PvdA bezoekt Israël en Palestina op cruciaal moment

Source: M. (Michiel) Servaes i, published on Friday, January 10 2014, 13:44.

Voor het eerst sinds jaren wordt er weer serieus onderhandeld over vrede in het Midden-Oosten. Naar verwachting zal de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry op korte termijn een concreet voorstel presenteren voor een definitief vredesakkoord op basis van een tweestaten-oplossing. In deze spannende tijd bezocht ik samen met Marja Bijl (lid partijbestuur) en Kirsten Meijer (internationaal secretaris) Israël en de Palestijnse Gebieden om ons in de situatie te verdiepen en om de banden met onze zusterpartijen aan te halen.

Hopelijk zal het Amerikaanse voorstel gebalanceerd zijn en zullen de partijen constructief reageren. Het is sowieso duidelijk dat beide partijen bereid moeten zijn om compromissen te sluiten. Dat gaat niet zonder pijn, maar het is de enige manier om een einde te maken aan de huidige onwenselijke en onhoudbare situatie. De internationale gemeenschap moet het vredesproces zoveel mogelijk ondersteunen en partijen zo nodig aanspreken op acties die het vredesproces ondermijnen, zoals het aankondigen van nieuwe bouwactiviteiten in de illegale nederzettingen.

Banden met zusterpartijen aangehaald

Tijdens het werkbezoek spraken we onder andere met zusterpartijen van de PvdA. De Israëlische Arbeiderspartij koos onlangs een nieuwe leider, Yitzhak Herzog, ook wel 'Buji' genoemd. Het was goed te horen dat hij als leider van de oppositie bereid is politieke steun te verlenen aan een vredesakkoord zonder daarbij eigen voorwaarden te stellen.Ook Meretz, de andere Israëlische zusterpartij, is zeer betrokken bij het vredesproces. In een overwegend conservatief-nationalistisch politiek klimaat probeert het progressieve Meretz te blijven bouwen aan de vredesbeweging in Israël.

In Ramallah spraken we met vertegenwoordigers van Fatah. De signalen die we daar kregen waren tweeslachtig: enerzijds wordt er gestreefd en gehoopt op een vredesakkoord. Anderzijds is er de vrees voor een nieuwe teleurstelling en dat de onderhandelingen uitdraaien op een herhaling van het Oslo-proces: veel woorden, weinig resultaten. Het gaat erom dat er nu ook echt iets gaat veranderen voor de dagelijkse realiteit van de Palestijnen.

Alle partijen waren verheugd met het bezoek van de PvdA en spraken hun waardering uit voor het initiatief om de banden en contacten aan te halen. We hopen een aantal politici binnenkort in Nederland te kunnen verwelkomen voor een tegenbezoek.

Obstakels voor vrede

Een van de meest indrukwekkende onderdelen van ons bezoek was het gesprek dat we voerden met een vertegenwoordiger van Breaking The Silence. Deze organisatie brengt verhalen van Israëlische (ex-)militairen naar buiten en eist verantwoording voor Israëls militaire acties in de bezette gebieden. Tijdens een rondleiding in de verdeelde stad Hebron (zie foto hiernaast) werd heel voelbaar hoe de bezetting het leven van de Palestijnen hindert en economische ontwikkeling onmogelijk maakt. Een oplossing van het conflict wordt steeds moeilijker door de voortdurende uitbreiding van de illegale nederzettingen.

Een andere zorg die uit de gesprekken naar voren kwam is het functioneren van de Palestijnse Autoriteit en het gebrek aan democratie en transparantie. Het is moeilijk besturen in een gebied dat voor 60 procent ('Area C') onder controle van de bezetter staat, maar dat is geen excuus om vrijheden in te perken en nepotisme te accepteren. De verwachting is dat bij het vastlopen van vredesbesprekingen de positie van president Abbas verder onder druk komt te staan. Daarnaast blijft de verdeeldheid tussen Hamas en Fatah een probleem. Helaas werd een bezoek aan Gaza, waar we over dit onderwerp wilde praten, ons onmogelijk gemaakt door de Israëlische regering.

Ontmoedigingsbeleid

Ons bezoek viel samen met het bericht dat pensioenfonds PGGM investeringen in Israëlische banken terugtrekken in verband met de activiteiten van die banken in bezet gebied. Het besluit van PGGM is eigenstandig en weloverwogen genomen, na onderzoek en toen bleek dat de banken niet bereid waren hun beleid aan te passen. De PvdA steunt het beleid van de Nederlandse regering dat erop gericht is om activiteiten te ontmoedigen die bijdragen aan het schenden van het internationaal recht door het in stand houden of uitbreiden van illegale nederzettingen. Dat bedrijven zich in toenemende mate bewust zijn van de politieke context waarin zij opereren en hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen, vinden we een goede ontwikkeling.

Blijvende betrokkenheid

De Partij van de Arbeid zal zich in de Tweede Kamer en in samenwerking met andere sociaaldemocratische partijen in Europa blijven inspannen voor het vredesproces en onze contacten in het Midden-Oosten blijven aanmoedigen om alle pogingen om tot overeenstemming te komen zeer serieus te nemen. Wij wachten vol spanning op het voorstel van Kerry en hopen dat vrede tussen Israël en Palestina een stap dichterbij kan worden gebracht.

Tijdens het bezoek spraken wij met of bezochten wij de volgende instanties, organisaties en personen:

  • Yad Vashem
  • Israëlische Arbeiderspartij
  • Meretz
  • Fatah
  • Ministerie van Buitenlandse Zaken van Israël
  • Hebrew University over een samenwerkingsproject met Al Quds University
  • Human Rights Watch
  • Nederlandse ambassade in Tel Aviv
  • Global Research in International Affairs Center
  • International Center for Consultations
  • Israel Palestine Center for Research and Information
  • Nederlandse vertegenwoordiging Palestijnse Autoriteit
  • Ir Amim
  • Terrestrial Jerusalem
  • International Peace and Cooperation Center
  • Birzeit University
  • Coalition for Integrity and Accountability - AMAN
  • Bezoek aan Al-Am’ari vluchtelingenkamp
  • Voormalig premier Salam Fayyad
  • Negotiations Affairs Department PLO
  • Gesprek en rondleiding Breaking the Silence in Hebron
  • Rondleiding Emek Shaveh in oude centrum Jeruzalem
  • Speciale vertegenwoordiger VN, Robert Serry
  • Al-Haq mensenrechtenorganisatie