Han ten Broeke: 'Oekraïens varkentje kun je niet wassen zonder Poetin' - Main contents
U debatteerde vanochtend met minister Timmermans over Oekraïne. Wat kan de minister in Brussel doen om van enige invloed te zijn?
'Timmermans kan zijn stempel drukken op de vergadering omdat Nederland economisch wat voorstelt in Oekraïne, door te pleiten voor slimme sancties. Een tweede reden is dat Timmermans een goede kenner is van de Russen. Dit varkentje kan je niet wassen zonder medewerking van de Russen.
Om dit goed te begrijpen moet je je in de schoenen van Poetin proberen te verplaatsen. Voor hem staat alles wat in voormalige Sovjetrepublieken gebeurt in het teken van eerherstel van Moedertje Rusland. Het is ondenkbaar voor hem dat Oekraïne valt. Hij kijkt naar Maidan (het Onafhankelijkheidsplein in Kiev, red.) als een soort dress rehearsal, een generale repetitie, van wat er op het Rode Plein in Moskou zou kunnen gebeuren.'
Hoe moet de Europese Unie daarop reageren?
'De EU moet twee dingen duidelijk maken: we accepteren niet dat een land aan de grens van Europa vervalt tot anarchie en we moeten vertellen dat we er niet op uit zijn hen in een invloedssfeer te dwingen. Zoals Timmermans ook zei, een handelsverdrag tussen de EU en Oekraïne is ook in het voordeel van Rusland.'
Die boodschap komt nog niet echt over in Kiev en Moskou.
'Er was eigenlijk geen Europees beleid. Europa is veel te laat wakker geschud. De eerste reactie was: nu op kousenvoeten lopen, stil zijn, niks zeggen, dan komt het vanzelf goed. Maar dat is niet zo, want de logica in die regio is: wat de één wint, verliest de ander. Dat is de logica van Janoekovitsj en zo kijkt Poetin er ook naar.' 'Europa had meteen veel duidelijker moeten zijn. De EU moet zich realiseren dat het een economische macht en kracht vertegenwoordigt die je kan en moet inzetten. Je moet snel het geweld veroordelen en niet schuwen maatregelen op te leggen.
Tegelijkertijd moet je altijd een uitweg bieden aan het regime om wel hervormingen door te voeren en in gesprek te gaan met de oppositie. Daar hoort ook bij dat je voortdurend Rusland blijft geruststellen dat dit geen repetitie is voor wat er bij hem thuis zou kunnen gebeuren.'
Gaat Hans van Baalen die duidelijkheid scheppen in Kiev?
'Hij gaat samen met Guy (Verhofstadt, red.) zijn steun betuigen aan de demonstranten en aan het vrijheidsidee wat ze daar delen. Dat is niet voor het eerst, ik denk dat dit de vierde keer is dat hij Oekraïne bezoekt. Hij is rapporteur namens het Europees Parlement over de Oekraïne, hij hoort daar te zijn. Hans doet al een tijdje wat Ashton nu gelukkig ook doet, jezelf laten zien en horen.'
En zij niet alleen, de Europese ministers van Buitenlandse Zaken reizen in groepjes af naar Kiev, volgens Timmermans een bewuste strategie om de druk op te voeren. 'Yeah right. Het maakt geen indruk om met drie of vier verschillende vertegenwoordigers telkens zogenaamd namens Europa te spreken. Ik had graag gezien dat we daar een krachtige vertegenwoordiger hadden gehad.'
Hebben we er goed aan gedaan, gezien Kiev, om zo nadrukkelijk op te trekken met Poetin in Sotsji?
'Wat Nederland heeft gedaan in Sotsji is in gesprek blijven met de Russen. Ik was verbaasd dat mensen het biertje van Poetin met de koning zien als een knieval. Het tegendeel is waar. Facetime met Poetin gebruiken om je eigen principes neer te zetten, zoals Rutte heeft gedaan, is krachtiger dan wegblijven. Dat is een variant op het voormalige laffe Amerikaanse homobeleid in het leger: don't ask, don't tell. Dit was: 'don't go, don't tell'. Juist vanwege de Spelen heeft hij heel veel mensen vrijgelaten waar wij met zijn allen al jaren op aan zaten te dringen. We hoeven niet zijn gedrag te legitimeren, maar laten we ons eigen gedrag minder vanuit een Calimero-bril bekijken.'
Nu dan toch naar Nederland. Heeft u zin in het reces na al die spanning in de coalitie?
'Politiek is vol met passie. Iedereen vecht voor zijn eigen standpunt en moet er daarna weer met elkaar proberen uit te komen. Wrijving hoort daarbij, daar sta ik niet van te kijken. Ik constateer dat dit kabinet vooruitgang boekt, met de woonwet, met het herfstakkoord, nu weer de jeugdwet en de wet werk en bijstand. Het loopt gesmeerd. Ja, ik heb zin in het reces. Ik mag nog even een weekje vakantie vieren omdat ik daarna non stop bezig zal zijn als campagneleider voor de Europese verkiezingen.'
Facebook heeft whatsapp gekocht voor 19 miljard dollar. Moeten we nu vrezen voor onze persoonsgegevens?
'Een gigantisch bedrag, dat is vijf euro per gebruiker. Lastig om te voorspellen welk businessmodel daarachter zit. Het zal ook wel zijn vanwege het gedrag van mensen wat ze kunnen waarnemen. Ik gebruik whatsapp, maar ik hou er wel rekening mee dat het een opener platform is dan sms. Whatsappen is als praten in de gang, anderen kunnen op zo'n gesprek inbreuk maken. Maar ik ga het niet minder gebruiken nu Zuckerberg de eigenaar is.'
Het laatste Olympische weekend staat voor de deur. Met hoeveel medailles komen we terug?
'We hebben nog kans op zes medailles denk ik. Hoeveel hebben we er nu, 22? Dan minstens 25. En, ja, Sjinkie Knegt gaat verrassen met goud op de 500 meter. Hij behoort tot die jongens die 'm tegen alle verwachtingen in wel halen.'