor maatwerk en er extra geld beschikbaar komt voor armoedebestrijding: naast een voor dit jaar al toegezegd bedrag van 20 miljoen euro, gaat het volgend jaar om 80 miljoen en vanaf 2015 om jaarlijks 100 miljoen.

De komende maanden gaat de Kamer met staatssecretaris Klijnsma in debat over de wet.