Weeklog Dennis de Jong: Mensenrechten - Main contents
Rond de Kerst denken veel mensen aan de onderdrukten in deze wereld. De email inboxen puilen ook in het Europees Parlement uit van de mooie kerstboodschappen. Europarlementariërs en ook organisaties waar ik nog nooit eerder van gehoord heb, sturen me opeens hun warmste kerstgroeten met de hoop op een vreedzamer en mooiere wereld. Als het EP in januari weer bijeenkomt, is het natuurlijk weer vergeten, maar de kerstperiode blijft een goed moment om eens stil te staan bij de vraag hoe het EP voor onderdrukten opkomt. En dat blijkt nogal selectief te zijn. Onderdrukten in sommige delen van de wereld zijn ‘populairder’ dan onderdrukten elders.
Zowel links als rechts in het Europees Parlement hebben zo hun hobby’s. Rechts heeft de meerderheid en zo mochten we tijdens de december plenaire in Straatsburg getuige zijn van de uitreiking van de Sakharov prijs, de prijs die het EP uitlooft voor mensenrechtenactivisten, aan alweer een Cubaanse dissident. Ook in 2009 ging de prijs naar een Cubaanse dissident. Er zijn toch wel meer plekken op aarde waar de mensenrechten worden geschonden, maar rechts heeft het tegenwoordig vooral op Cuba gemunt.
Bij links zie je trouwens eenzelfde verschijnsel. Hoog in de top staat de Westelijke Sahara die Marokko al jaren bezet houdt. Verder is Colombia favoriet, en ook Tunesië en Libië scoren hoog. Omgekeerd is het bij Verenigd Links nog altijd gevoelig om (ex-)communistische staten te beschuldigen van mensenrechtenschendingen. De voormalige Sovjet-Unie ligt gevoelig en ook landen als China.
Kortom, een hoop discussie over iets waar het EP zelf eigenlijk heel weinig aan kan doen. De Sakharov prijs geeft even publiciteit, maar hoeveel mensen in Nederland zullen nu weten dat dit prijs is uitgereikt? Resoluties en vragen aan de Europese buitenland coördinator Ashton kunnen ook helpen bij de aandacht voor bepaalde mensenrechtenkwesties, maar het blijven juridisch niet bindende uitspraken van het EP.
Ik zou het mooi vinden als het EP in de toekomst wat zuiniger met zijn energie op dit gebied omgaat. Mensenrechten verdienen het om los van politieke achtergrond en van politieke voorkeuren, beschermd te worden. Alle mensenrechtenschendingen moeten gelijk behandeld worden en het heeft geen enkele zin om je ogen dicht te doen afhankelijk van de vraag of je met een land bevriend bent of niet: het is juist een teken van vriendschap als je kritiek durft te leveren, opbouwend wel te verstaan en bij voorkeur gebaseerd op een hechte dialoog. Een Sakharov prijs moet niet misbruikt worden om zonder uitgestoken hand alleen kritiek te leveren op een en dezelfde staat. En links moet aanvaarden dat ook linkse of voormalig linkse regimes fouten kunnen maken. Dat zal de overtuigingskracht van het EP zeker ten goede komen.
En tenslotte nog deze boodschap voor minister Rosenthal: je kunt je misschien meer koopman dan dominee voelen, maar mensenrechten zijn niet alleen bedoeld voor de kerstpreek. Als je in het buitenlands beleid de aandacht voor mensenrechten verslapt, ondermijn je de eigen geloofwaardigheid. Juist Nederland, met in Den Haag zoveel instellingen die zich over mensenrechten en het internationale recht in het algemeen buigen, heeft op dit terrein een reputatie hoog te houden. Mensenrechten moeten geen speelbal worden van de politieke kleur van een kabinet en verdienen het los van welke politieke kleur ook, beschermd te worden. Niet alleen tijdens de kerstperiode maar jaar in, jaar uit!
Reageren kan: eurofractie@sp.nl