Weeklog Dennis de Jong: Politiek Leiderschap - Main contents
Guy Verhofstadt
De fractieleider van de liberalen in het Europees Parlement, Guy Verhofstadt, pleit voortdurend voor politiek leiderschap. Hij bedoelt daarmee dat de regeringsleiders ‘de moed moeten hebben om te kiezen voor de Verenigde Staten van Europa’, ook als het overgrote deel van de bevolking dit niet wil. Dat zou moeten om de financiële markten te kalmeren. Dit is prachtige ‘framing’, maar het deugt natuurlijk niet: niet de Europese burgers hebben de crisis veroorzaakt, maar de speculanten. Ik vind het dan ook absoluut niet van leiderschap getuigen als je die burgers opzadelt met een neoliberaal Europees economisch bestuur dat vooral denkt in termen van bezuinigingen en afbraak van de publieke voorzieningen. In mijn ogen is politiek leiderschap: het terugschoppen van de speculanten in het hok waar zij thuis horen. Daarom dat we deze week met voorstellen zijn gekomen voor een Europees actieplan tegen speculanten. Ik ben benieuwd of Verhofstadt op dit gebied leiderschap durft te tonen, maar ik vrees het ergste: zijn vriendjes uit de financiële lobby zullen dat vast niet goed vinden.
Deze week nam ik deel aan een debat in het Haagse Filmhuis, georganiseerd door het Montesquieu instituut. Het werd een mooie avond. Eerst keken we met z’n allen naar de film ‘Inside Job’ die laat zien hoe de financiële crisis is ontstaan: door casinokapitalisten die ten koste van gewone mensen enorme winsten hebben gemaakt. En die bij het uitbreken van de crisis hun bonussen gewoon hebben gehouden. Op dit ogenblik worden er alweer meer bonussen uitgekeerd dan voor de crisis. Bovendien zitten veel van de speculanten nu in de Amerikaanse regering of zijn ze belangrijke adviseurs van President Obama. De film noemt Europa als lichtend voorbeeld: hier zouden de speculanten wél worden aangepakt.
Helaas moest ik het publiek teleurstellen: ook in Europa zijn de speculanten de baas. De regeringsleiders sidderen als de financiële markten piepen. Een recente WDR-documentaire (http://wdr.de/tv/monitor/sendungen/2011/0825/bruessel.php5) laat zien dat de toplobbyist van de banken zelfs meeschrijft aan de conclusies van de Europese regeringsleiders. Tijdens de top van 21 juli arriveerde zijn limousine net na die van Merkel. Ook de Europese toezichthouders zijn niet ongevoelig voor de financiële lobby: een aantal ngo’s bereidt een klacht voor bij de Europese Ombudsman, omdat de financiële lobby tweederde van het aantal plaatsen bezet houdt in de klankbordgroepen van deze instellingen. Niet echt een garantie dat speculanten moeten buigen voor het algemeen belang.
Mensen smachten om politiek leiderschap. Maar niet om onze verzorgingsstaat om zeep te helpen. En ook niet om Nederland tot provincie van de VS van Europa te maken. Wel om de veroorzakers van de crisis aan te pakken. Vandaar de voorstellen voor een Europees actieplan tegen speculanten (http://www.sp.nl/europa/nieuwsberichten/10183/110901-dennis_jong_presenteert_voorstellen_europese_aanpak_speculanten.html). Zowel in de Tweede Kamer, als in het Europees Parlement, gaan we deze inbrengen. Eens zien hoeveel politiek leiderschap de andere partijen tonen.