Weeklog Dennis de Jong: de euro: geen zegen maar een risico voor de Nederlandse economie - Main contents
Tijdens de Europese verkiezingscampagne vorig jaar kreeg de SP de wind van voren als het over onze kritiek op de invoering van de euro ging: Nederland zou het IJsland van Europa zijn geworden zonder de euro, aldus de PvdA. Wat blijkt nu? Terwijl Zweden zijn eigen munt, de Zweedse Kroon, heeft behouden, groeit het land 4,5 keer zo snel als het gemiddelde in Europa. Tegelijkertijd zijn de financiële markten weer onrustig geworden en wordt opnieuw op grote schaal Grieks, Portugees en Iers staatspapier gedumpt: een nieuwe eurocrisis is dan ook zeker niet ondenkbaar. Wat mij betreft, houden we dan ook onmiddellijk op met alle lofzangen over de euro als middel om onze economische positie te verzekeren. Het lijkt er meer op dat diezelfde euro ons kan gaan meeslepen in de volgende (valuta)crisis.
Bron: Wikipedia
Zweden heeft in de afgelopen jaren een andere koers gevaren dan de meeste Europese landen. Zo werden de arbeidsvoorwaarden minder verslechterd dan in andere landen. Je ziet in Zweden bijvoorbeeld veel minder flexwerk. Zweden koestert de ervaring die werknemers krijgen als ze langer bij eenzelfde werkgever of in dezelfde sector werkzaam zijn. Werkgevers zijn daar ook blij mee: zij investeren in hun personeel, omdat ze weten dat mensen blijven werken bij die bedrijven en de kennis dus niet verloren gaat. Flexwerkers zijn per definitie veel minder vastgeklonken aan één bepaald bedrijf en in hen wordt dus minder geïnvesteerd. Dat werd ook vanmiddag, tijdens de postdemonstratie in Rotterdam weer duidelijk: het kwaliteitsverlies bij de post houdt direct verband met de vervanging van professionals door flexwerkers zonder ervaring of specifieke training.
De belastingen in Zweden zijn relatief hoog: in ruil daarvoor krijgen de Zweden relatief goede sociale voorzieningen en bij de economische crisis blijkt dat hierdoor de koopkracht op peil blijft en de economie minder klappen krijgt dan bijvoorbeeld in Ierland waar de regering draconische bezuinigingen heeft doorgevoerd. Het consumentenvertrouwen is in Zweden zelfs ongekend hoog.
Tegelijkertijd heeft Zweden er ook voor gekozen om buiten de eurozone te blijven. Als we de PvdA en andere partijen vorig jaar hadden moeten geloven, zou Zweden nu bankroet moeten zijn. Want zonder de bescherming van de euro red je het niet, zo zeiden ze. Maar wat blijkt: de exporten van Zweden nemen snel toe, in het tweede kwartaal van 2010 met zo’n 13 procent en de Zweedse Kroon wordt steeds meer waard, omdat beleggers vertrouwen hebben in de Zweedse economie en de Zweedse munt.
Hoe anders is de situatie in de eurozone. Zoals we als SP hebben voorspeld, leiden de draconische bezuinigingen in Griekenland en Ierland, en in minder mate in Spanje, ertoe dat die economieën krimpen. Beleggers zien dat de tegenstellingen tussen landen als Nederland en Duitsland enerzijds en de Zuid-Europese landen en Ierland anderzijds steeds meer toenemen. Hun vertrouwen in de laatste economieën neemt zienderogen af en de overheden uit die landen moeten weer steeds meer rente betalen over hun leningen.
Het is maar zeer de vraag of dit op langere termijn blijft goed gaan. Zijn we bereid om eindeloos te blijven betalen aan de zwakkere economieën binnen de eurozone? En omgekeerd, blijven de mensen in die landen het accepteren om offer na offer te blijven brengen voor een crisis die zij niet hebben veroorzaakt? Ik verwacht dat het noodfonds van de Europese Unie op den duur ontoereikend zal zijn om alle klappen op te vangen. En of landen als Duitsland en Nederland bereid zullen zijn om dan nog weer miljarden op te brengen voor het steunen van de andere eurolanden, is maar zeer de vraag. Dat, gekoppeld aan de toenemende maatschappelijke protesten in de eurolanden waar het slecht gaat, zal leiden tot een heel instabiele situatie. Dus is er maar één conclusie mogelijk: die gulden was zo gek nog niet….