Modern Links in Europa - Main contents
Afgelopen vrijdag en zaterdag heb ik deelgenomen aan een informele bijeenkomst met een aantal van onze Europese zusterpartijen. Veel van deze partijen zitten ook in de groep ‘Verenigd Links’, waartoe de SP in het Europees Parlement behoort. Deze bijeenkomst was echter niet te vergelijken met de vergaderingen in het EP: eindelijk was er eens tijd voor een informeel en eerlijk debat over hoe het nu verder moet in Europa. De algemene teneur was dat we als links aan iedereen duidelijk moeten blijven maken dat de huidige crisis voor de volle 100% door rechts is veroorzaakt. Om er weer bovenop te komen, moet links het initiatief nemen en het casinokapitalisme in het hart aanvallen. Tegelijkertijd kan alleen links ervoor zorgen dat de rekening van de crisis wordt gelegd bij de speculanten en topinkomens, en dat we weer een gezonde verzorgingsstaat krijgen.
Iedereen was het erover eens dat rechts op alle mogelijke manieren probeert ons zo snel mogelijk te laten vergeten dat het de neoliberale ideologie van ‘vrijheid, blijheid’ was die heeft gezorgd voor de huidige economische crisis. In plaats van hun feilen toe te geven, gaan neoliberalen stug door met het afbreken van de onderlinge solidariteit in de Europese lidstaten: publieke voorzieningen worden kapot bezuinigd en in plaats van een grondige herziening van ons financiële systeem proberen neoliberalen de speculanten en topinkomens uit de wind te houden. Maatregelen tegen het casinokapitalisme komen slechts aarzelend op gang en zijn volstrekt onvoldoende: de meeste bankiers krijgen alweer grotere bonussen dan voor de crisis en in plaats van een Europees verbod op de doorgeslagen ‘innovatieve’ financiële producten, neemt Europa vooralsnog genoegen met meer ‘transparantie’.
De huidige minister van Financiën van IJsland is een van de oprichters van de zusterpartij van de SP daar. In een coalitie met de sociaal-democraten gaat hij tegen de stroom in: in de eerste plaats heeft hij de speculanten laten betalen voor de crisis door de IJslandse banken niet te redden. Voor alle duidelijkheid: IJsland is ervan overtuigd dat gewone spaarders (ook die in Nederland) wel hun geld terugkrijgen. Verder vertikt hij het de sociale voorzieningen en de publieke sector te ruïneren door onverantwoorde bezuinigingsmaatregelen. Tegelijkertijd durft hij hogere belastingen in te voeren voor de hogere inkomens. Wat blijkt? Zelfs het IMF is tevreden: het begrotingstekort van IJsland loopt snel terug en de economie begint weer te groeien.
Ook in Noorwegen, Finland en Cyprus zitten zusterpartijen van de SP in de regering en proberen een soortgelijk beleid door te zetten. Rechts heeft er de afgelopen jaren een zooitje van gemaakt en stort zowat de hele eurozone in het verderf. Gelukkig zijn er op de Europese kaart lichtpuntjes: hopelijk valt het kabinet Rutte binnenkort. Dan kunnen we ook in Nederland weer gaan bouwen aan een solidaire samenleving met een sterke publieke sector, goede sociale voorzieningen en een belastingbeleid waar de sterkste schouders weer de zwaarste lasten dragen.