Stop hypotheekaftrek voor hoge inkomens - Main contents
Onderstaande opinie van Ewout Irrgang en Geert Reuten (respectievelijk SP-Tweede en Eerste Kamerlid) stond vandaag in de Volkskrant.
Stop hypotheekrenteaftrek voor hoogste inkomens
Geert Reuten en Ewout Irrgang vinden de huidige aftrek van de hypotheekrente niet eerlijk. Stop deze subsidie voor de hoogste inkomens, dan kunnen de belastingen omlaag.
De regering heeft besloten in de periode dat zij dit land bestiert de hypotheekrenteaftrek ongewijzigd te laten. Het liefst had zij ook de discussie erover in de ijskast gezet. Maar her en der doemen er nu berichten op dat er mogelijk toch een ‘voorbereiding’ van de discussie gaat komen. Daar is ook alle reden toe.
Ten eerste is het Nederlandse systeem van hypotheekrenteaftrek onrechtvaardig. Eigen woningbezitters krijgen een gigantische korting op de belastingen die huurders niet krijgen. En binnen de groep eigen woningbezitters worden de hogere inkomens nog eens fors extra bevoordeeld. Ten tweede draait de woningmarkt steeds meer dol vanwege de prijs opdrijvende werking van deze belastingkorting. Dit heeft tot gevolg dat zelfs nieuwkomers met een middeninkomen thans bij een bank geen hypotheek kunnen krijgen omdat hun inkomen daarvoor ‘te laag’ is. Ten slotte moeten de belastingtarieven steeds verder omhoog om de belastingaftrek te kunnen blijven financieren.
Welk aftrekbedrag gunt de staat (wij met z’n allen) de eigen woningbezitters? Als we uitgaan van het nettobedrag (dat wil zeggen de aftrek minus het eigenwoningforfait) dan stond de teller in 2005 op 21 miljard euro en in 2007 al op bijna 24 miljard euro. Om te weten of dat ‘veel’ is, kunnen we dit afzetten tegen het totaal van de loon- en inkomstenbelasting uit 2007 en die gaat uitkomen op ongeveer 40miljard euro. Als deze belastingkorting achterwege zou blijven dan kunnen alle belastingtarieven dus fors omlaag. Maar er is toch ook huurtoeslag? Jazeker, voor sommige huurders, en die beloopt in 2007 zo’n 2 miljard euro.
Op verzoek van de SP-fractie in de Eerste Kamer heeft het ministerie van Financiën deze cijfers uitgesplitst over inkomensgroepen van arm tot rijk. De uitkomst is onthullend. Op basis van deze cijfers hebben we de grafiek gemaakt die hiernaast staat. Deze betreft cijfers over 2006. We vroegen het ministerie om een uitsplitsing in zogenaamde ‘decielen’. De belastingbetalers worden dan opgedeeld in tien groepen die ieder qua aantal evenveel mensen omvatten: van de mensen met de laagste inkomens (links in de grafiek) tot die met de hoogste inkomens (rechts in de grafiek). Bij iedere groep is het gemiddelde belastbaar inkomen aangegeven. Zo is het gemiddelde belastbaar inkomen in 2006 voor de hoogste groep 76.231 euro (daarbinnen zitten ook de dikke topinkomens). De grafiek toont alle woningsubsidies: enerzijds de aftrek voor eigen woningbezitters (hypotheekrenteaftrek minus het forfait) anderzijds de huurtoeslag die naar (sommige) huurders gaat.
We zien dat de hoogste inkomens met hun 6,9 miljard euro (31 procent van het totaal) aanzienlijk meer profiteren van de aftrek dan de laagste inkomens die het met 0,7 miljard euro moeten doen (3 procent van het totaal). De twee hoogste inkomensgroepen samen genieten 48 procent van de aftrek. Op deze wijze wordt de zogenaamde progressie in het Nederlandse belastingtarief voor een groot deel ongedaan gemaakt. (Bij ‘progressieve’ belastingen vallen de lage inkomens in een relatief laag en de hoge inkomens in een relatief hoog netto tarief.) De sterkste schouders dragen dus in veel mindere mate de hoogste lasten dan op het eerste gezicht zou lijken (en zij hebben bovendien nog andere voordelen, zoals pensioenaftrek, die bij hen fors meetelt). Er is geen goede reden om mensen die toch al een hoog inkomen hebben ook nog eens een extra grote belastingvermindering toe te stoppen.
Iets van de progressie zou al hersteld worden als, zoals de SP voorstelt, de hypotheekrenteaftrek gemaximeerd wordt tot een leningbedrag van 350.000 euro en tegen een maximale belastingaftrek van 42 procent. Bij een rentestand van 5 procent komt dit uit op een maximale belastingteruggave van toch nog 7.350 euro per jaar. Dat betekent globaal dat er voor de eerste 9 inkomensgroepen niets verandert (preciezer: voor inkomens tot 50.000 euro met een hypotheek van 300.000 euro). Of eigenlijk toch. Als de topsubsidie bij de hoogste inkomensgroep wordt stopgezet, kunnen de belastingtarieven omlaag.
