Weeklog Dennis de Jong: de rare Brusselse procedures - Main contents
Kijkend naar de ontwikkelingen in Den Haag viel me vooral één ding op: niemand stelde meer de vraag ter discussie of de Brusselse procedures in het kader van het economisch bestuur wel sporen met de nationale democratie. Inmiddels zijn die procedures ‘heilig’ verklaard.
Niet alleen D66 en Groen Links, maar ook - ooit - meer eurokritische partijen als de VVD, het CDA en de CU gingen ervan uit dat als Eurocommissaris Rehn niet voor 30 april een papiertje uit Nederland zou hebben ontvangen met de nieuwe plannen voor de begroting 2013, hel en verdoemenis over Nederland zou neerdalen. Ik herinner me nog het moment waarop Rutte verdedigde dat het Europese economische bestuur voor Nederland geen gevolgen zou hebben. Nu haastte diezelfde Rutte zich om te benadrukken hoe belangrijk het is om aan de vereisten van Brussel, incl. de maximum norm van 3% voor het begrotingstekort, te voldoen. Goed, er is nu een papiertje naar Brussel gestuurd, leunend op de krapst mogelijke meerderheid in de Tweede Kamer, en met een goede kans dat de uiteindelijke begroting voor 2013 er heel anders komt uit te zien. Maar de kiezer heeft nog niet kunnen spreken. Ik kan niet anders dan concluderen dat de hele poppenkast noch erg democratisch, noch voor wat Brussel betreft realistisch is geweest: de kiezer is gepasseerd, en Brussel heeft een papiertje gekregen dat eigenlijk nog niets zegt.
Natuurlijk speelt Brussel het spel graag mee. Stel je voor dat juist Nederland dat een tijdje ‘gidsland’ was (voor de verkeerde reis) als eerste de regels aan zijn laars zou lappen, wat zouden andere landen dan wel niet doen? En dus is Eurocommissaris Rehn ontzettend blij met het vijf-partijen akkoord. Hij gaat er gemakshalve maar van uit dat de voorstellen ook werkelijkheid gaan worden. Klein probleempje: eerst komen er nog verkiezingen en kan de samenstelling van de Tweede Kamer drastisch veranderen. Als deze vijf partijen geen meerderheid halen, is het papiertje niet veel waard geweest, maar zelfs als ze die wel hebben, is de Kunduz-coalitie geen uitgemaakte zaak. Groen Links heeft al aangekondigd in ieder geval te gaan heronderhandelen.
We zagen al eerder dat Brussel steeds minder respect heeft voor de nationale democratie. Berlusconi werd in Italië verjaagd doordat de Europese Centrale Bank stopte met het ondersteunen van Italiaanse staatsleningen. Goed dat de man weg is, maar de manier waarop dit gebeurde, was niet bepaald democratisch. Ook de plotselinge aanstelling van Monti als zijn tijdelijk opvolger, was vooral vanuit Brussel geregisseerd. Hetzelfde gebeurde in Griekenland toen Papandreou aan had gekondigd de bezuinigingsplannen per referendum aan de bevolking voor te leggen. Weg Papandreou, en binnen de kortste keren werd de ‘technocraat’ Papademos zijn tijdelijk opvolger. Pas op 6 mei kunnen de Grieken eindelijk naar de stembus. En nu gebeurt in Nederland dus iets soortgelijks: een plotselinge overval, zonder dat de kiezer eerst heeft kunnen spreken. Als Brussel denkt dat het met dit beleid populair wordt, dan maakt men een enorme gedachtefout: alleen als mensen zich kunnen uitspreken en de democratie wordt gerespecteerd, kan Brussel aan populariteit winnen. Helaas is Brussel beter in het zenden en beïnvloeden, dan in het luisteren naar gewone mensen.