Weeklog Dennis de Jong: de ideeën van de SP over de eurocrisis - Main contents
Mijn CDA-collega Wim van der Camp probeerde het op vrijdagavond bij Pauw en Witteman, en de VVD-voorman in de Tweede Kamer, Stef Blok, deed het vanmorgen in Buitenhof nog eens dunnetjes over: de SP zou geen ideeën hebben over hoe uit de eurocrisis te komen. Volgens Van der Camp zouden we daarom zelfs geen recht van spreken meer hebben. Hoe arrogant kun je zijn? Als ze in de jaren ’90 naar de SP geluisterd hadden, zaten we nu niet opgescheept met een wrakke euro. En als ze nog vorig jaar naar de SP geluisterd hadden, was de Griekse schuldenproblematiek tijdig aangepakt en had er geen besmetting naar andere eurolanden hoeven plaatsvinden. En ook nu hebben we goede ideeën over hoe het verder moet, maar waarschijnlijk geven ze opnieuw pas tien jaar later toe hoe goed onze analyses waren.
Het is nogal arrogant om juist aan de SP te vragen om de oplossing, nu we op de rokende puinhopen zitten van een crisis die eerst door de speculanten is veroorzaakt, en die vervolgens de weeffouten van de euro blootlegde. Maar goed, de SP is een verantwoordelijke partij en daarom hebben we wel degelijk een oplossingsrichting ontwikkeld. Voor de korte termijn denken we dat, net zoals de VS en het VK zeggen, de Europese Centrale Bank eindelijk zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Dat betekent dat ze zouden moeten overstappen op een beleid dat de rentes op staatsleningen voor alle eurolanden beheersbaar houdt. De ECB moet stoppen met het kat- en muisspel van nu, waarbij alleen net voldoende staatsleningen worden opgekocht om de zaak niet helemaal uit de hand te laten lopen, maar onvoldoende om echt rust te brengen op de financiële markten. Dit kan leiden tot wat meer inflatie, maar die kans is bij de huidige recessie niet groot. Om te vermijden dat de ECB zelf een “bad bank” wordt, zou het goed zijn als de ECB ook betrouwbare leningen van bijvoorbeeld Nederland en Duitsland opkoopt, zodat de balans ook goede papieren bevat. Dat geeft deze landen bovendien mogelijkheden de economie meer te stimuleren, omdat de rente op de staatsleningen dan nog verder zal dalen.
Op langere termijn moeten we zorgen dat de zwakkere economieën in de eurozone de kans krijgen om er ook echt weer bovenop te komen. Dat betekent het kwijt schelden van een groot deel van de schulden van eurolanden die in wezen failliet zijn, zoals Griekenland. Het betekent ook een stimuleringsbeleid in de eurolanden die het wel goed doen, zoals Nederland. Alle ondernemers klagen over het afnemende consumentenvertrouwen. Zo’n stimuleringsbeleid zou dat vertrouwen een enorme boost kunnen geven en de neerwaartse spiraal van bezuinigingen-economische krimp-nog meer bezuinigingen etc. kunnen doorbreken.
Daarnaast moeten de zwakke landen daadwerkelijk geholpen worden. Natuurlijk: afspraak is afspraak en aan gesjoemel moet een einde worden gemaakt. Meer in het algemeen moet de strijd tegen corruptie en voor eerlijke belastinginning worden opgevoerd. Maar als aan die voorwaarden wordt voldaan, is het ook in het belang van Nederland, als de economieën van deze landen nieuwe investeringen aantrekken. In het begin zal daar ongetwijfeld financiële hulp uit Brussel bij nodig zijn, maar als door een grotere consumptie in het Noorden en investeringen in innovatie in het Zuiden de economische verhoudingen weer meer in balans zijn, dan wordt het fundament onder de euro sterker. Uiteindelijk worden we hier allemaal beter van.
Jammer dat VVD en CDA alleen maar als begrotingsfetisjisten verder willen gaan. Op die manier gaat niet alleen de economische ontwikkeling in de Europese Unie teloor, uiteindelijk spelen ze zelf ook met het lot van de euro. Als de eurozone uit elkaar valt, ligt dat niet aan de SP maar aan deze partijen die precies de verkeerde dingen doen, doordat ze weigeren schulden kwijt te schelden of de ECB op te dragen nu eens echt te interveniëren in de markt op staatsleningen, en alleen maar de recessie verergeren met hun bezuinigingswoede.
Reageren kan: eurofractie@sp.nl of via twitter @DdJong