Commissie moet hard oordelen over neprecensies en astroturfing - Main contents

Europarlementariër Judith Merkies diende vandaag namens de PvdA in het Europees Parlement vragen in over neprecensies en in scene gezette burgerinitiatieven. "Onderzoek laat zien dat 83% van de consumenten recensies gebruikt om hun online koopkeuze te bepalen. Dat weten bedrijven ook, en daarom worden scores en recensies op bijvoorbeeld vakantiesites volop beïnvloed."

De staat New York nam vorige maand een pakket maatregelen aan om manipulerende bedrijven te bestraffen. Negentien bedrijven is een boete van in totaal 350.000 euro opgelegd. Ook besloot de staat een lijst van bedrijven die zichzelf goede recensies geven openbaar te maken.

Merkies: "Bedrijven mogen zich volgens Europese wetgeving niet valselijk als consument uitgeven. Daarom is het tijd dat de Commissie dezelfde openheid geeft over neprecensies als in de VS. Ook moet er gekeken worden naar gepaste maatregelen. Een boete kan werken, maar niet wanneer deze maar een fractie vertegenwoordigd van de extra winst die een bedrijf maakt door consumenten te misleiden."

Daarnaast stelde Merkies vragen over zogenaamd 'astroturfing': het in scene zetten van een burgerinitiatief. Vorig jaar viel het Europees Parlement hieraan ten deel, toen Poolse burgers zich via een dure expositie in het parlementsgebouw in Straatsburg uitspraken vóór schaliegas. Hier bleek een Pools bedrijf dat investeert in boren naar schaliegas achter te zitten.

Merkies: "In gesprek zijn met kiezers is één van de belangrijkste onderdelen van het werk van een volksvertegenwoordiger. Bedrijven weten dit ook. 'Grassroots' burgerinitiatieven worden daarom vaak door bedrijven geïmiteerd. Zo plaatste ik de afgelopen maanden vraagtekens bij de tientallen nachtelijke burgervragen over e-sigaretten met vrijwel letterlijk dezelfde tekst, en bij de stapels postkaarten die ik ontving van medewerkers van tabaksbedrijven. Dit in verband met de aanpassing van de tabaksrichtlijn. Het kan niet zo zijn dat bedrijven vermomd als verontwaardigde kiezers consumenten en politici aansturen."

----------------

Clickfarms, astroturfing en neprescensies. Het internet biedt kwaadwillende bedrijven veel mogelijkheden om consumenten te misleiden. The New York Times berichtte afgelopen september over een aanpak van deze praktijken. De staat New York legt 19 bedrijven een dwangsom van in totaal 350.000 dollar op. Ook publiceert zij de lijst van overtreders.

De Commissie heeft, in haar richtlijn 2005/29/EG betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten vastgelegd, dat partijen zich onder geen voorwaarde valselijk mogen voordoen als een consument.

Toch blijven bedrijven zich presenteren als consumenten, via neprecensies, maar ook via in scene gezette burgerinitiatieven ("astroturfing"), bijv. met behulp van onechte mail- of Youtube-accounts. In november 2012 was het Europees Parlement slachtoffer van een dergelijk actie, toen de Poolse schaliegasindustrie onder de noemer van "burgerinitiatief" onverhulde promotie maakte in het EP met een dure tentoonstelling.

Neprecensies

• 1) 

  Onderneemt de Commissie stappen om het toezicht op en het straffen van neprecensies aan te pakken? Kan de Commissie een inschatting maken van de extra winst die bedrijven door deze praktijken maken, als richtsnoer voor de strafmaat?

• 2) 

  Is de Commissie bereid volledige openheid te geven over de bedrijven die aangesproken worden op neprecensies?

Astroturfing

• 3) 

  Welke stappen onderneemt de Commissie stappen om burgerinitiatieven te toetsen aan de richtlijn 2005/29/EG die vastlegt dat partijen zich onder niet mogen voordoen als een consument?

• 4) 

  Is de Commissie bereid volledige openheid te geven over de bedrijven die zich schuldig maken aan astroturfing?